Ο Σαμαράς και η “αριστερή παρένθεση”. Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός

Πριν λίγους μήνες, σημαίνον στέλεχος της αποκαλούμενης καραμανλικής πτέρυγας της ΝΔ είχε εκστομίσει την οργίλη -και βαριά- κατηγορία κατά του κ. Σαμαρά ότι “μετατρέπει τη ΝΔ σε ακροδεξιό γκρουπούσκουλο”. Λίγες μέρες ύστερα από τις εκλογές, η ΝΔ “βράζει”, με το ζήτημα της φυσιογνωμίας του κόμματος να είναι στο επίκεντρο της συζήτησης. Θα συνεχίσει η ΝΔ να πολιτεύεται στον καμβά μιας ακροδεξιάς ρητορικής ή θα ανακτήσει την απολεσθείσα κεντρώα φυσιογνωμία της “καραμανλικής” περιόδου; Το δίλημμα είναι αδυσώπητο, αφού από τον τρόπο της απάντησής του προκύπτει “διαφορετικό κόμμα”. Πρόκειται δε για δίλημμα που αντιμετωπίζεται για πρώτη φορά από τη ΝΔ στη διάρκεια της Μεταπολίτευσης, αφού από την εποχή του ιδρυτή της Κωνσταντίνου Καραμανλή μέχρι σήμερα, κανείς αρχηγός της ΝΔ δεν αμφισβήτησε το κεντροδεξιό της προφίλ – κάθε αρχηγός έδινε τη δική του χροιά σε αυτό το προφίλ, χωρίς όμως να το αμφισβητεί....

Τούτου δοθέντος, είναι προφανές ότι στη ΝΔ έχει ήδη τεθεί, επί της ουσίας, ζήτημα ηγεσίας, αφού είναι πλέον ή βέβαιον ότι… Σαμαρά παρόντος, η ΝΔ θα επιμείνει σε πολιτικό προφίλ και ρητορική ακροδεξιά. Αυτό δεν συμπεραίνεται μόνο από την περίοδο αρχηγίας του Αντώνη Σαμαρά ούτε απλώς από την τρομολαγνικού και εμφυλιοπολεμικού χαρακτήρα προεκλογική τακτική, αλλά και από τα μετεκλογικά πεπραγμένα. Η τουλάχιστον απρεπής άρνηση του κ. Σαμαρά να παραστεί στην παράδοση της πρωθυπουργίας στον κ. Τσίπρα και η “λεηλασία” του Μαξίμου, δεν είναι απλό ζήτημα συμπεριφοράς αλλά πολιτικού σχεδίου: ο κ. Σαμαράς εμπνέεται από τη θεωρία της “αριστερής παρένθεσης”. Προσδοκά ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα μείνει στο Μαξίμου για πολύ, μια προσδοκία που ισοδυναμεί με την πρόβλεψη ότι θα ανατραπεί από τους δανειστές σε συνθήκες “περιπετειώδεις”…

Ωστόσο, η θεωρία της “αριστερής παρένθεσης” δεν επαληθεύτηκε ποτέ στα μεταπολιτευτικά χρόνια. Διαψεύστηκε το ‘81, αλλά και το 2009, όταν ο απερχόμενος Κώστας Καραμανλής είχε κέντρο της προεκλογικής του εκστρατείας ότι η παροχολογία του Γιώργου Παπανδρέου θα τον οδηγήσει ταχύτατα σε σύγκρουση με την πραγματικότητα. Αυτή η σύγκρουση με την πραγματικότητα όντως υπήρξε, αλλά είχε το μη αναμενόμενο αποτέλεσμα να εισαγάγει ο Γιώργος Παπανδρέου τη χώρα στα μνημόνια και αντίθετα η ΝΔ να μετακινηθεί σε αντιμνημονιακές θέσεις! Όσο για το ΠΑΣΟΚ, ακόμη και όταν κατέρρευσε πολιτικά, συνέχισε να κυβερνά…

Βεβαίως το να τρέφει αρχηγός κόμματος “προσδοκίες” σύντομης ανατροπής του πολιτικού του αντιπάλου ώστε να επανέλθει ο ίδιος, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κάλλιστα πολιτικός… βαμπιρισμός και πολιτικός εκδικητισμός πέρα από τα όρια της εθνικής ανευθυνότητας, αλλά το ζήτημά μας είναι άλλο: Μπορεί ο κ. Σαμαράς να παραμείνει στην ηγεσία της ΝΔ με ένα τέτοιο σχέδιο; Τι θα πράξουν οι “καραμανλικοί” και τι οι υποστηρικτές της Ντόρας Μπακογιάννη και του Κυριάκου Μητσοτάκη;

Στην κατάσταση όπως διαμορφώνεται, τα ρίσκα είναι μεγάλα για όλους. Αν ο Κώστας Καραμανλής εκδήλωνε τη διάθεση να επανέλθει στην ηγεσία της ΝΔ, θα μπορούσε να “κάνει περίπατο”, αλλά θα διακινδύνευε το “καραμανλικό κεκτημένο”, ότι δηλαδή “οι Καραμανλήδες έρχονται πάντα όχι σαν διεκδικητές αλλά σαν προσκεκλημένοι σωτήρες” – διότι ο κ. Σαμαράς δεν δείχνει διαθέσιμος να φύγει ησύχως από την ηγεσία… Θα πρέπει λοιπόν η “βρόμικη δουλειά” της ανατροπής του κ. Σαμαρά να γίνει σε συνθήκες δικής του “αποχής από τη μάχη” και ύστερα να εκδηλώσει τη διάθεση να έρθει σαν γενικής αποδοχής σωτήρας. Το γεγονός ότι δεν αποδέχθηκε την πρόταση του Αλέξη Τσίπρα να είναι υποψήφιος για την Προεδρία της Δημοκρατίας, θα μπορούσε να ερμηνευτεί και ως προετοιμασία για μια τέτοια πολιτική επάνοδο, αλλά κάτι τέτοιο δεν πρέπει να θεωρείται καθόλου αυτονόητο.

Εδώ πρέπει να εξεταστεί τι θα πράξουν Ντόρα και Κυριάκος Μηστοτάκης. Μέχρι σήμερα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υιοθέτησε μια προσωπική στρατηγική αποστασιοποίησης από το παραδοσιακό “μητσοτακικό κέντρο” και έχτισε το προφίλ του άτεγκτου κεντρώου φιλελεύθερου. Θα ρισκάρει τώρα να αποτολμήσει μια “ανταρσία” κατά του κ. Σαμαρά, καταστρέφοντας τα αποτελέσματα της προηγούμενης στρατηγικής του, όταν είναι φανερό ότι μόνο σε συμμαχία με τους καραμανλικούς μπορεί να έχει αίσιο τέλος μια τέτοια «ανταρσία»; Υπάρχει έδαφος για μια τέτοια συμμαχία με τους καραμανλικούς που θα περιλαμβάνει και τις προσωπικές του αρχηγικές φιλοδοξίες;

Ο χρόνος θα αποκαλύψει πολύ σύντομα τις προθέσεις και τους σχεδιασμούς. Πάντως, η γκρίνια και οι προσωπικές διαφοροποιήσεις δεν αρκούν, αν δεν τεθεί επισήμως ζήτημα αρχηγίας του κόμματος. Και για να τεθεί ένα τέτοιο ζήτημα, πρέπει κάποιος να ρισκάρει και να “βγει μπροστά”…