Οι Έλληνες Σαρακατσάνοι της Βουλγαρίας. Γιατί ο Grivof έγινε Γρίβας Του Δημήτρη Γαρούφα*

Εχω στα χέρια μου την υπ' αριθμ. 30/2010 απόφαση του Περιφερειακού Δικαστηρίου της πόλης Νόβα Ζαγόρα από τη Βουλγαρία και χαίρομαι γιατί αρκετές φορές η Δικαιοσύνη πρωτοπορεί και, αγνοώντας σκοπιμότητες, ανοίγει δρόμους. Η απόφαση είναι ιστορικής σημασίας γιατί ερμηνεύει τη βουλγαρική νομοθεσία υπό το πρίσμα της Eυρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, δίνει σύγχρονο ορισμό στον όρο μειονότητα και αναγνωρίζει σε μέλος μιας μειονότητας το δικαίωμα να έχει επίσημα το όνομα που έχει στο πλαίσιο της κοινωνικής του ζωής μέσα στην εθνική μειονότητα....

Για την Ελλάδα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί η απόφαση εκδόθηκε έπειτα από αίτηση του ελληνικής καταγωγής Σαρακατσάνου Ντίμιταρ Γριβώφ, ο οποίος αναφέρει ότι οι πρόγονοί του έφυγαν από το μέσον της Ελλάδας (Αγραφα-Πίνδος) πριν 200 χρόνια, ότι οι Σαρακατσάνοι έχουν μητρική γλώσσα την ελληνική, ότι κράτησαν μέχρι τώρα τη δική τους πολιτιστική ιδιαιτερότητα κι ότι αναγκάστηκαν στη Βουλγαρία αρχές του 20ού αιώνα να προσθέσουν «ωφ» η «εφ» στα επώνυμά τους, ενώ στις κοινωνικές τους σχέσεις χρησιμοποιούν και σήμερα ελληνικά ονοματεπώνυμα, ζητώντας πλέον να ονομάζεται επίσημα Δημήτριος Γρίβας.

Το δικαστήριο δέχθηκε αποδεδειγμένα τα πραγματικά γεγονότα (με κάποια λάθη) και επισημαίνει ότι ναι μεν η βουλγαρική νομοθεσία επέβαλε όλα τα επώνυμα να έχουν κατάληξη «ωφ»» η «εφ», αλλά προβλέπονται εξαιρέσεις αν το απαιτεί η οικογενειακή, εθνική και θρησκευτική παράδοση κάποιου. Επικαλείται την υπ΄αρ. 2/18-2-98 απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που τονίζει ότι ακόμη κι αν δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για εθνικές μειονότητες τα σημαντικότερα στοιχεία για αναγνώριση εθνικής μειονότητας είναι η γλώσσα, τα ονόματα, η παράδοση και η πολιτιστική κληρονομιά και ότι ο όρος πρέπει να ερμηνευθεί σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα.

Η απόφαση επισημαίνει ότι το δικαίωμα στο όνομα είναι προσωπικό και αναφαίρετο, δέχεται ότι ο αιτών ανήκει στη μειονότητα των Σαρακατσάνων της Βουλγαρίας, της οποίας τα μέλη μεταξύ τους χρησιμοποιούν ελληνικά ονοματεπώνυμα, ότι έχουν ιδιαίτερες οικογενειακές και πολιτιστικές παραδόσεις και ότι έχει δικαίωμα να αποκαλείται με το όνομα με το οποίο είναι γνωστός στην εθνική ομάδα που ανήκει. Το δικαστήριο κρίνει ότι η πραγματική κατάσταση πρέπει να αναγνωρισθεί νομικά και να δοθεί η δυνατότητα στον Dimitar Grivof να γράφεται και αποκαλείται στο εξής Δημήτριος Γρίβας.

Η απόφαση είναι αξιοπρόσεκτη και αποδεικνύει ότι μάλλον αρχίζουν να «λιώνουν τα χιόνια» στη Βουλγαρία αλλά και αποκαλύπτει τις εκεί βαθιές ρίζες του ελληνισμού.

* Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΡΟΥΦΑΣ είναι δικηγόρος