Επίστρατοs βετεράνοs πολέμου 1974 ( 32 Μ. Κ - ΚΥΠΡΟΥ). Από τον παχύαμμο Κερύνειας στην ορούντα

Εσωτερικό μέτωπο

Ονομάζομαι Χαράλαμπος Καραγιάννης , επίστρατος βετεράνος πολέμου 1974 , 1973-1974 πρωτοετής φοιτητής φαρμακευτικής στο αριστοτέλειο θεσ/νικης . κατάγομαι από το πιο απομακρυσμένο ορεινό χωριό ,  τρεις ελιές  , Λεμεσού , εκείνο τον καιρό ο δρόμος του χωριού  ήταν και αδιέξοδος  . Κοντά Στις 15 Ιουλίου  γύρισα για διακοπές , δεν έζησα κάποια εμπειρία  από το πραξικόπημα.  Θυμάμαι 2 πρώην καταζητούμενους ,γενειοφόρους να επισκέπτονται το χωριό και  ο ένας να ισχυρίζεται ότι ήταν ο στρατιωτικός διοικητής της περιοχής με βάση το  χωριό πλάτρες .   Στις 20 Ιουλίου 1974 ημερομηνία έναρξη της τούρκικης εισβολής , μαζί με κάποιους άλλους χωριανούς παρουσιαζόμαστε  στη αστυνομία πλατρών. Εκεί μας έδωσαν κυνηγητικά όπλα , και μας   ανάθεσαν την προστασία του χωριού  καμινάρια , γιατί γειτόνευε , παρά την παρεμβολή του δάσους Πάφου, με το τουρκοκυπριακό   χωριό άγιος Νικόλαος Πάφου....

Διοικητής δεν υπήρχε, ήταν όμως εκεί κάποιοι της εοκα β με στρατιωτικό εξοπλισμό.  Παρόλα αυτά με δική μου πρωτοβουλία αναζητώ και βρίσκω  ένα ντόπιο χωρικό  καλό γνώστη της  ορεινής δασώδους περιοχής ,   Ηγούμαι τριμελούς  ανιχνευτικής – αναγνωριστικής ομάδας μέσω από μονοπάτια , διαπιστώνω  ότι , οι   τουρκοκύπριοι είχαν τα δικά τους καλά οργανωμένα σχέδια και όντως εγκατέλειψαν την περιοχή ,αφήνοντας πίσω και τις κατσίκες που είχαν σε μάντρες μέσα στο δάσος , διευκρινίζω ότι αναγνώριση έκανα μόνο μέχρι τις μάντρες. Δυστυχώς εμφανίστηκε  και το πρόβλημα ,ότι ενώ έμεινα αρκετά πιο πίσω με μερικούς άλλους ,μια ομάδα προχώρησε μπροστά και σε λίγο ακούγονταν ριπές και πολλοί πυροβολισμοί βολή κατά βολή . Παρά την προσπάθεια μου δεν κατόρθωσα , να συγκρατήσω τους άντρες που ήταν μαζί μου , ξεκίνησαν να τρέχουν προς το χωριό τους , κάλεσα αυτόν που έμεινε να με καλύπτει και ανέβηκα σε λόφο , πίσω από αυτούς που έβαλλαν, σύρθηκα με την κοιλιά μέχρι την άκρη του κρημνού και είδα τους δικούς μας να σκοτώνουν τες τούρκικες  κατσίκες . την επόμενη μέρα αποχώρησα από την περιοχή , αυτά όλα  με κράτησαν εκεί κάποιες μέρες .

Αποφασίζω πλέον αμετάκλητα , ότι μόνο  μέσα από μια πειθαρχημένη μονάδα μπορώ να πολεμήσω, μεταβαίνω στη συνέχεια στην Λεμεσό και παρουσιάζομαι στο φρουραρχείο , το φρουραρχείο δεν μου προσφέρει καμιά βοήθεια , άπλα έβαλε στο πίσω μέρος του απολυτηρίου μου σφραγίδα ημερομηνία και διαταγή << εις Λευκωσία >>  .μεταβαίνω με ταξί στην  Λευκωσία και παρουσιάζομαι στο γενικό επιτελείο , ψάχνω και βρίσκω την διοίκηση καταδρομών , <να περιμένεις κάτω> μου λένε ,οπλίστηκα λοιπόν με υπομονή , μέχρι αργά το απόγευμα , ένα land rover με παίρνει μαζί του στην τύμπου. Μου δίνουν εκεί ένα τυφέκιο Νο.303 και μια τελαμώνα μισογεμάτη . ουσιαστικά ανακατατάχθηκα  στον 21 λόχο της 32 μοίρας καταδρομών, ήταν ο πρώην λόχος μου .Μέσα στον θάλαμο βρίσκω χειροβομβίδες ,αρπάζω και εγώ μια αμυντική .

