Τι ζητάει η Μέρκελ σε μία χώρα όπου δεν την αγαπούν; Της Βασιλικής Σιούτη ΦΩΤΟ - ΠΙΝΑΚΕΣ

ΟΤΑΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ μερικούς μήνες η Μέρκελ προετοίμαζε τα τελευταία της ταξίδια, πριν αποχωρήσει από την καγκελαρία, η Ελλάδα δεν ήταν μέσα στους αγαπημένους της προορισμούς.     Όταν πριν από λίγες μέρες ανακοινώθηκε η επίσκεψή της, οι ρομαντικοί πίστεψαν ότι έρχεται για να ζητήσει συγγνώμη και οι πραγματιστές ότι έρχεται για να κάνει υποδείξεις, ενοχλημένη από τη συμφωνία Μητσοτάκη-Μακρόν.Το δυσάρεστο για αυτήν είναι ότι η χώρα που θα επισκεφτεί την Πέμπτη, καθώς επέλεξε τη μέρα του «Όχι» στη φασιστική εισβολή, έχει τη χειρότερη γνώμη για εκείνη σε όλη την Ευρώπη... ενώ ο πιο δημοφιλής ξένος ηγέτης στην Ελλάδα είναι με διαφορά ο Μακρόν.           Η «μητερούλα» (όπως την αποκαλούν στη Γερμανία) είναι πιθανό να δοκιμάσει να «νουθετήσει» για μια τελευταία φορά την πολιτική ηγεσία της χώρας στις ιδιαίτερες συζητήσεις που θα γίνουν χωρίς δημοσιότητα. Τα ελληνοτουρκικά και το μεταναστευτικό είναι τα δύο θέματα για τα οποία αναμένονται πιέσεις από την πλευρά της.    Μια άβολη επίσκεψη  Η επίσκεψη της απερχόμενης καγκελαρίου Μέρκελ στην Αθήνα δεν θα έχει καμία σχέση με εκείνη του Ομπάμα το 2016, ούτε ο λόγος που έρχεται είναι επειδή επιθυμεί εκφράσει την ευγνωμοσύνη της «για όσα προσέφερε ο ελληνικός πολιτισμός στην ανθρωπότητα», όπως είχε κάνει ο πρώην Αμερικανός Πρόεδρος.     Η Μέρκελ εξάλλου δεν φημίζεται για τον ιδεαλισμό της. Αντιθέτως, έχει τη φήμη ενός πολύ πρακτικού ανθρώπου. Γι' αυτό και μέχρι την τελευταία στιγμή τακτοποιεί αυτά που θεωρεί εκκρεμότητες.      Τόσο η γερμανική όσο και η ελληνική κυβέρνηση δήλωσαν ότι η Άνγκελα Μέρκελ έρχεται μετά από πρόσκληση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ωστόσο πληροφορίες του ρεπορτάζ μας αναφέρουν ότι ήταν η Μέρκελ που ζήτησε από τον Έλληνα πρωθυπουργό να την προσκαλέσει.     Η αλήθεια είναι πως ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν είχε κανένα λόγο να προσκαλέσει στην Ελλάδα τώρα μία πολιτικό που αποχωρεί και είναι η πιο αντιδημοφιλής μεταξύ όλων των ξένων ηγετών για την ελληνική κοινή γνώμη. Εξίσου αλήθεια όμως είναι ότι δύσκολα θα μπορούσε να της αρνηθεί να την προσκαλέσει.      Τόσο η γερμανική όσο και η ελληνική κυβέρνηση δήλωσαν ότι η Άνγκελα Μέρκελ έρχεται μετά από πρόσκληση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ωστόσο πληροφορίες του ρεπορτάζ μας αναφέρουν ότι ήταν η Μέρκελ που ζήτησε από τον Έλληνα πρωθυπουργό να την προσκαλέσει. Γιατί έρχεται η Μέρκελ;  Είναι γνωστό ότι η Μέρκελ παραμένει ενοχλημένη από την ελληνογαλλική συμφωνία αλλά και από την περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων με τις ΗΠΑ. Στο Βερολίνο διαπιστώνουν ότι οι συγκεκριμένες κινήσεις φέρνουν την Ελλάδα πιο κοντά σε Γαλλία και ΗΠΑ, κάτι που δεν είναι αρεστό στη Γερμανία. Ορισμένοι Έλληνες διπλωμάτες δεν κρύβουν την εκτίμησή τους πως αυτά που θα πει η Μέρκελ όταν έρθει δεν θα είναι ευχάριστα. «Αν δεν είχαν μεσολαβήσει οι συμφωνίες με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, δεν θα ερχόταν».     