ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΜΒΟΥΚΑΣ: Κράτος και τράπεζες ΚΑΤΑΠΙΑΝ 604 δις και μας πάνε για bail in

Η διοικητικη κρίση στην Εθνική Τράπεζα Ελλάδος (ΕΤΕ), με την αμφιλεγόμενη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ) επιλογή του κ. Παναγιώτη Θωμόπουλου στο θώκο του Προέδρου, σε συνδυασμό με το παρατηρούμενο τέλμα στην Τράπεζα Πειραιώς, που εδώ και δέκα μήνες...
διοικείται από προσωρινό διοικητικό συμβούλιο, έχουν προκαλέσει την εντονότατη και απειλητική αντίδραση του κουαρτέτου και των θεσμών. Το κομβικής σημασίας σημείο εντοπίζεται στην επερχόμενη νέα ανακεφαλαιοποίηση των εγχώριων ελληνικών συστημικών τραπεζών. Η ανακεφαλαιοποίηση αυτή θα συντελεστεί στα πλαίσια του τέταρτου μνημονίου, θέτοντας επί τάπητα το ενδεχόμενο του bail in. Ο όρος bail in αποδίδεται στην ελληνική ως “διάσωση εκ των έσω” και υποδηλώνει «τη συμμετοχή των μετόχων, των ομολογιούχων και των καταθετών στο κόστος εξυγίανσης της προβληματικής υπό εκκαθάριση τράπεζας».

Στην τραπεζική πιάτσα, οι φήμες περί bail in των εγχώριων ιδιωτικών καταθέσεων δίνουν και παίρνουν. Με κριτήριο την αντικειμενική και έγκριτη ενημέρωση, θα πρέπει να αναφερθούμε στην Ευρωπαϊκή Οδηγία της 1ης Ιανουαρίου 2016 περί «Θέσπισης πλαισίου για την ανάκαμψη και την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων». Σύμφωνα με την Οδηγία αυτή, αν η διάσωση της προβληματικής τράπεζας δεν μπορεί να γίνει με την εξεύρεση των αναγκαίων κεφαλαίων από την αγορά για την κάλυψη της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, τότε ενεργοποιείται η “διάσωση εκ των έσω” (bail in). Τα κενά, δηλαδή τα ανοίγματα της ουσιαστικά υπό εκκαθάριση προβληματικής τράπεζας, δύνανται να καλυφθούν από τέσσερις πηγές και πιο συγκεκριμένα από τους μετόχους, τους ομολογιούχους, τις επιχειρήσεις και τα φυσικά πρόσωπα (ιδιώτες) με καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ. Αρχικά στο bail in μπαίνουν οι μέτοχοι με τους ομολογιούχους και στη συνέχεια κουρεύονται οι καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ των μεγάλων επιχειρήσεων. Σε δεύτερη φάση εισέρχονται στο κούρεμα οι καταθέσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των ιδιωτών.

Με βάση την Ευρωπαϊκή Οδηγία, το συνολικό ποσοστό του κουρέματος και από τις τέσσερις συνιστώσες, δηλαδή μέτοχοι, ομολογιούχοι, επιχειρήσεις και ιδιώτες, μπορεί να φτάσει έως και το 8% των συνολικών κεφαλαίων που η προβληματική τράπεζα θα χρειαστεί για την ανακεφαλαιοποίησή της. Το υπόλοιπο 92% των απαιτούμενων κεφαλαίων, θα προέλθει από κρατικό χρήμα (βλέπε αύξηση δημόσιου χρέους) ή από τη λήψη νέων δανείων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (βλέπε νέο PSI). Πέραν πάσης αμφιβολίας, η χρηματοοικονομική κατάσταση των τραπεζών είναι τραγική. Όταν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (κόκκινα δάνεια) εκτιμώνται σήμερα σε 115 δις ευρώ και αποτελούν το 32% του Ενεργητικού τους, ποιος αμφιβάλλει ότι το σύνολο του εγχώριου τραπεζικού συστήματος δεν είναι χρεοκοπημένο; Αν αναλογιστούμε ότι το συνολικό μεσομακροπρόθεσμο και βραχυπρόθεσμο δημόσιο χρέος της χώρας υπερβαίνει σήμερα τα 1.000 δις ευρώ, όλοι μας αντιλαμβανόμαστε ότι κράτος και τράπεζες βρίσκονται σε δραματικό αδιέξοδο.

Οι φήμες περί bail in, με πιθανολογούμενο το κούρεμα ιδιωτικών καταθέσεων ακόμα και κάτω των 100.000 ευρώ, έχουν φουντώσει για τα καλά. Οι περιπτώσεις Θωμαδάκη και η Τράπεζα Πειραιώς διαφαίνονται σαν το προσάναμμα, που εκτός από μισθούς και συντάξεις, θα μας κουρέψουν και τις ψιλοκαταθέσεις των 5 ή των 10 χιλιάδων ευρώ. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Από την τρόικα και το κουαρτέτο έχουμε πάρει 250 δις ευρώ. Το διαβόητο PSI κόστισε 130 δις ευρώ. Το μάρμαρο του τρίτου μνημονίου εκτιμάται τουλάχιστον σε 86 δις ευρώ. Και μέσα σε αυτές τις εκατοντάδες δις ευρώ, δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε και το δημοσιονομικό όφελος των 138 δις ευρώ, που υποτίθεται ότι είχε η χώρα από τα δύο κουρέματα του δημοσίου χρέους το Φεβρουάριο και τον Δεκέμβριο του 2012. Δηλαδή, την περίοδο 2010-2016, με την εγγύηση του αίματος του ελληνικού λαού, κράτος και τράπεζες έλαβαν ή επωφελήθηκαν 604 δις ευρώ και παραδόξως η χρηματοοικονομική τους κατάσταση σήμερα είναι κατά πολύ τραγικότερη απ’ ότι ήταν το 2010 (250+130+86+138=604). Όσο για τη δική μας χρηματοοικονική κατάσταση, καλύτερα ας το αφήσουμε μην πάθουμε εγκεφαλικό, γιατί οι φιάλες στέρεψαν και δεν έχουν άλλο αίμα. Ντροπή και αίσχος τους και τα συμπεράσματα δικά σας.