Στην αρχή κάναμε χαρές , έβλεπα παιδιά που υπηρετήσαμε την μισή θητεία μαζί ,γνώριζα όμως και αρκετούς έφεδρους , σύντομα έρχεται και η ψυχρολουσία , μου ονομάζουν τους νεκρούς .

Παχύαμμος  Κερύνειας

Στις  10   Αυγούστου κάναμε αντικατάσταση της εφεδρικής  34^ης μοίρας στον παχύαμμο. Την  διάταξη μας  μπορώ να την περιγράψω σαν ένα ελληνικό κεφαλαίο Π του ελληνικού αλφαβήτου. Άμα βάλεις το Π στο χώμα , οι τούρκοι  ήταν αντιμέτωποι μας στην μικρή γραμμή του Π , στην δεξιά γραμμή του Π ήταν η θάλασσα της Κερύνειας γεμάτη  τούρκικα πολεμικά, η  δε αριστερή  γραμμή του Π, ήταν πάνω ψιλά προς την κλεπίνη, μέρος της  οροσειράς του πενταδάκτυλου και έσβηνε στην παραλία. Εγώ είχα δυο θέσεις , μια θέση μάχης σε γραμμή τρίτης αμυντικής διάταξης          την ημέρα , μου υπέδειξαν όρυγμα σε σχήμα γαμμα ( Γ ) και βάθους μέχρι το ύψος των μαστών .  Αργά το απόγευμα μια  μικρή ομάδα κατηφορίζαμε από το υψωματάκι  και βγάζαμε ακροαστικό φυλάκιο πάνω στον πάγκο της παραλίας. Επειδή θέλω να γράψω στην κατάθεση μου  μόνο την  αλήθεια. Σας καθορίζω τις θέσεις που κατείχα  λαμβάνοντας υπόψη τα σημεία του ορίζοντα. Το όρυγμα μου ήταν νότια του δρόμου   Κερύνεια – άγιος Αμβρόσιος ,  βόρεια του δρόμου , προς την μεριά της παραλίας ήταν ένα κάμπινγκ (camping ) για τροχόσπιτα με ένα πηγάδι κτισμένο γύρω , γύρω, με πέτρα σε ύψος ασφάλειας , επίσης λίγο πιο πέρα προς Κερύνεια υπήρχε ένα καφεστιατόριο. Επισκέφτηκα τον ιδιοκτήτη που ήταν εκεί και τον ρώτησα < πως λένε ακριβώς την περιοχή >  Τζων Μπιτς μου λέει εγώ είμαι ο Τζων και ήρθα από την Αγγλία.    Στις  12   Αυγούστου , έκανε λέει ο επίστρατος ανθυπολοχαγός Στυλιανού Θεόδωρος , έφοδο στο ακροαστικό  , εγώ λέω ,ότι αυτός  λέει γιατί εγώ δεν τον είδα . εκείνο το βράδυ μας πήρε ο ύπνος , όμως το σκυλάκι του Τζων κάτι αντιλήφθητε και άρχισε να γαβγίζει σαν δαιμονισμένο ,πετάγομαι επάνω και ταυτόχρονα κλωτσώ τον θύμιο , κάλυψε με του λέω ,εντάξει μου λέει , δεν μπορούσα  να τον περιμένω προσχωρώ πολύ λίγο και αυτόματα συνειδητοποιώ ότι ανέβηκα σε άμμο πιο υπερυψωμένο , είμαι στόχος σκέφτηκα , ακαριαία πέφτω κάτω και οπλίζω ούτε αλτ ούτε τίποτε . το πρωί  κατεβαίνω στα βότσαλα της θάλασσας και ψάχνω να βρω κάβουρες , άμα έχεις πείνα τρώγονται και ζωντανοί ,εντοπίζω  αχρησιμοποίητο πολυβολείο από μπετόν.

13   Αυγούστου πλέον ανεβαίνω κάπως αργά στην  γραμμή του μετώπου, μας περίμενε ο ανθυπολοχαγός και μας τιμωρεί να μην φάμε  πρόγευμα ,μένω με την απορία έχει πρόγευμα ?

