Ποια είναι τα «κοράκια» που θα αγοράσουν τα κόκκινα δάνεια των Ελλήνων. Τι αλλάζει με την έλευση των funds στην Ελλάδα

Τα... ονόματα που τους έχουν βγάλει, ο τρόπος που τους αποκαλούν και ο τρόμος που προκαλούν στο άκουσμά τους και μόνο έχουν δημιουργήσει έναν μεγάλο μύθο γύρω τους. Τους λένε «κοράκια» ή «γύπες» των αγορών και έρχονται στην Ελλάδα. Σίγουρα να ακούς ότι ένα κοράκι ή ένας γύπας έρχεται στη χώρα σου ή θα αγοράσει το δάνειό σου δεν σε προδιαθέτει και θετικά...Τα βασικά ερωτήματα είναι αν τελικά θα χαθούν σπίτια στην Ελλάδα, θα πεταχτεί κόσμος στο δρόμο, θα χαθούν επιχειρήσεις;....

Μεγάλο ερώτημα είναι ποιοι είναι τελικά οι επιχειρηματίες, οι fund managers που θα έρθουν και στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τις τράπεζες, για να αγοράσουν κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια αλλά και όλα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Και γιατί να αγοράσουν ένα τέτοιο κόκκινο δάνειο;

Οι αλήθειες και τα ψέματα πάνω σε αυτά, αλλά και σε πολλά ακόμη ερωτήματα διαπλέκονται μεταξύ τους. Η Ελλάδα άλλωστε δεν ανακαλύπτει την πυρίτιδα φέρνοντας τους γύπες να αγοράσουν δάνεια! Το θέμα είναι πώς θα τα διαχειριστούν από εκεί και πέρα οι γύπες, μέσα σε πιο πλαίσιο και πώς θα προστατευτούν κάποιοι άνθρωποι που ενήργησαν με καλή πίστη είτε αγοράζοντας το σπίτι τους, είτε παίρνοντας δάνεια για την επιχείρησή τους.

Ποιοι είναι οι γύπες και γιατί αγοράζουν τα κόκκινα δάνεια

Οι αποκαλούμενοι γύπες ή κοράκια δεν είναι τίποτα παραπάνω από funds που διαθέτουν λεφτά και ψάχνουν το γρήγορο κέρδος. Θέλουν να αγοράσουν κάτι φτηνά, να το πουλήσουν γρήγορα ακριβότερα και να τελειώνουν!

Κατά κύριο λόγο στην Ελλάδα λένε ότι ενδιαφέρονται να διαχειριστούν δάνεια στον τομέα του τουρισμού και της ναυτιλίας, εκεί δηλαδή που υπάρχουν μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης.

Οι εκπρόσωποι των εταιρειών αυτών έχουν ήδη έρθει στην Αθήνα και διερευνούν την αγορά. Εχουν γίνει συναντήσεις με τραπεζίτες και ήδη έχουν κλείσει συνεργασίες με τράπεζες.

Τι θέλουν; Να αγοράζουν σε πολύ χαμηλές τιμές και στη συνέχεια να πουλάνε σε σύντομο χρονικό διάστημα στη διπλή αξία, κερδίζοντας μεγάλα ποσά.

Η Deloitte διεξήγαγε πρόσφατα έρευνα σχετικά με τις τιμές που προσφέρουν οι γύπες. Αν και τα στοιχεία αφορούν τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, είναι ενδεικτικά:

Στη Ρουμανία καταναλωτικά δάνεια πουλήθηκαν στο 6% έως 10% της ονομαστικής αξίας τους και στην Ουγγαρία τα «κόκκινα» καταναλωτικά πουλήθηκαν στο 12%-15% της αξίας τους. Στην Τσεχία και τη Σλοβακία πουλήθηκαν έναντι 19%-21%, ενώ στην Πολωνία, τα καταναλωτικά δάνεια πουλήθηκαν μεταξύ 11% και 14% της ονομαστικής και τα επιχειρηματικά δάνεια έναντι 6% με 10% της ονομαστικής αξίας τους.

Για τα στεγαστικά η Deloitte δίνει τιμές μόνον για την ουγγρική αγορά και αυτές ήταν κατά μέσον όρο στο 53,5% της αξίας τους.

Για την Ελλάδα δεν είναι ακόμη ξεκάθαρες οι τιμές. Για την ώρα άνοιξε η αγορά για μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια και μεγάλες επιχειρήσεις και από τον Φεβρουάριο θα ανοίξει και η υπόλοιπη αγορά.

