Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΑΡΧΙΔΑΜΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΒΥΖΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ. Ο…ΚΥΝΙΚΟΣ. Του Γεράσιμου Γ. Γερολυμάτου

Ο Αρχίδαμος ήταν βασιλιάς της αρχαίας Σπάρτης. Ανήκε στο βασιλικό γένος των Ευρυποντιδών. Γιος του Ζευξιδάμου διαδέχθηκε στον θρόνο τον παππού του Λεωτυχίδα όταν εκείνος εξορίστηκε, καθώς ο πατέρας του είχε ήδη πεθάνει. Κατά τον φοβερό σεισμό της Σπάρτης το 464 π.Χ., στο 4^Ο έτος της Βασιλείας του οδήγησε τον λαό του έξω από την πόλη, με την δικαιολογία της αιφνίδιας επίθεσης από κάποιο εχθρό, με αποτέλεσμα να τον σώσει από τις συνέπειες της καταστροφής του κύριου σεισμού που ακολούθησε. Αυτή η ενέργειά του θεωρείται μέχρι σήμερα η αρχαιότερη ιστορική πρόβλεψη σεισμού, καθώς και μέτρο αντισεισμικής προστασίας. Κατά περιγραφή του Θουκυδίδη (ΙΙ-13,1) όταν κάποτε ήταν φιλοξενούμενος του Περικλή....

επέδειξε πνεύμα συνδιαλλαγής και φιλειρηνικές διαθέσεις κατά τις προηγηθείσες του Πελοποννησιακού πολέμου διαπραγματεύσεις....
Όμως κατηγορήθηκε στη Σπάρτη, ενώ είχε ληφθεί απόφαση έναρξης εχθροπραξιών, ότι εκείνος συνέχεια ολιγωρούσε και ανέβαλε την έναρξη του πολέμου, είτε προφασιζόμενος θρησκευτικές εορτές, είτε με την ελπίδα ότι οι Αθηναίοι θα ήταν περισσότερο υποχωρητικοί. Παρέμεινε όμως αρχηγός των Λακεδαιμονίων μέχρι και το τρίτο έτος του πολέμου εκείνου όταν το δεύτερο έτος εισέβαλε τελικά στην Αττική, το δε τρίτο προχώρησε, αντί των Αθηνών, στη Βοιωτία όπου και κυρίευσε τις Πλαταιές. Όμως στο τρίτο αυτό έτος αντικαταστάθηκε από τον συμβασιλέα Πλειστοάνακτα. Λίγο αργότερα όταν πέθανε, κατά τον χειμώνα του 427-426 π.Χ. την θέση του ανέλαβε ο γιος του Άγις Β΄.

            Διάβασα στα Ανάλεκτα των Λακεδαιμονίων, ένα ιστορικό ανέκδοτο με πρωταγωνιστή τον βασιλιά Αρχίδαμο κι από τότε άλλαξε και ο τρόπος που αντιλαμβάνομαι πλέον το ψέμα και τις μορφές του. Και εξηγούμαι.

Πήγε, λέει, κάποτε στην Σπάρτη, ένας ηλικιωμένος πρέσβης από την Ιωνία, προκειμένου να πείσει τους Σπαρτιάτες να συνάψουν συμμαχία με την πόλη του. Ήταν κομψά ντυμένος με ωραίο χιτώνα, με χρυσά κοσμήματα και με αρώματα και παρόλο που ήταν γύρω στα 65 με 70 ετών, τα μαλλιά του ήταν κατάμαυρα. Ήθελε ακόμη να αρέσει, ως νεανίας! Μίλησε στην Απέλλα και κολακεύοντας τους ακροατές του με ευφράδεια και με ρητορικά τεχνάσματα, για να τους πείσει, ανέπτυσσε τα επιχειρήματα του. Είχε μάλιστα, καταφέρει να πείσει και μερικούς. Όταν αυτός τελείωσε την ομιλία του, πήρε τον λόγο ο βασιλιάς Αρχίδαμος, που είπε στους συμπατριώτες του τα εξής: “Άνδρες Λακεδαιμόνιοι, ποιαν αλήθεια περιμένετε να ακούσετε από το στόμα ενός ανθρώπου, που έχει το ψέμα σε κοινή θέα, πάνω στο κεφάλι του;  Έπειτα, αποδόμησε ένα προς ένα τα σαθρά επιχειρήματα του Ίωνα. Μετά από καιρό, τα γεγονότα επαλήθευσαν τον Αρχίδαμο, για τη γνώμη του σχετικά με τον πρέσβη και με αυτά που έλεγε.

     Κοιτάζω, λοιπόν, και εγώ προς τη Βουλή σήμερα, τα κεφάλια των βουλευτών και σκέφτομαι θλιμμένος τα λόγια του Αρχίδαμου. Διότι είναι ελάχιστοι οι πρεσβύτες στην αίθουσα, ενώ πλεονάζουν τα τζόβενα και οι νεανίσκοι! Ελεεινοί βαψομαλλιάδες όλων των αποχρώσεων, από το βαθύ μαύρο, έως το ανοιχτό κομοδινί, έχουν καταλάβει τα έδρανα. Μεταπράτες της απάτης, ειδικοί της μεταμφίεσης και αρχιερείς του ψεύδους!  Σαν τις γριές εταίρες, που φτιασιδώνουν τα μαραμένα τους κάλλη και έχουν πλαστικά βυζιά και σιλικονούχα χείλη. Μόνο και μόνο, για να εντυπωσιάσουν τον πελάτη-πολίτη και να του αποσπάσουν την ψήφο, ενώ, οι ίδιοι, είναι ένα κραυγαλέο ψέμα, που περιφέρεται προειδοποιώντας τους γύρω του: “προσέχτε τον! Είναι ψεύτης!” Αλήθεια, τι άλλο θα περιμένατε να ακούσετε ποτέ, από τα στόματα ανθρώπων, που δεν τιμούν ούτε την ηλικία τους, παρά μόνο ψέματα;