Οι Γερμανοί στον Μαραθώνα

Στον αντίποδα των εκδηλώσεων του δήμου Μαραθώνα για την επέτειο των 2.500 χρόνων από την ιστορική μάχη υπάρχει και μία με ξεχωριστό ενδιαφέρον.

Περιηγητές στον Ωρωπό του 1895. Αμφιαράειο. Άποψη του νοτίου πέρατος του προσκηνίου του θεάτρου. Πρόκειται για την παρουσίαση μιας σειράς από αδημοσίευτες φωτογραφίες από το αρχείο του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου που προβάλλουν τις αρχαιολογικές ανασκαφές στην περιοχή του Μαραθώνα και αποτυπώνουν τις αλλαγές στο τοπίο στην ανατολική Αττική από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Τετάρτη (8 μ.μ.) στα εκπαιδευτήρια της Ελληνογερμανικής Αγωγής (Δημητρίου Παναγέα, Παλλήνη) και συνοδεύεται από λεύκωμα που ρίχνει φως στον «άγνωστο Μαραθώνα».

«Ηδη από το 1874 οι Γερμανοί ενδιαφέρθηκαν να αποτυπώσουν φωτογραφικά την Αττική, ενώ ο Ερρίκος Σλίμαν αποπειράθηκε να κάνει μια επιστημονική ανασκαφή στον Μαραθώνα. Τον σταμάτησε όμως το νερό, καθώς στην πεδιάδα του Μαραθώνα ο υδροφόρος ορίζοντας είναι ρηχός. Εκεί όπου βρίσκεται σήμερα το κωπηλατοδρόμιο υπήρχαν έλη, που πρόσφατα αποξηράνθηκαν» μας πληροφορεί η ιστορικός τέχνης και κριτικός Αθηνά Σχινά, που επιμελήθηκε την έκθεση και την έκδοση του λευκώματος.

Η ιστορική μάχη έδωσε τη δυνατότητα στους Αθηναίους να σφυρηλατήσουν τους δημοκρατικούς θεσμούς, που δημιούργησαν τον κλασικό 5ο π.Χ. «χρυσό» αιώνα του Περικλή. «Πολέμησαν όλες οι κλεισθένειες φυλές, ακόμα και παιδάκια που μπορούσαν να κρατήσουν όπλα πήραν μέρος, σύμφωνα με τις πηγές» συνεχίζει η Α. Σχινά. «Συνολικά 192 ήταν οι νεκροί από την πλευρά των Ελλήνων, όσες και οι μορφές που αποτυπώθηκαν στη συνέχεια στη ζωφόρο του Παρθενώνα, που έγινε μνημείο της δημοκρατίας».

Ανάμεσα στα μνημεία που αποτύπωσε ο φωτογραφικός φακός είναι το Σπήλαιο του Πανός: σύμφωνα με τον μύθο ο Πάνας «έσπειρε πανικό» στο στρατόπεδο των Περσών. Στα αγγεία της εποχής τα τόξα των Περσών εμφανίζονται τεράστια «για να τονίσουν ότι οι αντίπαλοι είχαν πολυάριθμους όσο και έμπειρους τοξότες, στρατολογημένους από τα βάθη της Ανατολής». Οι ανασκαφές που έφεραν στο φως νεολιθικούς οικισμούς, ο περίφημος τύμβος, ανάγλυφα από την οικία του Ηρώδη του Αττικού, ο ναός της Αρτέμιδας είναι ανάμεσα στα φωτογραφικά εκθέματα. Οπως και εικόνες με τοπία θαλασσινά, χωράφια με αμπέλια, οικισμούς που άλλαξαν ραγδαία την εικόνα της περιοχής, με αποκορύφωμα την τουριστική ανάπτυξη και τα έργα για την Ολυμπιάδα του 2004.

* Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 27 Οκτωβρίου και η έκδοση του λευκώματος πραγματοποιείται από τη Νομαρχία Ανατολικής Αττικής.