Τι κάνουν δηλαδή οι γύπες; Αγοράζουν μαζικά από την τράπεζα τα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται σε χαμηλές τιμές και τη συνέχεια επιχειρούν να τα εισπράξουν με κέρδος ή να τα μεταπουλήσουν. Αυτό ισχύει για καταναλωτικά, επιχειρηματικά και στεγαστικά δάνεια.

Ο φόβος του δανειολήπτη και το ενδεχόμενο κέρδος

Όπως αναφέρει ο οίκος Fitch σε ανάλυσή του, με την δραστηριοποίηση των funds είναι απίθανο να αυξηθούν οι πλειστηριασμοί ακινήτων καθώς δεν υπάρχει ρευστότητα στην αγορά και οι τιμές των κατοικιών εξακολουθούν να υποχωρούν. Ωστόσο επισημαίνει ότι ο φόβος να χαθεί το ακίνητο θα κινητοποιήσει τους κακοπληρωτές.

Δηλαδή το γεγονός ότι οι πλειστηριασμοί διευκολύνονται, δίνεται επιπρόσθετη διαπραγματευτική δύναμη στις τράπεζες για να «ενθαρρύνουν» τους δανειολήπτες να αναδιαρθρώσουν τα δάνειά τους. Μπορεί επίσης να πειστούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές να αρχίσουν να πληρώνουν.

Από τη διαδικασία αυτή μπορεί να υπάρξουν τελικά και κέρδη για ορισμένους. Άλλωστε οι τραπεζίτες είχαν περιορισμένη δυνατότητα διαχείρισης των κόκκινων δανείων.

Πώς θα γίνει αυτό; Για παράδειγμα κάποιος δανείστηκε 100.000 ευρώ για να αγοράσει σπίτι. Έχει να πληρώσει δόσεις, ωστόσο κάποια στιγμή σταμάτησε και πλέον με τους έξτρα τόκους και τις καθυστερήσεις χρωστάει 120.000 ευρώ στην τράπεζα. Το distress fund θα το αγοράσει θα το αγοράσει για παράδειγμα στο 40% της αξίας του, δηλαδή με 40.000 ευρώ. Στη συνέχεια θα έρθει σε επαφή με τον δανειολήπτη και θα επιχειρήσει να το πουλήσει με κέρδος, όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ασφαλώς, ή να το ρυθμίσει.

Δηλαδή θα καλέσει τον δανειολήπτη να του δώσει 50.000 ευρώ για παράδειγμα και να τελειώνει. Αν ο δανειολήπτης έχει χρήματα τότε έχει και την ευκαιρία...

Αν ο δανειολήπτης δεχτεί μηνιαία δόση η οποία θα είναι κατά πολύ μικρότερη από εκείνη που θα πλήρωνε στην τράπεζα, αφού και το κεφάλαιο που θα χρωστάει στο fund είναι μικρότερο, τότε πάλι κερδισμένος θα βγει.

Τα προβλήματα αρχίζουν για εκείνους που είναι οι πλέον αδύναμοι, οι άνεργοι, οι φτωχοί συνταξιούχοι. Το πρόβλημα είναι για αυτούς που δεν μπορούν να πληρώσουν τίποτα στο «κοράκι». Εκεί θα δουν να βγαίνει στο σφυρί το ακίνητό τους.

Τα επιχειρηματικά δάνεια και οι γύπες

Τα πρώτα δάνεια με τα οποία μπαίνει σε εφαρμογή όλο το νέο πλαίσιο είναι τα επιχειρηματικά. Είναι τα δάνεια μεγάλων επιχειρήσεων. Στη συνέχεια από το Φεβρουάριο στο νέο πλαίσιο θα περάσουν και τα υπόλοιπα επιχειρηματικά δάνεια.

Ήδη ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ, Κωνσταντίνος Μίχαλος, έχει συζητήσει ήδη με την Τράπεζα της Ελλάδος,  αλλά και με δύο τράπεζες, το ενδεχόμενο να αναλάβουν τα επιμελητήρια ρόλο συμβούλου-διαμεσολαβητή στη διαδικασία αξιολόγησης των επιχειρήσεων, των οποίων τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια πρόκειται να μεταβιβασθούν στα νέα σχήματα που θα δημιουργηθούν μεταξύ τραπεζών και διεθνών fund.