Ξεκινά να πέφτει το σούρουπο,  ετοιμαζόμαστε για το ακροαστικό , περιμένετε φωνάζει ο ανθυπολοχαγός ,εμείς του λέμε εντάξει, μαζεύει τα πράγματα του και συνεχίζει < χθες λίγο έλειψε να με σκοτώσετε ,δεν έχετε εμπιστοσύνη θα έρθω μαζί σας . >  Παγαίνομε κάτω δεν δημιουργούμαι πρόβλημα και βγάζομαι κανονικά το  ακροαστικό.

Ξημερώνει η τραγική μέρα , ο ανθυπολοχαγός μας ξεσηκώνει από το χάραμα ,τώρα λέει είναι η ώρα να πάμε πάνω

Μόλις ανεβήκαμε, καθίσαμε κάτω από ένα δένδρο, εκεί δίπλα στα χαρακώματα , πριν προλάβουμε να πάρουμε βαθιά ανάσα , στις 6 π.μ , ξεκίνησε η τούρκικη επίθεση , έριξα μια αστραπιαία ματιά γύρω στις θέσεις μας , άρπαξα μόνο το όπλο, το κράνος  και την τελαμώνα και πήδηξα μέσα στο χαράκωμα , αυτό που γινόταν, ήταν απίστευτο, άλλος μάζευε το παντελόνι του , άλλος διαολιζόταν γιατί δεν έσκαψε κρύπτη , η ατμόσφαιρα γέμισε καπνούς , άκουγες τα σφυρίγματα των όλμων ,προηγείτο η έκρηξη , ακλουθούσαν ο καπνός και δεν έφτανε αυτό, για όσους ήμασταν  μέσα σε ορύγματα  από τις δονήσεις δημιουργείτο και σκόνη, αναπνέαμε λοιπόν αυτό το αέριο κοκτέιλ και δεν άργησε καθόλου να  ξεκινήσει ένας άλλος εχθρός , ο αποπνικτικός βήχας. προσωπικά εγώ ,πρώτη φορά δεχόμουν τέτοιο , πολυβολισμό από όλμους 4.2 , εκείνη την στιγμή δηλώνω ότι δεν φοβήθηκα ,υστέρα μετά από μήνες είχα κάποιους εφιάλτες , μετά από το πρώτο σοκ , άρχισα να ξεχωρίζω  από το σφύριγμα του όλμου ,ποιος  πήγαινε μακριά και ποιος μπορεί να έσκαγε στο κεφάλι μου , ξεθάρρεψα ,  σηκώθηκα ,στάθηκα μέσα στο όρυγμα , κοίταξα τα πολεμικά στην θάλασσα , έβλεπα την φωτιά από τις κανονιές , κοίταξα και την πορεία προς το ακροαστικό , σκέφτηκα τι έγινε ο κύριος Τζων που αρνήθηκε να μας επιτρέψει να φάμε σταφύλια από την κληματαριά του ?  και εκεί τα ίδια , φωτιά σε καλαμιώνα, και καπνούς , ξανά έκατσα μέσα στο όρυγμα , σε κάποια φάση ακούω ομιλίες , σηκώνομαι και τους φωνάζω τι γίνεται τους ρωτώ γιατί πάτε πίσω ,  βλέπω κιόλας το ένα να πιέζει , πίσω κάπου στην μέση του . άσε μου λέει , είναι τραυματίας. Οι τούρκικες  βολές συνεχίζονται με σφοδρότητα μέχρι  τις 4 μ.μ.         Μετά  οι τούρκοι αραίωσαν τις βολές , εκείνη περίπου την ώρα και χωρίς να γνωρίζομε τον λόγο , ξεκίνησαν οι άντρες από τις  δυο γραμμές πιο μπροστά να κινούνται προς τα πίσω , ρωτώ πάλι που πάτε, κάποιοι μου απαντούν , μας είπαν να πάμε πίσω ,  ταυτόχρονα εμφανίζεται ο ανθυπολοχαγός Χατζηνικολάου ,   η ομάδα μας έμεινε ακόμη λίγο για να υποστηρίξει την οπισθοχώρηση , το είδαμε και λειτουργικά πως δουλεύει το μέτωπο πρακτικά , αλλάξαμε και θέσεις μάχης , λύση δεν υπήρχε.  Ο Χατζηνικολάου διατάζει , εγκατάλειψη θέσεων , για πού όμως δεν είπαμε , τρέξαμε προς τα πίσω ,  . Τρέχαμε προσπαθώντας να έχομε οπτική επαφή με τον τελευταίο , το  1^ο χιλιόμετρο ήταν πιο έντονο, συνεχίσαμε το τρέξιμο  μέχρι που βρίσκω ένα καμιόνι ,τον ρωτώ που πηγαίνεις μου λέει μου είπαν να πάρω τα πολυβόλα ,τον συμβουλεύω να γυρίσει πίσω και από εκεί που ήρθε να μας πάρει εκεί . επιβιβαζόμαστε στην καρότσα του και μέχρι να μας πάρει στο μερσινικι. Στοιβαζόμαστε σαν σαρδέλες. Μόλις πέφτει το σούρουπο ,κατηφορίζουμε περπατητά             για Λευκόνοικο. 14 προς 15 Αυγούστου  κάναμε ολονυκτία έξοδο από τον κλοιό.  Ξημερωθήκαμε στο χωριό κίτι λάρνακας .ο διοικητής το πρωινό 15 Αυγούστου  παίρνει αναφορά : ήταν ένας νεκρός δυο τραυματίες και εβδομήντα αγνοούμενοι εκ των υστέρων αυτό δεν με παραξενεύει γιατί οι τούρκοι  στην εκεχειρία επί 23 ημέρες  με 100  ελικόπτερα πηγαινοερχόντουσαν στην μερσίνα και κουβαλούσαν όλμους ,επίσης ολόκληρος ο 22^ος λόχος που πήρε διαταγή οπισθοχώρησης στις 10,30 π.μ μετά από πραγματική μάχη , που δεν την έζησα ,την διάβασα όμως από πρόσφατο δημοσίευμα Μάιος 2012 από τον τότε Δ.Ε.Α Σωτήρη καιτάνη  πήγε σε άλλο τόπο  ανασυγκρότησης ,η έλλειψη συντονισμού, η κατάληψη της μιας μηλιάς και η προέλαση αρμάτων στην περιοχή  μιας μηλιάς ,η διέλευση προς τις ελεύθερες γραμμές μας, κατέστη αδύνατη   εγκλώβισε  τον 22^ο λόχο, στην κατεχόμενη γη ,μη γνωρίζοντας που είναι η γραμμή άμυνας μας , περιπλανήθηκαν για ένα ολόκληρο μήνα και στο τέλος περίπου εξήντα άτομα κατάφεραν να εισέλθουν στις βρετανικές βάσεις Δεκέλειας  και να σωθούν ,εάν δεν είχαν καταδρομική εκπαίδευση ,ούτε λόγος για την σωτηρία τους ,αυτό όμως είναι πολύ μεγάλη ιστορία αρκετών σελίδων.