Το θέμα των συμφωνιών που σύναψε η Ελλάδα συζητήθηκε και στην πρόσφατη επίσκεψή της στην Τουρκία με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε για άλλη μια φορά ζητώντας από τη Μέρκελ να κάνει τον αστυνόμο. «Τι να έρθει να πει στην Ελλάδα μετά από αυτά που είπε στην Τουρκία;» αναρωτιέται έμπειρος διπλωμάτης. «Μήπως θα μας ανακοινώσει ότι θα διακόψει την παράδοση των υποβρυχίων στην Τουρκία; Αλλιώς, να μας πει τι; Ότι λυπάται που μας χαντάκωσε τόσα χρόνια;». Ο ίδιος δεν έχει καμία αμφιβολία πως ο λόγος που έρχεται η Μέρκελ είναι για να επιχειρήσει «να μας επαναφέρει στην τάξη».     Μιλώντας πάντως με Έλληνες διπλωμάτες και πολιτικούς όλων των κομμάτων, δύσκολα βρίσκεις πλέον κάποιον που θα υπερασπιστεί τη Μέρκελ, μετά την απροκάλυπτη υποστήριξη της στον Ταγίπ Ερντογάν, ειδικά τα δύο τελευταία χρόνια.      Η «μητερούλα» (όπως την αποκαλούν στη Γερμανία) είναι πιθανό να δοκιμάσει να «νουθετήσει» για μια τελευταία φορά την πολιτική ηγεσία της χώρας στις ιδιαίτερες συζητήσεις που θα γίνουν χωρίς δημοσιότητα. Τα ελληνοτουρκικά και το μεταναστευτικό είναι τα δύο θέματα για τα οποία αναμένονται πιέσεις από την πλευρά της. Εκτός από αυτά, θα συζητηθούν και τα ενεργειακά που την ενδιαφέρουν – γύρω από τα οποία υπάρχουν επίσης εκκρεμότητες.      Ο Μητσοτάκης και η Μέρκελ θα επιχειρήσουν να εκπέμψουν διαφορετικά μηνύματα στην τελευταία τους συνάντηση, ενώ δεν είναι γνωστό αν θα υπάρξει κάποια διαδήλωση διαμαρτυρίας από το ΚΚΕ ή αριστερές οργανώσεις. Από τον ΣΥΡΙΖΑ μάλλον δεν αναμένεται κάτι τέτοιο, καθώς οι εποχές του «γκο μπακ μαντάμ Μέρκελ» έχουν παρέλθει προ πολλού και ο Αλέξης Τσίπρας σήμερα είναι ο πιο γοητευμένος από τους πρώην πρωθυπουργούς της χώρας που συνεργάστηκαν μαζί της – ίσως να είναι και ο μόνος ο οποίος μιλάει με χαρά για την καλή σχέση που ανέπτυξαν.     merkel tsipras Από τον ΣΥΡΙΖΑ μάλλον δεν αναμένεται κάποια διαδήλωση διαμαρτυρίας, καθώς οι εποχές του «γκο μπακ μαντάμ Μέρκελ» έχουν παρέλθει προ πολλού και ο Αλέξης Τσίπρας σήμερα είναι ο πιο γοητευμένος από τους πρώην πρωθυπουργούς της χώρας που συνεργάστηκαν μαζί της. Η εξομολόγηση του κρίματος χωρίς συγγνώμη  Η Άνγκελα Μέρκελ έρχεται στην Ελλάδα, λίγο μετά την εξομολόγηση του πολιτικού της κρίματος, για τα «πολλά που ζήτησε από τους Έλληνες», αλλά κανένας δεν στοιχηματίζει ότι θα ζητήσει συγγνώμη από τον ελληνικό λαό. Αν το κάνει, θα είναι μία έκπληξη.     Άλλωστε, μπορεί να είπε ότι ζήτησε πολλά, αλλά απέφυγε να πει ότι ήταν άδικα ή ότι μετάνιωσε γι' αυτά, παρότι ακόμα κι εκείνοι που σχεδίασαν τα μέτρα του πρώτου μνημονίου έχουν παραδεχθεί ότι ήταν λάθος.      Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, στο βιβλίο του, που κατά τ’ άλλα εγκωμιάζει τη Γερμανίδα καγκελάριο, αναφερόμενος στην τότε απόφαση της Γερμανίας για την Ελλάδα, γράφει ότι αυτή ισοδυναμούσε με τη «διάσωση των δικών τους τραπεζών και βιομηχανιών» και ότι τότε η Γερμανία μαζί με τη Γαλλία προτιμούσαν να στρέψουν την προσοχή στα λάθη της Ελλάδας παρά στα λάθη «των Γερμανών ή Γάλλων αξιωματούχων, που ήταν επιφορτισμένοι με την εποπτεία των πρακτικών τραπεζικού δανεισμού».     Αλλά και ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, που είχε πάντα  καλές σχέσεις με τη Γερμανία, έχει ασκήσει κριτική για τα μέτρα του πρώτου μνημονίου, τόσο στην τότε κυβέρνηση Παπανδρέου όσο και στους Ευρωπαίους εταίρους – ουσιαστικά στη Μέρκελ δηλαδή, που αποφάσιζε.  