Η Τουρκία είναι εγκλωβισμένη: Τι αποφάσισε ουσιαστικά ο Ντόναλντ Τραμπ για το μέλλον της;Διαδηλωτές έξω από τον Λευκό Οίκο απαιτούν την προστασία των Κούρδων της Συρίας. Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΔΡΙΒΑ*

Το πράσινο φως που ζητούσε ο Ερντογάν για την εισβολή στη Συρία, ήρθε από τον Λευκό Οίκο. Πολλά μπορούν να ειπωθούν γι’ αυτό το τηλεφώνημα όμως πριν βγάλουμε συμπεράσματα είναι καλό να λάβουμε υπόψιν μας κάποιους παράγοντες που οδηγούν σε μια τέτοια απόφαση...
Το θέμα της Συρίας αγγίζει και την Κύπρο και την Ελλάδα για προφανείς λόγους. Ο περιφερειακός ταραξίας που ακούει στο όνομα Τουρκία του Ερντογάν, απειλεί να βάλει χέρι με το έτσι θέλω στην περιουσία του Ελληνισμού για να της γίνει το χατίρι, που δεν είναι άλλο από το να κάνει ό,τι θέλει στη Συρία. Ποιο ρίσκο πήρε ο Αμερικανός πρόεδρος δίνοντας το πράσινο φως στον Ερντογάν;  Τι θέλει να επιτύχει η Αμερική με την απόφαση του Τραμπ και ποια είναι η θέση της Τουρκίας σε σχέση με τη Ρωσία; Η αμερικανική εξωτερική πολιτική από το 2007 και μετά στη Μέση Ανατολή δε διείδε τις εξελίξεις. Η Αραβική Άνοιξη μόνο κατ΄όνομα ήταν ”Άνοιξη”. Η Αμερική πράγματι παγιδεύτηκε σε καταστάσεις που ξύνουν πληγές σε Ιράκ και Αφγανιστάν. Οι εκλογικές αναμετρήσεις που έφεραν δύο προέδρους των ΗΠΑ στην εξουσία (Ομπάμα και Τραμπ) κρίθηκαν στο ”Bring our soldiers back” (σ.σ να γυρίσουν οι Αμερικανοί στρατιώτες από Ιράκ και Αφγανιστάν.  Οι ΗΠΑ κατάλαβαν πως στρατιωτική εμπλοκή στη Μέση Ανατολή, είναι τουλάχιστον αδιέξοδη. Σήμερα, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει να αντιμετωπίσει εξελίξεις στο εσωτερικό και οι Δημοκρατικοί τον έχουν βάλει στη γωνία με στόχο είτε να μην του επιτρέψουν να τρέξει ξανά για πρόεδρος των ΗΠΑ, είτε να τον φθείρουν στην προεκλογική χρονιά στην οποία μπαίνουμε σε έναν μήνα. Η εξωτερική πολιτική τον βαραίνει. Η αλήθεια είναι ότι έκανε ένα λάθος το οποίο προσπαθεί να διορθώσει τώρα και αυτό δεν είναι άλλο οτι για τα προηγούμενα τρία χρόνια, προσπαθούσε να λύσει όλα τα προβλήματα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής άτσαλα και χωρίς να τα εντάσσει σε περιφερειακά συστήματα ισορροπίας ισχύος. Βενεζουέλα, Ιράν, Αφγανιστάν, Βόρεια Κορέα, Κίνα, Ε.Ε, συνέστησαν ένα μέτωπο τεράστιο ακόμη και για την υπερδύναμη. Η εναλλαγή προσώπων σε συμβούλους, Υπουργείο Εξωτερικών και Άμυνας, αποδεικνύουν ότι δεν υπήρχε κάποια στρατηγική σκέψη. Ωστόσο, στο θέμα της Συρίας ο Τραμπ πήρε μια απόφαση (όλο το αμερικανικό σύστημα είναι εναντίον του) που έχει μια στρατηγική λογική αλλά και αρκετό ρίσκο. Η επιλογή του Τραμπ για την Συρία φαίνεται να είναι η κατατριβή τρίτων. Πρόκειται για μια στρατηγική που ακολουθούν συχνά οι μεγάλες