Η τρόικα, το χρέος και η ελληνική παιδεία. Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος

Ήταν το 2009 όταν είχα τη χαρά να συνοδεύσω τον πρώην σύμβουλο εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι στην επίσκεψή του στο Μουσείο της Ακρόπολης. Με δεδομένο ότι πρόκειται για κορυφαίο μυαλό στις διεθνείς σχέσεις και παραμένει ένας από τους ανθρώπους που συνεχίζουν να επηρεάζουν τη διαμόρφωση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, έδωσα μεγάλη σημασία σε αυτό που μου είπε: «Με το δόρυ της παιδείας και του πολιτισμού η Ελλάδα κατέκτησε ό,τι δεν μπόρεσαν να κατακτήσουν αυτοκρατορίες με το αίμα». Ξανάφερα στο μυαλό μου αυτή τη δήλωση θαυμασμού του Μπρεζίνσκι..

χθες το βράδυ, παρακολουθώντας μια εκδήλωση παρουσίασης κορυφαίων Αμερικανικών Πανεπιστημίων στο Κολέγιο Αθηνών. Διότι εκπρόσωποι αυτών των κορυφαίων Πανεπιστημίων όπως το Princeton, το Georgetown, το Duke, το Νorthwestern, το Vanderbilt, εκθείαζαν το ελληνικό σύστημα προετοιμασίας για την εισαγωγή ελλήνων μαθητών σε αυτά και τις υψηλές επιδόσεις που επιτυγχάνουν.

Αν η χώρα είχε ένα σοβαρό πολιτικό σύστημα θα έπρεπε σήμερα να είναι διεθνές κέντρο ακαδημαϊκών σπουδών. Έχει την ιστορία, έχει το κλίμα και τη γεωγραφία για να μπορέσει να διεκδικήσει με αξιώσεις έναν τέτοιο ρόλο με προφανή οφέλη για την εθνική οικονομία. Δεν καταλαβαίνω πραγματικά γιατί τα campus αμερικανικών πανεπιστημίων με τεράστια ζήτηση να βρίσκονται στη Ντόχα ή την Μπολώνια και όχι στην Αθήνα. Ο μόνος λόγος που συμβαίνει αυτό είναι η διατήρηση αυτού του συντηρητικού και αντιδραστικού αναχρονισμού που αφορά στη συνταγματική απαγόρευση της λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων.

Το αποτέλεσμα δεν είναι μόνο να χάνονται ευκαιρίες, έσοδα, δουλειές κλπ αλλά και το γεγονός πως ένα μεγάλο κομμάτι των νέων της χώρας μας, χάνει το χρόνο του σε ΙΕΚ που έχουν το «αμπαλάζ» της συνεργασίας με τριτοκλασάτα πανεπιστήμια της Αγγλίας. Αλήθεια, αυτό δεν ενοχλεί όσους αντιδρούν στη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων; Δεν πρέπει να προστατευτούν οι ελληνικές οικογένειες από επιτήδειους σε αυτό τον χώρο που κάνουν αρπαχτές και μετά βαράνε κανόνια; Πόσα «ΙΕΚ Δομή» πρέπει να υπάρξουν για να σταματήσει αυτή η εκμετάλλευση και να λειτουργήσουν κορυφαία ιδιωτικά πανεπιστήμια, με σοβαρά κριτήρια, με αξιόπιστα προγράμματα σπουδών και πραγματικά πτυχία;

Η εξαγγελθείσα συνταγματική αναθεώρηση μπορεί να ανοίξει το δρόμο για να μπει τέλος στη σημερινή κακοδαιμονία και η Ελλάδα να μπορέσει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην παγκόσμια κοινωνία της γνώσης. Και όλες οι πολιτικές δυνάμεις θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Διότι εκεί θα φανεί ποιοι θέλουν νέες δυνατότητες για την Ελλάδα και ποιοι έχουν συνθηκολογήσει με το γερμανικό «όραμα» μιας Ελλάδας που θα υπάρχει στον χάρτη μόνο σαν ζώνη φτηνών εργατικών χεριών.

Η ανάπτυξη δεν θα πέσει από τον ουρανό. Θέλει ιδέες που να «κουμπώνουν» στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας. Η παιδεία και ο πολιτισμός μπορούν να ξαναγίνουν το δόρυ για να κατακτήσει η Ελλάδα και οι νέες γενιές το μέλλον. Ή θα ανταποκριθούμε σε αυτό το χρέος ή θα συζητάμε το «κούρεμα του χρέους» με την τρόικα για τα επόμενα πενήντα χρόνια.