Η “πρόβα” της ΤΗΚ στη Λιβύη πέρασε απ’ το FIR Αθηνών, προβληματίζει η “αποτροπή” της Αεροπορίας μας… Γράφει ο Στέργιος Δ. Θεοφανίδης

Στο αφιέρωμα που δημοσιεύσαμε σχετικά με το τουρκικό αεροπορικό “σουλάτσο” ανοικτά των ακτών της Λιβύης, στις 17 Απριλίου (Μεγάλη Παρασκευή), αποκαλύπτεται η πρόθεση της γειτονικής χώρας να παράσχει έμπρακτα αεροπορική υποστήριξη στις δυνάμεις του Σάρατζ. Το εάν τελικά θα το κάνει, το εάν δηλαδή θα εμπλακεί και επίσημα στην υποστήριξη των δυνάμεων του GNA, εξαρτάται ...

από την αντίδραση και την αποφασιστικότητα (λέμε τώρα…) των Ευρωπαίων και συγκεκριμένα των Γάλλων… καθότι οι Ιταλοί κυρίως συνεργάζονται. Εξαρτάται όμως και από τις ελληνικές ενέργειες. Για να μην πούμε ΚΥΡΙΩΣ από τις ελληνικές ενέργειες. Για το πολύ απλό λόγο ότι ο δρόμος της Τουρκίας για τη δημιουργία αερογέφυρας με τη Λιβύη, περνά μέσα από το FIR Αθηνών και την Πολεμική Αεροπορία. Είναι ένα ζήτημα στο οποίο έχουμε κατ’ επανάληψη αναφερθεί στο παρελθόν.

Οι πολιτικές πτήσεις αποστολής προσωπικού και υλικού από την Τουρκία στη Λιβύη και συγκεκριμένα στα αεροδρόμια της Τρίπολης και της Μισράτα, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτραπεί σε μεγάλο βαθμό από την Αθήνα, αν αποφάσιζε -όπως έχει ΚΑΘΕ ΔΙΚΑΙΩΜΑ να πράξει για λόγους εθνικής ασφάλειας- να κλείσει τον εναέριο χώρο της (εθνικό), αλλά και τον ελεγχόμενο από τις Αρχές Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας (ΕΕΚ), το FIR (Flight Information Region) Αθηνών δηλαδή, σε όσες πτήσεις προέρχονται από, ή έχουν ως προορισμό, αεροδρόμια στη Λιβύη.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της “Καθημερινής”, ο ίδιος ο στρατάρχης Χαφτάρ, μας το ζήτησε κατά την επίσκεψή τους στη χώρα μας τον περασμένο Ιανουάριο! Του το αρνηθήκαμε. Ευγενικά μεν, αλλά του το αρνηθήκαμε. Αρνηθήκαμε δηλαδή να συνδράμουμε, έστω και έμμεσα, αυτόν που είναι ενάντια στη συμφωνία της κυβέρνησης Σάρατζ με το καθεστώς Ερντογάν, για την υποτιθέμενη γειτνίαση των θαλασσίων ζωνών που δικαιούνται οι δυο χώρες, σχεδόν εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων! Μερικά μόλις μίλια μακρυά από τις νοτιοανατολικές ακτές της Καρπάθου και της Κρήτης…

Ο τουρκικός αντιπερισπασμός…

Σε ό,τι αφορά στην πρόσφατη άσκηση της ΤΗΚ, από τη στιγμή που τα αεροσκάφη της πέταξαν προς και από τη Λιβύη σε διεθνή εναέριο χώρο, δεν μπορούμε να τα εμποδίσουμε… ΥΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ βέβαια ότι κατέθεσαν σχέδια πτήσης στον ελληνικό ΕΕΚ (Έλεγχος Εναέριας Κυκλοφορίας), δεδομένου ότι πέταξαν εντός των ορίων του FIR Αθηνών. Σχέδια πτήσης δεν υποβλήθηκαν και αυτό επιβεβαιώνεται από την επίσημη ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ για τις τουρκικές παραβάσεις-παραβιάσεις της 17ης Απριλίου.

Επιβεβαιώνεται όμως και κάτι άλλο… Ότι μέσω των υπερπτήσεων των μαχητικών της ΤΗΚ πάνω από τη Ρόδο, επιχειρήθηκε ένας σημαντικός ΑΝΤΙΠΕΡΙΣΠΑΣΜΟΣ προκειμένου τα αεροσκάφη (μαχητικά και μη) που συμμετείχαν στην άσκηση ανοικτά των ακτών της Λιβύης, στα όρια του FIR της Μάλτας, να περάσουν από τα νοτιοανατολικά όρια του FIR Αθηνών, ΑΠΑΡΑΤΗΡΗΤΑ!

Μία ματιά στα ίχνη των σχηματισμών που παραθέσαμε στο αρχικό αφιέρωμα από τον ιστοχώρο PlaneRadar.ru, αποκαλύπτει ότι οι Τούρκοι πέταξαν σχεδόν πάνω στην οριογραμμή των FIR Αθηνών και Λευκωσίας, στρέφοντας κατόπιν δυτικά και πετώντας κατά μήκος της οριογραμμής των FIR Αθηνών και Καΐρου.

