Βιολοειδη και βιολόσχημα ειδώλια 6.500 χρόνων! Του Γιώργου Λεκάκη

Κάποιοι ακόμα λένε ότι το βιολί είναι ένα μουσικό όργανο, που εφευρέθηκε τον 16ο αι.!... 

Κι ας υπάρχει σε αρχαίο ελληνικό ειδώλιο Ερωτιδέα, του 3ουαι. π.Χ. που βρέθηκε στα Άβδηρα, και το οποίο εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο  της Καβάλας - βλ. Γ. Λεκάκη "Μουσικής μύηση"!!!

Το σχήμα όμως του βιολιού, προϋπάρχει. Τα βιολόσχημα ειδώλια έχουν την καταγωγή τους από την αρχαία Ελλάδα, από τα βιολοειδή (ευρέθησαν από το 4500 π.Χ. σε Σάλιαγκο, Κεφάλα Κέας, Στρόφιλα Άνδρου, Πάνορμο και Σπήλαιο Ζα Νάξου, Μαρκιανή Αμοργού, κ.ά.)....

Eιδώλιο βιολοειδές από Κυκλάδες 6.000 χρόνων.

Τα βιολοειδή τα ευρίσκουμε εξελιγμένα σε βιολόσχημα από το 3200 π.Χ. σεΚυκλάδες, Αττική, Εύβοια, Κρήτη, Δωδεκάνησα (Αστυπάλαια, κ.α.).

Eιδώλιο βιολόσχημο από Κυκλάδες 5.000 χρόνων.Εξελιγμένος τύπος του βιολοειδούς.

Την δε πρώιμη Εποχή του Χαλκού (2700-2300 π.Χ.) τα ευρίσκουμε και στηνΜικρά Ασία, ως «τύπου Kasura».

Η έννοια και η λειτουργία αυτών των ειδωλίων παραμένει ένα αίνιγμα, χωρίς γραπτά αρχεία από αυτήν την εποχή. Οι αρχαιολόγοι θεωρούν ότι από την στιγμή που η γονιμότητα είχε θεοποιηθεί απ’ αυτούς τους λαούς, το βιολόσχημο ειδώλιο, πιθανότατα, εμπνεύσθηκε απ’ αυτήν, και έγινε εξέλιξή της, αν και με αφηρημένο τρόπο, από την γυναικεία ανατομία.

Από τα παραπάνω αρχαία ελληνικά ειδώλια έλκει την κατασκευαστική έμπνευσή της όλη η οικογένεια των βιολόσχημων μουσικών οργάνων... Και επειδή τα ειδώλια αυτά ήσαν ιερά, μπορούμε να ειπούμε πως και τα βιολόσχημα μουσικά όργανα είχαν μια κάποια ιερότητα...

Στην φωτογραφία βλέπετε ένα υπέροχο μαρμάρινο βιολόσχημο ειδώλιο, αρκετά παρόμοιο με τα σύγχρονά του κυκλαδικά ειδώλια: Η μορφή του αποτελείται από ένα κυρτό σώμα, λεπτό λαιμό και στρογγυλεμένο κεφάλι, χωρίς καθόλου χαρακτηριστικά του προσώπου.

Το μέγεθος του συγκεκριμένου είναι 6,7 Χ 11,1 εκατ. και 14 εκατ. ύψος.

Η Artemis Callery που το δημοπράτησε, στις αρχές του Ιανουαρίου του 2018, έλεγε πως έχει προέλευση από «ιδιωτική συλλογή από το New Jersey των ΗΠΑ, η οποία το απόκτησε πριν από είκοσι χρόνια»…
Στην Αίγυπτο βρίσκουμε μουσικό όργανο τύπου βιολιού τον 11ο αι. π.Χ.
Στην αρχαία Ελλάδα, τέλος, βρίσκουμε στα Άβδηρα Ερωτιδέα να παίζει βιολί, τον 3ο αι. π.Χ. σύγχρονου τύπου, αυτό που ακόμη λένε πως... εφευρέθηκε τον 16ο αι. μ.Χ.!!! Η προαναφερθείσα, λοιπόν, ιερά σχέση βιολόσχημου-γονιμότητος-έρωτος-βιολιού επαληθεύεται... Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι θεωρείται ακόμη και σήμερα, άκρως ρομαντικό και ερωτικό, να παίζουν "τα βιολιά" επάνω από ένα ερωτευμένο ζευγάρι...

Ο αρχαίος Έλληνες βιολιστής Ερωτιδέας από τα Άβδηρα Ξάνθης της Θράκης.
Αρχ. Μουσείο Καβάλας.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ θέματα για την ΜΟΥΣΙΚΗ

στο ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

μπορείτε να βρείτε εδώ:

 

http://www.arxeion-politismou.gr/search/label/%CE%9C%CE%9F%CE%A5%CE%A3%CE%99%CE%9A%CE%97-%CE%A4%CE%A1%CE%91%CE%93%CE%9F%CE%A5%CE%94%CE%99

 

Με μουσική διάθεση

Γ. Λεκάκης

6944336980