δυνάμεις. Μάλιστα, ήταν κάποτε η κύρια στρατηγική που ακολουθούσε η Βρετανία. Ο Τραμπ και μερίδα συμβούλων του, θεωρούν πως αν η Αμερική αφήσει στην Τουρκία την εργολαβία στη Βόρεια Συρία, τότε θα έρθει αργά ή γρήγορα σε σύγκρουση με την Ρωσία και με το Ιράν. Αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συρία είναι αδύνατη και το ρήμα ”φεύγουν” καλό είναι να μην το χρησιμοποιούμε. Αυτό, όχι γιατί μας ψιθυρίζει το Πεντάγωνο το τι θα κάνει. Απλώς, η Αμερική έχει πάγια συμφέροντα και μια εξωτερική πολιτική που έχει παγκόσμιες γεωπολιτικές αρχές. Από την περιοχή αυτή, η Αμερική θέλει να περάσει αγωγός ο οποίος θα μειώνει κατά πολύ την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία. Επιπρόσθετα, έχει ξοδέψει πακτωλό χρημάτων (και σε στρατιωτική βοήθεια) στους Κούρδους για να τους αφήσει. Η Αμερική δε θα στηρίξει τους Κούρδους για να μην τους προδώσει. Θα τους στηρίξει γιατί δε θέλει να χάσει τα χρήματά της. Το έχουμε αναφέρει και άλλες φορές. Αν θέλουμε και εμείς σαν Ελληνισμός να έχουμε έντονη αμερικανική παρουσία ως αποτροπή για την εχθρική Τουρκία, πρέπει να δεσμεύσουμε τις ΗΠΑ, στεγάζοντας οικονομικά συμφέροντα της Ουάσινγκτον στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Η Ρωσία έχει δείξει λίγο πριν συναντήσει ο Ερντογάν εσπευσμένα τον Πούτιν, ότι αν χρειαστεί θα βοηθήσει εχθρούς της Τουρκίας στην περιοχή. Ο Τραμπ ποντάρει σε αυτό. Ότι ο άξονας Μόσχας – Άγκυρας, θα διαταραχθεί σε βαθμό που θα φέρει την Τουρκία πίσω στην αμερικανική ”αγκαλιά”. Ωστόσο, υπάρχει και κάτι άλλο. Ο Τραμπ ποντάρει στην αποτυχία της Τουρκίας στην επιχείρησή της. Για να είμαστε ακριβείς, μιας και τα tweets του έχουν γίνει ”επίσημες δηλώσεις”, ποντάρει στην ερμηνεία τη δική του για το ποια θα είναι η αποτυχία της Τουρκίας. Αν αποτύχει η Τουρκία σε σχέση με όσα αναμένει ο Τραμπ από αυτήν, τότε θα επιβάλλει κυρώσεις (”Θα καταστρέψω την τουρκική οικονομία, το έχω κάνει ήδη μια φορά!”). Κι όμως, ποντάρει και σε κάτι άλλο. Η τουρκική αποτυχία θα επιφέρει εξελίξεις στην Τουρκία. Ήδη ο Φετουλάχ Γκιουλέν ανακήρυξε νέο διάδοχο του Ερντογάν (τον Νταβούτογλου). Αν η Τουρκία επέλεξε να ”δουλέψει” για χάρη του ΝΑΤΟ, ας σκεφτούμε την αντίδραση της Ρωσίας και του Ιράν. Η Ρωσία επιθυμούσε να βάλει την Τουρκία στη Συρία για να πάρει η Μόσχα περισσότερα εδάφη στη Συρία και οι ΗΠΑ την στέλνουν στον πόλεμο για να μπορέσει να καθαρίσει μια περιοχή που θα είναι κρίσιμη για το μέλλον της ενεργειακής διπλωματίας της Ουάσινγκτον. Η Τουρκία είναι παγιδευμένη. Επίσης, η Τουρκία θα γίνει το κόκκινο πανί του ΙΚ με ό,τι αυτό συνεπάγεται. (*) Ο Αλέξανδρος Δρίβας είναι Ph.D Cand στις Ελληνοαμερικανικές Σχέσεις Συντονιστής Παρατηρητηρίου Ανατολικής Μεσογείου (ΤΟΡΕΝΕ-ΙΔΙΣ)