Έως τις 15 Φεβρουαρίου 2016, θα περάσουν από αξιολόγηση οι επιχειρήσεις με κόκκινα δάνεια που έχουν τζίρο 50 εκατ. ευρώ ή απασχολούν 250 εργαζόμενους και οι οποίες υπολογίζονται σε περίπου 200-300.

Μετά το Φεβρουάριο του 2016, θα ξεκινήσει η διαδικασία για τις υπόλοιπες 100.000-120.000, συνολικά, ελληνικές επιχειρήσεις με «κόκκινα δάνεια». Σημειώνεται ότι, από αυτές τις 120.000, οι 6000 είναι επιχειρήσεις με πάνω από 1,5 εκατ. ευρώ οφειλές η καθεμία.

Τα... προς αποφυγήν μοντέλα των ΗΠΑ και της Ισπανίας

Η διαχείριση των κόκκινων δανείων στην Ισπανία, αλλά και στην Αμερική είναι τα μοντέλα που η Ελλάδα θέλει να αποφύγει. Οι εικόνες από την Ισπανία είναι ακόμη νωπές, ενώ δεν είναι καλύτερες από τις ΗΠΑ.

Κατά την διάρκεια της στεγαστικής κρίσης στις ΗΠΑ δημιουργήθηκαν γειτονιές –φαντάσματα όπου βρίσκονταν χιλιάδες κατασχεμένα σπίτια που εγκαταλείφθηκαν όχι μόνο από τους ιδιοκτήτες τους αλλά και από τις τράπεζες που τα κατέσχεσαν. Μεγάλοι χαμένοι; Οι ιδιοκτήτες και οι τράπεζες!

Οι κατασχέσεις στις ΗΠΑ είναι σχετικά εύκολες. Ο σερίφης της περιοχής στέλνει το κατασχετήριο στον ιδιοκτήτη και του δίνει περιθώριο 28 ημερών να φύγει από το σπίτι. Ο ιδιοκτήτης τι κάνει; Μεταφέρει τα πράγματά του αρχικά και μετά αρχίζει να ξηλώνει! Να ξηλώνει τα μπάνια, τις κουζίνες τα υδραυλικά ακόμα και τα πατώματα... Τα πάντα, ό,τι μπορεί να πουλήσει. Την 28η μέρα αφήνει το κλειδί πάνω στην πόρτα. Ο σερίφης το παίρνει και παραδίδει το ακίνητο στην τράπεζα...

Τα σπίτια αυτά εξελίχθηκαν σε μείζον πρόβλημα για όλη την αγορά κατοικίας των ΗΠΑ. Ακόμη και τράπεζες το μετανιώνουν αφού παύουν να ενδιαφέρονται για το ακίνητο καθώς διαπιστώνουν ότι το κόστος αποκατάστασης είναι μεγαλύτερο από το ενδεχόμενο έσοδο και έτσι το εγκαταλείπουν οριστικά.

Τι θα κάνουν τα «κοράκια» στην Ελλάδα

Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, τα δάνεια θα βρίσκονται σε κοινές εταιρείες τραπεζών-funds και οι εξειδικευμένες εταιρείες θα αναλάβουν τη διαχείρισή τους. Δηλαδή, θα μπορούν να προτείνουν και να προχωρούν σε ρύθμιση του δανείου, αναχρηματοδότηση του οφειλέτη, πώληση του ακινήτου ή εκκαθάριση της επιχείρησης.

Στην περίπτωση των στεγαστικών, για αυτά που βρίσκονται σε καθυστέρηση πολλών μηνών, οι εταιρείες θα προτείνουν στον δανειολήπτη:

• Την αποπληρωμή του δανείου με έκπτωση. Δηλαδή, αν χρωστάει π.χ. 100.000 ευρώ να καταβάλλει 70.000 ευρώ και να κλείνει το δάνειο.
• Εξουσιοδότηση για να αναζητήσουν αγοραστή για λογαριασμό του. Στην περίπτωση αυτή θα πωλούν το ακίνητο.
• Τη μετακίνηση σε μικρότερη κατοικία που θα έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους από άλλη περίπτωση «κόκκινου» δανείου παρέχοντάς του ταυτόχρονα τη δυνατότητα να αποπληρώσει μικρότερο δάνειο.
• Τη μεταβίβαση της κυριότητας του ακινήτου στην εταιρεία και την ταυτόχρονη διαγραφή του δανείου με συμφωνία να συνεχίσει να μένει στην κατοικία καταβάλλοντας ενοίκιο.
• Την παράδοση των κλειδιών του ακινήτου με ταυτόχρονη διαγραφή του δανείου.