Τροπολογίες για… «νομιμοποίηση εσόδων από παράνομη δραστηριότητα»; Του Διονύση Βενιεράτου*

Αυτό που συνέβη την προηγούμενη Πέμπτη και Παρασκευή 21-22 Δεκεμβρίου στην ελληνική Βουλή δεν είναι εντελώς πρωτοφανές. Κάτι ανάλογο είχε διαπράξει και η προηγούμενη κυβέρνηση Σαμαρά και μάλιστα είχε κατηγορηθεί γι’ αυτό έντονα από την τότε αντιπολίτευση και σημερινή κυβέρνηση. Ωστόσο πρώτη φορά έγινε σε τόση έκταση από την… Πρώτη Φορά Αριστερά...

Είναι σχεδόν αδιανόητο για «ευνομούμενη πολιτεία» (…λέμε τώρα) αυτό που συμβαίνει: Να έρχεται η βουλή και να… τακτοποιεί νομικά ενέργειες που θα μπορούσαν κάλλιστα να θεωρηθούν παράνομες και να επισύρουν δικαστικές διώξεις. Και όλα αυτά τη στιγμή που απαγορεύεται ρητά βάσει καθιερωμένης (και ορθής!) νομικής πρακτικής να διώκεται κάποιος με βάσει κάποιο νόμο μεταγενέστερο από την πράξη, για την οποία θα ασκείτο η δίωξη.

Το αντίστροφο όμως δεν ισχύει, ενώ η νομική του «λογική» είναι ακριβώς ίδια: Έτσι μπορούμε να απαλλάσσουμε κάποιον από ευθύνες που ΘΑ ΕΙΧΕ με βάση το νομικό καθεστώς που ΙΣΧΥΕ τη στιγμή της διάπραξης της ενδεχομένως παράνομης πράξης. Με αυτό λοιπόν τον τρόπο μπορούμε (μεταξύ άλλων) να έχουμε και «ξέπλυμα μαύρου χρήματος» και μάλιστα με κοινοβουλευτική σφραγίδα!

Έπρεπε να το δούμε και αυτό για να συνειδητοποιήσουμε πόσο χαμηλά έχουμε κατρακυλήσει. Στις πολιτικά και δημοκρατικά προηγμένες κοινωνίες τα Συντάγματα που έχουν θεσπισθεί και ψηφιστεί είναι συνήθως πολύ πιο γενικόλογα και με πολύ λιγότερες σελίδες (και άρθρα) από το δικό μας. Γιατί εκεί οι βασικές Αρχές του Δικαίου θεωρούνται αυτονόητες και μη χρήζουσες επαναλήψεως και επισημάνσεως σε ένα συνταγματικό κείμενο.

Το ελληνικό όμως Σύνταγμα είναι εκτενές σε μια προσπάθεια αφενός μεν να δεσμεύει τον αυριανό νομοθέτη (π.χ. περίπτωση του Άρθρου 16 για τα αποκλειστικώς δημόσια ΑΕΙ), αφετέρου δε να προλαμβάνει ακραίες και αμφιβόλου ηθικής νομικές ακροβασίες μιας μελλοντικής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Και αυτό επειδή η δική μας πολιτεία μόνο «ευνομούμενη» δεν μπορεί να θεωρείται!

Βάσει λοιπόν των προηγουμένως επισημανθέντων, μια συνταγματική αναθεώρηση θα πρέπει να προβλέπει – και να απαγορεύει ρητώς και απολύτως – κάθε προσπάθεια απαλλαγής προσώπων από ποινικές ή άλλες ευθύνες με μεταγενέστερο «νόμο»…

… και φυσικά θα πρέπει επίσης να απαγορεύει την εισαγωγή και ψήφιση τροπολογιών άσχετων με το αρχικό υπό ψήφισιν νομοσχέδιο (υπό τον κωμικοτραγικό τίτλο «λοιπές διατάξεις»!)

Υ.Γ.: Τα εισαγωγικά στη λέξη «νόμος» μπαίνουν για λόγους ευνοήτους… Έτσι όπως έχουμε καταντήσει την κοινωνία μας, τα (όντως κουραστικά) εισαγωγικά μπαίνουν αναγκαστικά σε πάρα πολλές περιπτώσεις.

* Ο κ. Διονύσης Βενιεράτος είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.