Μια φιλοσοφική προσέγγιση της κρίσης

του Σωτήρη Γλυκοφρύδη

Με το άρθρο αυτό θα προσπαθήσω να ερμηνεύσω την κατάσταση που βρισκόμαστε σήμερα, πίσω από το πρίσμα του φαινόμενου, στοχεύοντας την ουσία.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη, θεωρώ ότι το πρόβλημα το οποίο περνάμε παρουσιάζεται ως περιφερειακό φαινόμενο αλλά πίσω από αυτό υπάρχει μια κεντρογενής ουσία. Το φαινόμενο ως γνωστό εμφανίζει κινητικότητα, αστάθεια, δυναμική, η ερμηνεία του εξαρτάται από τη θέση του παρατηρητή και τη μεταβολή του χρόνου, ενώ η ουσία παραμένει σταθερή, μη υποκείμενη σε δυναμική και μεταπτώσεις, αλλά είναι η δύναμη η δομική που παρουσιάζει το φαινόμενο. Αποτελεί, δηλαδή, τη φυσική ουσία της δημιουργίας του φαινόμενου, το γκράαλ των Ελλήνων φιλοσόφων. Παρακαλώ, ας έχω την προσοχή σας για να κάνουμε μια διαφορετική θεώρηση.

Ζούμε ένα οικονομικό φαινόμενο, το οποίο θα μπορούσε να λεχθεί ως «η περιφερειακή κρίση του καπιταλισμού» ή «το ξεφούσκωμα μιας φυσαλίδας» ή «η κακή διαχείριση και οι εκμεταλλευτές», ή οτιδήποτε άλλο, αυτό δεν το εξετάζω. Με ενδιαφέρει η βαθύτερη, η βιολογική ουσία.

Ουσία της ζωής είναι η επιβίωση. Η επιβίωση συνδέεται με την ικανοποίηση των αναγκών. Οι ανάγκες ορίζονται από την επιθυμία. Και η επιθυμία, η πιο εγγενής και βαθειά, σχετίζεται με το ασυνείδητο. Ποτέ ο άνθρωπος δεν θα μπορέσει να αιτιολογήσει με τη λογική τις πράξεις του, παρά μόνο να τις ερμηνεύσει. Πρώτα υπάρχει ο άλογος λόγος ως αντανάκλαση ενός γεγονότος, και μετά έρχεται η απόκριση και η ομιλία, λέει έμμεσα ο Βιτγκενστάιν. Αυτά τα αναφέρω διότι θέλω να δείξω πως πίσω από τις πράξεις μας δεν κρύβεται η λογική, αλλά το άλογο της επιθυμίας που δημιουργεί τη βούληση, με απώτερο σκοπό την επιβίωση. Και επιβίωση σημαίνει ζωή πάνω σε ζωή, την οποία ένα ον δεν την καταστρέφει αλλά την εκμεταλλεύεται. Τι σχέση έχει αυτό με την παρούσα κατάσταση, ίσως μου πείτε. Έχει, διότι το άλογο της επιθυμίας είναι το ίδιο με αυτό της επιβίωσης. ...

Διαβάστε περισσότερα »