Χωρίς να μασήσει τα λόγια του, ο κ. Σημίτης τότε είχε πει πως «το πρώτο μνημόνιο σχεδιάστηκε χωρίς προετοιμασία και εφαρμόστηκε με τρόπο που συνέτεινε στην όξυνση της κρίσης», καθώς οι στόχοι του για το ελληνικό έλλειμμα «ήταν εξωπραγματικοί».     Βέβαια αυτοί οι στόχοι που χαρακτηρίστηκαν από τον πρώην πρωθυπουργό ως «εξωπραγματικοί» για τη Μέρκελ ήταν απλώς πολλοί. Για τους περισσότερους ήταν μια τιμωρητική προς τον ελληνικό λαό πολιτική, η οποία απαιτήθηκε από την καγκελάριο της Γερμανίας με πλήρη επίγνωση ότι είχε αυτά τα χαρακτηριστικά και χωρίς καμία πρόνοια για την αντιμετώπιση της ύφεσης που ακολούθησε, με αποτέλεσμα, αυτή να εκτοξευθεί στο 23% από 8,6% που προέβλεπε, όπως είχε επισημάνει ο Κώστας Σημίτης.     Δεν ήταν όμως μόνο η τιμωρητική πολιτική των μνημονίων. Όσα ακολούθησαν τα τελευταία δύο χρόνια, με την καγκελάριο να καλύπτει την επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, γλιτώνοντάς την από τις κυρώσεις, επιδείνωσε την εικόνα της στους Έλληνες. Ο γερμανόφωνος τύπος την περασμένη εβδομάδα, μετά τη συνάντηση Μέρκελ-Ερντογάν, παρουσίασε τη σχέση τους σαν ένα πολιτικό love story. «O Τούρκος Πρόεδρος χάνει στο πρόσωπό της έναν υποστηρικτή» έγραψε η κυριακάτικη Welt.      merkel erdogan Το θέμα των συμφωνιών που σύναψε η Ελλάδα συζητήθηκε και στην πρόσφατη επίσκεψή της στην Τουρκία με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε για άλλη μια φορά ζητώντας από τη Μέρκελ να κάνει τον αστυνόμο.  Το ρεκόρ χαμηλής δημοφιλίας στην Ελλάδα  Πολλές ελληνικές δημοσκοπήσεις από το 2010 και μετά στην Ελλάδα έχουν καταδείξει ότι η δημοφιλία της Άνγκελα Μέρκελ στην χώρα μας παραμένει η πιο χαμηλή στην Ευρώπη, όπως και η εμπιστοσύνη στη Γερμανία. Τα ίδια αποτελέσματα προκύπτουν και από πρόσφατη παγκόσμια έρευνα του κέντρου ερευνών Pew, όπου τα χαμηλότερα ποσοστά δημοφιλίας η Μέρκελ τα έχει στην Ελλάδα.      Στην έρευνα της Pew, στην οποία συμμετείχαν 17.823 άτομα από 16 χώρες με αναπτυγμένες οικονομίες από όλο τον κόσμο και τα ποσοστά αποδοχής της Μέρκελ ξεπερνούν τα ποσοστά των Μπάιντεν, Μακρόν και Πούτιν, το 79 % των ερωτηθέντων (συνολικός μέσος όρος) έχει θετική άποψη για τη Γερμανία και το 77 % απαντά ότι εμπιστεύεται τη Μέρκελ. Στην Ολλανδία και την Ισπανία το ποσοστό των πολιτών που την εμπιστεύεται φτάνει το 90%.     Στη μεγάλη αυτή αποδοχή που έχει η Μέρκελ υπάρχει μία εξαίρεση και αυτή είναι η Ελλάδα, στην οποία μόνο το 30% των ερωτηθέντων εξέφρασε την εμπιστοσύνη του σε αυτήν και παρομοίως μόνο το 32% των Ελλήνων έχει θετική άποψη για τη Γερμανία.

 

 Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ίσως, η πλειοψηφία των Ελλήνων όμως σχεδόν βέβαια, θα αποχαιρετήσει την Άνγκελα Μέρκελ με ανακούφιση, αν και κανείς δεν έχει αυταπάτες ότι τα πράγματα με τον διάδοχό της θα αλλάξουν ξαφνικά, καθώς η Γερμανία ακολουθεί μια εθνική στρατηγική, από την οποία δεν θα παρεκκλίνει ούτε η νέα κυβέρνηση. Όλοι ωστόσο ελπίζουν πως ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας δεν θα κάνει τα στραβά μάτια στην Τουρκία τόσο απροκάλυπτα.     Καθόλου τυχαίο δεν είναι άλλωστε ότι έπρεπε να αρχίσει η αποδρομή της Μέρκελ για να δυναμώσουν οι φωνές των ευρωπαϊκών κρατών που καταγγέλλουν την Τουρκία για την παράνομη κράτηση του ακτιβιστή επιχειρηματία Οσμάν Καβαλά και την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.