Δημοσιογραφία της καταγγελίας και της αποκάλυψης: Αξίζει τον κόπο; Του Δημήτρη Κωνσταντάρα

Δεν είμαι – δεν ήμουν ποτέ- υπέρ της  επιθετικής δημοσιογραφίας  που για να φτάσει σε «κάποιο» αποτέλεσμα,  δημοσιεύει πληροφορίες , ειδήσεις, αναλύσεις, συμπεράσματα, σχόλια, φήμες χωρίς  να υπάρχουν ΟΛΑ τα στοιχεία που ΣΤΟΙΧΕΙΟΘΕΤΟΥΝ ένα καταγγελλόμενο αδίκημα  , ολίσθημα, κατηγορία ή και «περιπέτεια» ακόμα κάποιου ανθρώπου, τις περισσότερες φορές, «επώνυμου». Μου έχει συμβεί στην διευθυντική μου καριέρα σε διάφορα έντυπα – εφημερίδες και περιοδικά κυρίως-  να βρεθώ απέναντι σε οργισμένη αντίδραση θιγόμενου ανθρώπου από αυτά που έγραψε  το έντυπο στο οποίο ήμουν επικεφαλής και τη δημοσίευση των οποίων επέτρεψα εμπιστευόμενος μια «πηγή», ένα συνάδελφο, μια «περιρρέουσα ατμόσφαιρα» ή φήμη. Έχει χρειαστεί να εμφανιστώ σε δικαστήριο για αγωγές...

- κυρίως- και ενίοτε μηνύσεις για ισχυρισμούς ή καταγγελίες τη δημοσίευση των οποίων είχα επιτρέψει, έχοντας μέρος της ευθύνης.. Σε σπάνιες περιπτώσεις καταδικαστήκαμε – ποτέ από ποινικό δικαστήριο, μόνο για αποζημιώσεις λόγω «ηθικής βλάβης» του ενάγοντος- αλλά η θλίψη μου ήταν μεγάλη σε όλες τις περιπτώσεις.

Άλλες φορές είχα στενοχωρηθεί γιατί μια αβλεψία, μια επιπολαιότητα, μια απροσεξία της στιγμής κάποιου συντάκτη «στοίχισε» ένα πρόστιμο στην επιχείρηση, Άλλες, γιατί δεν επρόκειτο για αβλεψία αλλά για  έλλειψη διασταύρωσης στοιχείων που μας εμφάνιζε να διαστρεβλώνουμε την πραγματικότητα και σ΄αυτή την περίπτωση η μεγάλη θλίψη κατευθυνόταν στον εαυτό μου  με το ερώτημα που με τυραννούσε ήταν « Γιατί δεν το ξανακοίταξα;» Κι άλλες φορές, χρειάστηκε να ζητήσω δημόσια συγγνώμη για λάθος που αποδεδειγμένα είχε γίνει αλλά είχε «στοιχίσει» μεγάλη στεναχώρια στον ενάγοντα.

Επέλεξα κάποια στιγμή να απομακρυνθώ απ΄ αυτή τη δημοσιογραφία, έστω εις βάρος της δημοσιότητας που δημιουργεί μια «αποκάλυψη», εν γνώσει μου ότι η επιθετική, η καταγγελτική δημοσιογραφία, χρειάζεται πολλούς, καλούς , έμπειρους, ενήμερους δημοσιογράφους/ ντετέκτιβ και γνωρίζοντας καλά ότι ο βόρβορος που μας περιτριγυρίζει θα πανηγύριζε γιατί θα απαλλασσόταν από έναν – τουλάχιστον-  διώκτη του ακόμα.

Άλλοι συνέχισαν. Και συνεχίζουν. Αποκαλύπτουν, καταγγέλλουν, ξεμπροστιάζουν, δαχτυλοδείχνουν. Αλλά το τελικό πρόταγμα είναι ότι το 90% των υποθέσεων που η επιθετική – καταγγελτική – αποκαλυπτική δημοσιογραφία  φέρνει στο φώς της δημοσιότητας, ΔΕΝ τελεσιδικεί. Αναζητούνται – και βρίσκονται- τρόποι και μέθοδοι για να «τα βρούν» οι καταγγελλόμενοι και οι καταγγέλλοντες, η ατμόσφαιρα γεμίζει απειλές,  βαριές φράσεις, ύβρεις, συγκρούσεις, αντεκδίκηση….αλλά στο τέλος ουδέν. Και ΑΦΟΥ έχουν περάσει και κάποια χρόνια και το «ζήτημα» έχει σχεδόν ξεχαστεί και έχουν όλοι αποδοθεί ως «λευκές περιστερές» στην κοινωνία.

Μεγάλη απογοήτευση. Και κοιτάξτε, γράφοντας το κομμάτι μου για την εφημερίδα μας, τι  διάβασα  σε μια «διαφημιστική»  προβολή των θεμάτων ενός από τα μαχητικά, αποκαλυπτικά , τολμηρά διαδικτυακά blogs που ειδικεύεται στις αποκαλύψεις , μια ενημέρωση για τα θέματα που αποκαλύπτονται και ήταν :

1.     Χάος στη Βουλή για τα 281 τ.μ. που «ξέχασε» να δηλώσει ο  υπουργός Δικαιοσύνης  στο πόθεν έσχες

2.     Που θα βρει ο πρόεδρος του Σύριζα 120 βουλευτές για να γίνει δημοψήφισμα για τη «μικρή ΔΕΗ».

