Πρόσφατη απόφαση δικαστηρίου – η οποία δύναται να απαλλάξει τους 106 φοιτητές του Πανεπιστημίου Πατρών που αντέγραψαν.

Η αντιγραφή μη πρωτότυπων εργασιών επιτρέπεται σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση δικαστηρίου – η οποία δύναται να απαλλάξει τους 106 φοιτητές του Πανεπιστημίου Πατρών που αντέγραψαν.  Δικαστική απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου απάλλαξε Αναπληρωτή Καθηγητή μεγάλου Ελληνικού Πανεπιστημίου από τις κατηγορίες για λογοκλοπές εργασιών φοιτητών, και επιδίκασε αποζημίωση υπέρ του καθηγητή επειδή έκρινε ένοχο για συκοφαντική δυσφήμιση τον φοιτητή του που κατήγγειλε τις παρατυπίες....  Η απόφαση δέχτηκε ότι ο καθηγητής, κατ' επανάληψη και είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με άλλα μέλη ΔΕΠ, δανείστηκε και δημοσίευσε εργασίες φοιτητών χωρίς να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στο έργο και τα ονόματα των φοιτητών.  «σε εκτέλεση της [προφορικής] συμφωνίας τους» η δημοσιευμένη εργασία του [καθηγητή] «περιέχει ενσωματωμένο τμήμα της μεταπτυχιακής εργασίας» αλλά έκρινε ότι η εργασία «δεν υπάγεται στην έννοια του προστατευόμενου από την έννομη τάξη πνευματικού έργου λόγω έλλειψης του στοιχείου της πρωτοτυπίας».  Πρωτοτυπία Το δικαστήριο θεωρεί ως μη πρωτότυπες τις εργασίες τις οποίες «οποιοσδήποτε τρίτος με την ίδια επιστημονική κατάρτιση, ο οποίος θα ενεργούσε υπό τις ίδιες συνθήκες και με τον ίδιο σκοπό, θα κατέληγε κατά λογική πιθανολόγηση αρχικά στα ίδια αποτελέσματα και στη συνέχεια στα ίδια συμπεράσματα».  Με βάση τον ορισμό του δικαστηρίου, ενώ η ίδια η απόφαση όσο και να φαίνεται εντούτοις δεν είναι πρωτότυπη αφού κάποιος τρίτος μάλλον δε θα κατέληγε στα ίδια συμπεράσματα, οι περισσότερες εργασίες στα μαθηματικά όπως η εργασία των 106 φοιτητών δεν είναι πρωτότυπες.  Αντίθετα βέβαια, το λεξικό ορίζει ως πρωτότυπη μια εργασία η οποία "έγινε πρώτη" και αν και δεν είναι παντελώς διαφορετική από ό,τι γνωρίζουμε μέχρι εκείνη τη στιγμή, δεν συμπίπτει ωστόσο με τις προ υπάρχουσες. Στην δε επιστημονική κοινότητα η επαναληψιμότητα των αποτελεσμάτων μιας έρευνας από μια επόμενη είναι στοιχείο που καταδεικνύει την εγκυρότητα της πρωτότυπης έρευνας.   Ως περαιτέρω κριτήριο της πρωτοτυπίας μιας εργασίας τα ελληνικά Δικαστήρια δέχονται και την ίδια την ενέργεια της δημοσίευσης ή χρησιμοποίησης της εργασίας από τρίτο «…αφού εάν η εργασία δεν παρουσίαζε πρωτοτυπία και μοναδικότητα, δεν θα προέβαιναν στη δημοσίευση ή την με οποιοδήποτε άλλο τρόπο οικειοποίησή της…» (ΜΠΘ 3125/2014, Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών ΝΟΜΟΣ).  Παρόμοια ο εσωτερικός κανονισμός του ιδίου ΑΕΙ διευκρινίζει ότι ειδικά οι μεταπτυχιακές εργασίες πρέπει να διακρίνονται για την πρωτοτυπία τους και ότι αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του/της υποψηφίου/-ας.  Αντιγράψτε ελεύθερα Η απόφαση αυτή δύναται να απαλλάξει τους 105 από τους 106 φοιτητές του Παν/μιου Πατρών από αντίστοιχες κατηγορίες για λογοκλοπή, καθώς νομιμοποιεί την αντιγραφή από τρίτους εργασιών πτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών οι οποίες δεν είναι πρωτότυπες.  Με το σκεπτικό του δικαστηρίου, οποιοσδήποτε μπορεί να επισκεφτεί τις βιβλιοθήκες των πανεπιστημίων, να αντιγράψει αυτούσιο κείμενο και δεδομένα προπτυχιακών και μεταπτυχιακών εργασιών φοιτητών και να τις δημοσιεύσει ως μοναδικός συγγραφέας τους, επειδή οι εργασίες φοιτητών δεν αποτελούν πρωτότυπο έργο.  Κατ’ επέκταση, και οι ίδιοι οι φοιτητές μπορούν με προφορική άδεια να «δανείζονται» αυτούσια αποσπάσματα από τις εργασίες τρίτων ή συμφοιτητών τους. Παρόμοια, η συμφωνία (αγορά) και χρήση μη πρωτότυπης εργασίας δεν αποτελεί κλοπή πνευματικών δικαιωμάτων - ούτε λογοκλοπή!  

Το ιστορικό περιγράφει η αφιερωμένη στη λογοκλοπή ιστοσελίδα http://logoklopi.weebly.com/ και το άρθρο της Καθημερινής (06.11.2016).

Ν.Κ.