Ο Ερντογάν χάνει το δημοψήφισμα και “χάνεται”; Όλα όσα πρέπει να ξέρουμε.

Οι εκτιμήσεις για τις εβδομάδες που μεσολαβούν μέχρι το δημοψήφισμα στην Τουρκία στις 16 Απριλίου, είναι δυσοίωνες. Πολλοί πιστεύουν ότι ο Ερντογάν για να ανατρέψει τα αρνητικά προγνωστικά είναι ικανός να προκαλέσει ακόμη και θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο. Όμως ίσως θα πρεπε να αρχίσουμε να κάνουμε εκτιμήσεις για μετά από το δημοψήφισμα..
. που όπως όλα δείχνουν ο Ερντογάν μπορεί να κερδίσει μόνο με …νοθεία. Οι δημοσκοπήσεις είναι απογοητευτικές για τον επίδοξο σουλτάνο.

Η Τουρκία βρίσκεται από την κήρυξη του δημοψηφίσματος – στις αρχές Φεβρουαρίου ,σε προεκλογικό κλίμα και λαμβάνουν χώρα ήδη αρκετές δημοσκοπήσεις.

Η αντιπολιτευόμενη Cumhurriyet δημοσίευσε δημοσκόπηση, σύμφωνα με την οποία, σε δείγμα 4.600 ατόμων, το ΟΧΙ συγκεντρώνει 56,4%, το ΝΑΙ 43,6% (με αυξητικές όμως τάσεις). Η πρόθεση ψήφου είναι 45,2% (ΚΔΑ – AKP), 29,3%(ΡΛΚ – CHP), 11,8% (ΚΕΔ – MHP), 10,7% (ΔΛΚ – HDP). ΟΧΙ στο δημοψήφισμα δήλωσαν ότι θα ψηφίσουν το 14% των ψηφοφόρων του ΑΚΡ, το 81% των ψηφοφόρων του CHP και το 51,1% των ψηφοφόρων του MHP (εδώ είναι αρκετά ενδιαφέρον συνυπολογίζοντας ότι ο τ/Πρόεδρος υπολογίζει αρκετά στη συμβολή τους εξετάζοντας μάλιστα το ενδεχόμενο συμμετοχής του στην ΚΒ, ενώ το 13,4% αυτών είναι αναποφάσιστοι) και το 74,2% των ψηφοφόρων του HDP (με το 7,9% αυτών να δηλώνουν αναποφάσιστοι).

Παρακάτω παρατίθενται διάφορες δημοσκοπήσεις (αμφιβόλου αξιοπιστίας οι περισσότερες), άλλες με υπεροχή του ΟΧΙ (με αυξητικές τάσεις του ΝΑΙ) και άλλες αντίστροφα.

α. Οι εκλογικοί κατάλογοι ανακοινώθηκαν από τις 18 έως 26 Φεβρουαρίου 2017 (ενδιαφέρον θα έχει αν συμπεριλαμβάνονται  και οι οικογένειες των καταζητούμενων – αιτούντων άσυλο σε διάφορες ευρωπαϊκά κράτη). Την 27η Μαρτίου 2017 θα ξεκινήσει η ψηφοφορία σε τελωνεία και σε αντιπροσωπείες στο εξωτερικό οπότε αναμένεται να υπάρξει μετακίνηση τούρκων πολιτών προς τα εγγύτερα τελωνεία), ενώ μέχρι την 9η Απριλίου 2017, θα έχει ολοκληρωθεί. Οι ψηφοφόροι στο εξωτερικό πιθανολογείται ότι θα ψηφίσουν σε 57 κράτη και 119 αντιπροσωπείες και σε 32 τελωνεία. Εντός Τουρκίας, η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την 16 Απριλίου. Στο δημοψήφισμα για τους ψηφοφόρους θα υπάρχει ψηφοδέλτιο όπου στη μια πλευρά θα υπάρχει η επιλογή του «Ναι» και στην άλλη άκρη το «Όχι» και η αντίστοιχη σφραγίδα.