Ξαναγυρίζουμε πίσω στην γραμμή αντιπαράθεσης

 Ο διοικητής είμαι σίγουρος ότι πλέον θα είχε μεγαλύτερη προσοχή , μετά την απώλεια του 22^ου λόχου , ξανά στα καμιόνια και διαπιστώνομαι ,ότι μας επήρε στο χωριό Κάτω Μονή ,τα βρίσκει με ένα εστιατόριο και μετά από 30 ώρες τρώγομαι ένα γεύμα .  Εκεί έγινε  το δημοτικό  σχολείο  διοικητήριο , οι δε λόχοι αμέσως σκορπιστήκαμε νότια του  δημοτικού στα χωράφια τη Κάτω Μονής μαζί μας και ο λοχαγός ,  τότε υπολοχαγός Μιχάλης καλαποθαράκος  πρώτη φορά τον θυμάμαι , μόνο εκεί , εκεί γνωριστήκαμε  , καθίσαμε στα χώματα . ο Μιχάλης μου λέει ρε φίλε εσύ που είσαι φοιτητής και με καταλαβαίνεις πηγαίνεις αγγελιαφόρος στο δημοτικό.

Έτσι και έγινε , για κάποιο λόγο που δεν ξέρω κοιμήθηκα του καλού καιρού σε  αντίσκηνο του  διοικητηρίου ,οι υπόλοιποι , που κάποιοι δεν ήθελαν να γίνουν αγγελιαφόρος ,  1 5 προς 16 Αυγούστου  μετά από  ολονυκτία πορεία του 21 λόχου τη παίρνουν  θέσεις προάσπισης – καταγραφής από τους Ο.Η.Ε   της ανυπεράσπιστης ορούντας .