3.     Συστάσεις στους καταναλωτές για ενδεχόμενες διακοπές ρεύματος.

4.      «Ο,τιδήποτε χρειασθεί η μεγάλη μας καλλιτέχνις θα καλυφθεί από το Ελληνικό Δημόσιο» για την Άννα Συνοδινού.

5.      Υπουργός Υγείας: Μείωση κατά 2 μονάδες στο ποσοστό κέρδους όλων των φαρμάκων

6.      Πρόεδρος του Ολυμπιακού : Έσπασε η καρέκλα του και σωριάστηκε στο πάτωμα στην τελετή λήξης της προεδρίας στην Ε.Ε.

7.     Σκοτώνει 1 στους 10 ενήλικες και το έχουμε όλοι σπίτι μας

8.      Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας : Το ρεύμα δεν είναι κοινωνικό αγαθό, μπορείς να ζήσεις και με λάμπες

Μα ΟΛΑ αυτά τα θέματα, είναι μεγάλες αποκαλύψεις. Ποιο να διαλέξεις να αναδείξεις; Ποιο θα «παίξει» στα ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά πρόγράμματα; Ποιο θα δημιουργήσει «κατάσταση¨; Ποιο είναι πιο κοντά στην «αποδεικνυόμενη αλήθεια»;   Σαφώς η  οξεία αντιπαράθεση που ήρθε ο υπουργός Δικαιοσύνης με βουλευτή της Χρυσής Αυγής  για  δημοσίευμα περιοδικού  - επίσης καταγγελτικού και αποκαλυπτικού στο οποίο αναφερόταν πως ο υπουργός «παρέλειψε»  να δηλώσει στο πόθεν έσχες του, 281 τμ πολυτελούς κατοικίας, με τον υπουργό να δηλώνει πως θα προσφύγει στη δικαιοσύνη. Και έλεγε το περιοδικό: «Δεν έκρυψε μόνο τη δικογραφία για το χρηματισμό Μιχελάκη. Έκρυψε και τα περιουσιακά του στοιχεία από το Πόθεν Έσχες. Ένας πρώην δικαστής με πολυτελή σπίτια που κρύβει. Με καταγγελίες εναντίον του που έχουν εξαφανιστεί».

Αλλά ιδιαίτερα σημαντικό  είναι και το ότι  διετάχθη ανεπίσημη… ΕΔΕ για να ανακαλύψουν ποιος ήταν ο προμηθευτής των …ετοιμόρροπων καρεκλών στο Ζάππειο στη διάρκεια της λαμπρής τελετής  για τη λήξη της ελληνικής προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Κι αυτό γιατί αυτός ο κύριος - που πληρώθηκε αδρά για τις καρέκλες - εξέθεσε μια ολόκληρη χώρα και μια επιτυχημένη προεδρία. Σύμφωνα μάλιστα με πολύ γνωστή «παραπολιτική» σελίδα πολύ γνωστής εφημερίδας « όλα άρχισαν όταν ξαφνικά στην αίθουσα ακούστηκε ένας υπόκωφος γδούπος. Τι είχε συμβεί; Η καρέκλα που έδωσαν στον εφοπλιστή και πρόεδρο του Ολυμπιακού έσπασε και ο άνθρωπος σωριάστηκε φαρδύς πλατύς στο πάτωμα.

Φυσικά άλλο το ένα και άλλο το άλλο. Άλλη η πολιτική και κοινωνική σοβαρότητα των 281 τετραγωνικών που…ξεχάστηκαν κι άλλο οι ετοιμόρροπες καρέκλες που …σώριασαν τους προσκαλεσμένους στο πάτωμα.

Ρωτώ όμως, απορώ και εξίσταμαι : Τι πραγματικά έχει γίνει; «Κρύφτηκαν» σκοπίμως τα 281 τ.μ.ή ήταν λάθος …παράλειψη; «Έφαγε» λεφτά από τις καρέκλες –σαράβαλα που πήγε στο Ζάππειο ο προμηθευτής ή επρόκειτο να 2-3 «μεμονωμένα» σωριάσματα;

Υπάρχουν κι άλλα, σοβαρότερα ζητήματα.  Και θα μου πουν: Ακόμα δεν μάθαμε γιατί δεν ήρθε στην δημοσιότητα το cd με τη Λίστα Λαγκάρντ αλλά Παπακωνσταντίνου και Βενιζέλος αρμενίζουν σα…βαρκούλες στο πέλαγο κι εσένα σε νοιάζουν οι καρέκλες στο Ζάππειο;

Και θάχουν δίκιο. Απόλυτο. Αλλά το ίδιο δίκιο έχω κι εγώ. Γιατί αν δεν μάθουμε την αλήθεια για το δεύτερο, θέλουμε την αλήθεια για το πρώτο;