β. Για να περάσουν οι (18) συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που επιθυμεί ο τούρκος Πρόεδρος, απαιτείται το ΝΑΙ να συγκεντρώσει τo 50% των ψηφοφόρων. Ο τρόπος με τον οποίο ψηφίστηκαν από την Εθνοσυνέλευση οι μεγάλες αλλαγές καθώς και οι ίδιες οι μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν την μετατροπή του τουρκικού πολιτεύματος σε προεδρική δημοκρατία (αντίστοιχο της Γαλλίας και όχι των ΗΠΑ), συμπεραίνεται ότι ακόμη δεν έχουν  γίνει κοινωνοί από την τ/κοινωνία να ενημερωθεί σωστά, λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλο μέρος των τουρκικών ΜΜΕ, υποστηρίζει την κυβέρνηση, (δεδομένης και της  κατάστασης έκτακτης ανάγκης και του φόβου των μαζικών εκκαθαρίσεων και συλλήψεων, αλλά και τις ρευστές σχέσεις στο εξωτερικό). Υπενθυμίζεται επίσης ότι η ψηφοφορία εντός τουρκικής εθνοσυνέλευσης συγκέντρωσε 339 ψήφους (από τις απαιτούμενες 330) με τη συμβολή των βουλευτών του ΜΗΡ (δεδομένου ότι το ΑΚΡ έχει 317 έδρες).

γ. Οι σημαντικότερες από τις μεταρρυθμίσεις που επιθυμεί ο τούρκος Πρόεδρος, συμπεριλαμβάνει την ταυτόχρονη διεξαγωγή προεδρικών και κοινοβουλευτικών εκλογών (αρχής από το 2019), την  παραμονή του Πρόεδρου για 2 πενταετίες (αρχής από το 2019, συνεπώς παραμονή έως το 2029 – ενώ υπάρχει «παράθυρο» προκήρυξης πρόωρων εκλογών πριν το 2029 και συνεπώς παραμονή του Προέδρου έως το 2034), την μεταφορά στον Πρόεδρο των εκτελεστικών εξουσιών που ανήκουν μέχρι σήμερα στον  πρωθυπουργό  (διορισμός υπουργών, κήρυξη καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, έκδοση διαταγμάτων και η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης). Επίσης οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν την αύξηση του αριθμού των εδρών της Εθνοσυνέλευσης, από 550 σε 600, και την μείωση του ελάχιστου ορίου ηλικίας των βουλευτών από τα 25 στα 18 έτη.

δ. Ανεξαρτήτως αποτελέσματος «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ», άμεσα, δεν εκτιμάται ότι θα  αλλάξει κάτι μέχρι τις πρώτες προεδρικές εκλογές του 2019. Ο Ρ.Τ.Έρντογαν θα συνεχίσει να είναι Πρόεδρος Δημοκρατίας, με την ισχύουσα νομοθεσία και χωρίς διευρυμένες εξουσίες και ενδεχομένως λάβει χώρα και ένας περιορισμένος ανασχηματισμός. Παράλληλα παρουσιάζει ενδιαφέρον το ενδεχόμενο ενός «ατυχήματος» του νυν Προέδρου και οι συνακόλουθες επιπτώσεις, η εμφάνιση ενός νέου άνδρα στην τουρκική πολιτική σκηνή ως υποψήφιος Πρόεδρος (από τη πλευρά γκιουλενιστών, κεμαλικών ακροδεξιών κλπ) και κυρίως οι επικείμενες παρενέργειες – συνέπειες αυτών.

Δεν πρέπει να παραλειφθούν φυσικά οι επικείμενες προσπάθειες του νυν Πρόεδρου – σε τακτικό – επιχειρησιακό – στρατηγικό επίπεδο – για να αυξήσει τα ποσοστά του ΝΑΙ με έμφαση στο πεδίο του Αιγαίου με στόχο την πολιτική συσπείρωση στο εσωτερικό και την πολιτική του ενδυνάμωση στο εξωτερικό με περαιτέρω προβολή ισχύος.