Ανάσα για τα απορρίμματα στη Θεσσαλονίκη: Εγκρίθηκε μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων

Τη βούληση της κυβέρνησης να ξεμπλοκάρει μεγάλα έργα διαχείρισης απορριμμάτων που πρόκειται να υλοποιηθούν με τη μέθοδο της σύμπραξης δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), καταδεικνύει η απόφαση της διυπουργικής επιτροπής να εγκρίνει την κατασκευή μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων που θα εξυπηρετήσει αρκετούς δήμους της δυτικής Θεσσαλονίκης...

Ο διαγωνισμός για την κατασκευή της νέας μονάδας, η οποία με δυναμικότητα 300.000 τόνων ανά έτος θα είναι η μεγαλύτερη στην Ελλάδα, αναμένεται να ξεκινήσει έως το τέλος του έτους. Τη διενέργεια του διαγωνισμού θα αναλάβει ο Φορεάς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.

Η νέα μονάδα θα καλύψει τις ανάγκες διαχείρισης απορριμμάτων των δήμων Αμπελοκήπων, Μενεμένης, Βόλβης, Δέλτα, Κορδελιού, Ευόσμου, Λαγκαδά, Νεάπολης, Συκεών, Παύλου Μελά, Χαλκηδόνας, Ωραιοκάστρου και τμήμα του δήμου Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, ο προϋπολογισμός του έργου, το οποίο θα χωροθετηθεί από την Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ανέρχεται σε περισσότερα από 100 εκατομμύρια ευρώ. Η νέα μονάδα θα χρηματοδοτηθεί σε ποσοστό 60% από ευρωπαϊκούς πόρους και σε 40% από ιδιωτικά κεφάλαια.
Το βασικό οικονομικό κριτήριο επιλογής αναδόχου θα είναι το χαμηλότερο τέλος εισόδου που θα καταβάλλουν οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ ο ανάδοχος θα έχει τη δυνατότητα να καθορίσει την τεχνολογία που θα χρησιμοποιήσει. Δεν αποκλείεται, όπως έχει συμβεί σε πολλά έργα διαχείρισης αποβλήτων, να υπάρχει και η δυνατότητα παραγωγής ενέργειας από τα σκουπίδια που θα καταλήγουν στη μονάδα.

Η κατασκευή του έργου είχε παγώσει από την προηγούμενη κυβέρνηση για περισσότερα από δύο χρόνια, παρά το γεγονός ότι είχε εγκριθεί και είχε ενταχθεί στον περιφερειακό σχεδιασμό. Η προηγούμενη κυβέρνηση ωστόσο, ουδέποτε έλαβε οριστική απόφαση για το εάν η μονάδα πρέπει να κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο ή με τη μέθοδο ΣΔΙΤ.

Το ίδιο συνέβη άλλωστε με σειρά έργων που επρόκειτο να κατασκευαστούν με ΣΔΙΤ, γεγονός που προκάλεσε σοβαρές καθυστερήσεις και έθεσε σε αμφιβολία την επίτευξη των στόχων για τη διαχείριση απορριμμάτων που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν οι ακυρώσεις έργων στην Αττική, την Κέρκυρα, την Πάτρα και την Αλεξανδρούπολη. Τα μοναδικά έργα ΣΔΙΤ που υλοποιήθηκαν από το 2015 και λειτουργούν είναι οι μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων στη Δυτική Μακεδονία και τα Ιωάννινα. Πριν από λίγους μήνες και αφού προηγήθηκε καθυστέρηση ετών, δόθηκε έγκριση για την κατασκευή μονάδων στην Πελοπόννησο και την Ηλεία.

Για να επιτευχθούν οι στόχοι που έχει θέσει η ΕΕ για το 2030 σε ό,τι αφορά τη διαχείριση απορριμμάτων, θα πρέπει να υλοποιηθούν επενδύσεις που αγγίζουν τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ την επόμενη δεκαετία.

Η Ελλάδα παραμένει ουραγός σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεδομένου πως πάνω από το 80% των δημοτικών αποβλήτων καταλήγει σε χωματερές (ΧΥΤΑ) και μόλις το 19% ανακυκλώνεται. Μόνο η Μάλτα έχει χειρότερη επίδοση, ενώ ανάλογη εικόνα στην Ευρώπη των 28 παρουσιάζουν η Κύπρος, η Ρουμανία και η Κροατία.

Σύμφωνα με τους στόχους της ΕΕ, έως το τέλος του 2020 τα κράτη μέλη θα πρέπει να ανακυκλώνουν το 50% των δημοτικών απορριμμάτων. Ο στόχος για το 2030 είναι ακόμα πιο φιλόδοξος, καθώς θα πρέπει να ανακυκλώνεται το 65% των δημοτικών απορριμμάτων, το 75% των απορριμμάτων συσκευασίας (πλαστικές σακούλες, συσκευασίες φαγητού, κτλ) ενώ μόλις το 10% των σκουπιδιών θα πρέπει να καταλήγει σε χώρους ταφής.