Ελλάδα: ένα νέο πολιτειακό μόρφωμα.Γράφει ο Γιώργος Βοσκόπουλος*

Η χώρα εισέρχεται βιαίως σε μία ιστορική φάση. Είναι απόλυτα βέβαιο ότι ως ένα νέο πολιτειακό «παράδειγμα» θα αποτελεί μία περιπτωσιακή ανάλυση ενός μετα-κυριαρχικού, μετα-δημοκρατικού πολιτειακού καθεστώτος. Η πολιτική επιστήμη εμπλουτίζεται με ένα νέο είδους ημι-κρατικού δρώντα, αφού η Ελλάδα ως κρατική οντότητα, αυτόνομο πολιτικό σύστημα και εθνική συνταγματική τάξη δεν υφίσταται.
Ως ακαδημαϊκοί καλούμαστε να επανεξετάσουμε θεμελιώδη δεδομένα και αντιλήψεις όσον αφορά, τη δημοκρατία, την αμφίδρομη σχέση ηγεσίας και συλλογικότητας, τη νομιμοποίηση, την εθνική ανεξαρτησία και την κρατική κυριαρχία. Αυτές οι αντιλήψεις αναθεωρούνται υπό το βάρος μίας κοσμογονικής μεταστροφής του ρόλου της εθνικής ηγεσίας... Τα συστατικά των κρατών είναι η φυσική τους βάση και η θεσμική τους έκφραση. Το δεύτερο χαρακτηριστικό παραπέμπει στη θεσμική και πολιτική οργάνωση που ρυθμίζει την ενδοκρατική τάξη πραγμάτων λειτουργώντας ως εθνικός Λεβιάθαν, ως μία υπέρτατη αρχή που απονέμει δικαιοσύνη, προστατεύει και επιβάλλει κανόνες δικαίου. Η εσωτερική οργανωτική δομή σήμερα αποσυντίθεται με πρωτοβουλία μίας απονομιμοποιημένης ηγεσίας, καθώς η συλλογικότητα δεν αμφισβητεί απλά τον ορθολογισμό των επιλογών της αλλά κυρίως τα κίνητρα της. Η πεποίθηση αυτή αποτελεί ένα διττό δράμα για τον εντολέα και τον εντολοδόχο.
Σύμφωνα με τον Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ John Foster Dulles μία από τις θεμελιώδεις λειτουργίες των εθνικών κρατών είναι να παράσχουν «επαρκή μέσα επιβίωσης στους πολίτες, ώστε η απελπισία να μην τους οδηγήσει στη χρήση βίας». Η παρούσα ηγεσία αδυνατεί να παράσχει αυτή τη θεμελιώδη ασπίδα έναντι μίας ακέφαλης και απροστάτευτης συλλογικότητας. Αδυνατούν κάποιοι να κατανοήσουν τις συνέπειες αυτής της συστημικής αδυναμίας και οδηγούν τη χώρα σε ένα θεσμικό και συνταγματικό χάος.
Η απομονομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος συνετελέσθη υπό το βάρος της οριστικής διάρρηξης των δεσμών ανάμεσα στον εντολέα και εντολοδόχο, όταν η πολιτική ελίτ παρέδωσε την εθνική εδαφική βάση σε εξω-εθνικά κέντρα λήψης αποφάσεων. Συνετελέσθη όταν η ηγεσία της χώρας υιοθέτησε το ρόλο του πολιτικού μαστροπού και αρνήθηκε να διαδραματίσει τον εξ ορισμού και εκ συντάγματος ρόλο της, παραδίδοντας συνειδητά τη συλλογικότητα στα χέρια διεθνών κερδοσκόπων. Η μετάλλαξη μίας εθνικής, με όρους εκπροσώπησης και νομιμοποίησης, ηγεσίας σε μία εκτελεστική εξουσία μη εθνικών κέντρων χάραξης πολιτικής αυτό-αναίρεσε το ρόλο ύπαρξης της και απέκοψε τον ομφάλιο λώρο ανάμεσα στους συντελεστές της εθνικής οργανωτικής δομής.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ οι πολίτες αναζητούμε εκφραστή του εθνικού συμφέροντος και δρούμε σε ένα κατακερματισμένο κοινωνικό περιβάλλον. Καλούμαστε να λειτουργήσουμε σε ένα περιβάλλον αυτοβοήθειας, αφού η εθνική ηγεσία μας κατέστησε έθνος ανάδελφο, έθνος παρία εντός της ΕΕ. Είναι σαφές ότι ως συλλογικότητα καλούμαστε οι ίδιοι, ατομικά και συλλογικά, να διαχειριστούμε το κενό ηγεσίας της χώρας και να προασπίσουμε το πολυτιμότερο αγαθό της μεταπολίτευσης, τους θεσμούς και τη δημοκρατίας μας.   
*Επίκουρος Καθηγητής
Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών
Πανεπιστήμιο Μακεδονίας