Αυτή την τεράστια γωνία που κοστίζει σε χρόνο και καύσιμο (κρίσιμοι παράγοντες για τις αεροπορικές επιχειρήσεις…) σε συνδυασμό με το αντιπερισπασμό των υπερπτήσεων πάνω από τη Ρόδο που προαναφέραμε, τα έκαναν για να αποφύγουν οποιαδήποτε παρενόχληση από τα μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας.

Τα έκαναν όμως και για να αξιολογήσουν συνολικά την ελληνική αεράμυνα. Θα μπορούσε να τους εντοπίσει; Θα επιχειρούσε να τους παρεμποδίσει; Θα τους παρακολουθούσε καθ’ όλη της διάρκεια της παραμονής τους εντός των ορίων του FIR Αθηνών; Τα ελληνικά μαχητικά θα είχαν την αναγκαία επάρκεια σε φορτίο καυσίμου για το σκοπό αυτό;

Το σύνολο των ενεργειών της ΤΗΚ στις 17 Απριλίου λοιπόν, δεν μπορεί παρά να μας οδηγήσει σε σημαντικά και συγκεκριμένα συμπεράσματα. Στα οποία βέβαια έχουμε αναφερθεί ξανά στο παρελθόν, αλλά… Η επανάληψη είναι “η μήτηρ πάσης μαθήσεως” όπως έλεγαν οι αρχαίοι ημών πρόγονοι.

…και τα λογικά συμπεράσματα

Το πρώτο πράγμα που αξίζει να γραφεί σχετικά με την πρόσφατη άσκηση της ΤΗΚ, πιστεύουμε ότι είναι η ανάδειξη της στρατηγικής αξίας της Κρήτης για την Ελλάδα και την Κύπρο. Δεν χρειάζεται να επεκταθούμε, το έχουμε ήδη κάνει…

Συμπέρασμα 1ο
Λογικό επόμενο είναι η ενίσχυση, άμεσα, της μόνιμης παρουσίας σημαντικών αεροναυτικών δυνάμεων στην Κρήτη, προκειμένου να διασφαλιστεί επαρκής ελληνική παρουσία στις νοτιοανατολικές εσχατιές του FIR Αθηνών.

Συμπέρασμα 2ο
Απαιτείται, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, η παρουσία μίας ακόμη Μοίρας μαχητικών στην Κρήτη. Το αεροδρόμιο του Ηρακλείου μπορεί με πολύ μικρό κόστος να καλύψει αυτή την ανάγκη, όταν σε λίγα χρόνια η δραστηριότητα της Πολιτικής Αεροπορίας μεταφερθεί στο νέο διεθνές αεροδρόμιο του Καστελίου…

Το πραγματικό κόστος εντοπίζεται στην ΑΜΕΣΗ ΑΝΑΓΚΗ εκσυγχρονισμού των F-16C/D Block 50 της Πολεμικής Αεροπορίας, προκειμένου να μπορούν να καλυφθούν οι καθημερινές και πάγιες επιχειρησιακές ανάγκες.

Εντοπίζεται επίσης στην, εδώ και δεκαετίες υφιστάμενη, ανάγκη εκσυγχρονισμού των 19 εναπομεινάντων Mirage 2000EG/BG. Όσο παράλογη και αν ακούγεται μία τέτοια ενέργεια (και είναι…), είναι η μόνη μας εναλλακτική! Γιατί πολύ απλά δεν υπάρχουν χρήματα για νέο μαχητικό και ούτε πρόκειται να υπάρξουν στην μετά-κορονοϊο εποχή.

Συμπέρασμα 3ο
Μαζί με την παρουσία πρόσθετων μαχητικών στην Κρήτη (έστω κλιμακίου επιφυλακής και στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου…) θα πρέπει να σταθμεύουν μόνιμα εκεί τουλάχιστον δύο από τα τέσσερα ΑΣΕΠΕ (ΕΜΒ-145Η) και μαζί με αυτά ισάριθμα τουλάχιστον C-130H που θα έχουν τροποποιηθεί ώστε να λειτουργούν ως ιπτάμενα τάνκερ.

Η Πολεμική Αεροπορία μπορεί να κόψει κόστος από την απενεργοποίηση της βάσης της Ανδραβίδας. Όταν λέμε “απενεργοποίηση” εννοούμε τη διατήρησή της με τη μορφή που έχουν η Πρέβεζα ή το Αγρίνιο. Εναλλακτικά δε, το αεροδρόμιο μπορεί να διατηρηθεί ενεργό για την εξυπηρέτηση των εκατοντάδων πολιτικών πτήσεων (charter κυρίως) που διεξάγονται από τον Άραξο κάθε καλοκαιρινή περίοδο…

Υπάρχουν με άλλα λόγια πολλά πράγματα που μπορούν με σχετικά χαμηλό κόστος και σε σύντομο χρόνο και πρέπει να γίνουν, αν θέλουμε πράγματι να είμαστε σε θέση να κόψουμε το δρόμο της Τουρκίας στην συνεχή και συνεπή προσπάθεια που καταβάλλει να μας περικυκλώσει στρατηγικά.

Μέσω Αλβανίας, Λιβύης και άλλων δυνητικών… ή ακόμα και δυτικών (σ.σ. Ιταλία για το θέμα της Λιβύης;) συμμάχων που μπορεί να της προκύψουν… Η στάση της Βουλγαρίας κατά τα πρόσφατα γεγονότα στον Έβρο, δεν μπορεί παρά να αποτελούν άλλη μία πηγή προβληματισμών για την Ελλάδα.