ΟΧΙ ΣΕ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ. του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

 Δεν πρέπει σε καμμία περίπτωση να δοθεί η ευκαιρία σε έναν αδίστακτο δημαγωγό να το «παίζει» μάρτυρας στα μάτια μιας αποχαυνωμένης και δηλητηριασμένης από δημαγωγία και ψέμμα κοινής γνώμης. Θα ήταν τραγικό λάθος η όποια παραπομπή του κ. Γ.Βαρουφάκη σε δίκη για το θέμα της δραχμής. Μια τέτοια εξέλιξη επιδιώκει ο νάρκισσος και μεγαλομανής πρώην υπουργός, διότι τού προσφέρει μία μοναδική ευκαιρία να εδραιώσει, με φόντο την δημαγωγία και την επιστημονικοφανή ασυναρτησία, την πολιτική του σταδιοδρομία ως ηγέτης πλέον. Ο κ. Γ.Βαρουφάκης έχει μία μοναδική ικανότητα να «πουλάει» δήθεν οικονομική γνώση με απόλυτη σοβαροφάνεια, λέγοντας στο κοινό που τον παρακολουθεί αυτά που θέλει να ακούσει....

Επίσης, χρησιμοποιώντας με θαυμαστή μαεστρία την τεχνική του σύγχρονου πολιτικού μάρκετινγκ, μπορεί και εντυπωσιάζει το κοινό με διάφορες ενδυματολογικές και άλλες «πρωτοτυπίες», άνευ ουσιαστικού περιεχομένου αλλά υψίστης συναισθηματικής σημασίας.

Πίσω όμως από αυτά τα σόου του τέως υπουργού Οικονομίας, κρύβεται ένας αδίστακτος αριβισμός, ο οποίος έχει και ξεκάθαρο ολοκληρωτικό χαρακτήρα. Στο επίπεδο αυτό, έτσι, τα πράγματα παίρνουν άλλη τροπή.

Ο κ. Γ.Βαρουφάκης προσδέθηκε στο άρμα του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ εγκαταλείποντας τον Γ.Α.Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ για δύο βασικούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι είχε πολύ μεγαλύτερη επιρροή στον άσχετο περί τα οικονομικά και ευρωπαϊκά θέματα αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ και ο δεύτερος έγκειται στο ότι, πίστευε ο ίδιος, με μια εθνικολαϊκιστική κυβέρνηση θα ήταν ευκολότερη η επίτευξη των ανομολόγητων στόχων του.

Ο κ. Γ.Βαρουφάκης γνώριζε από το 2007 ποια είναι τα δεδομένα της διεθνούς χρηματοοικονομικής συγκυρίας και έβλεπε ότι μία κρίση στην Αμερική θα είχε άμεσες επιπτώσεις χιονοστιβάδας στην διεθνή οικονομία. Αυτό εξάλλου, είχε πολύ εύστοχα περιγράψει από τον Ιανουάριο του 2007 ο Νουριέλ Ρουμπινί στο περιοδικό Foreign Policy, με τίτλο «Προς παγκόσμια χρηματοπιστωτική πανδημία». Η διαφορά, όμως, μεταξύ Βαρουφάκη και Ρουμπινί ήταν ότι ο πρώτος έβλεπε την κρίση ως εφαλτήριο υπονομεύσεως του δήθεν καπιταλισμού (υπογραμμίζουμε ότι σήμερα η παγκόσμια οικονομία είναι 52% κρατικά ελεγχόμενη), ενώ ο δεύτερος έκανε λόγο για μία οδυνηρή παγκόσμια κρίση χρέους που έπρεπε να αντιμετωπιστεί με διεθνείς συμφωνίες.

Ωστόσο, κατά τον κ. Γ.Βαρουφάκη, στην προσπάθεια υπονομεύσεως του δήθεν «νεοφιλελεύθερου» παγκόσμιου σχήματος, ο αξιοποιήσιμος αδύναμος κρίκος ήταν η Ευρώπη και το ευρώ. Το τελευταίο ήταν, από εποχής προεδρίας Μπιλ Κλίντον, στο στόχαστρο οικονομολόγων όπως οι Τζότζεφ Στίγκλιτς, Πωλ Κρούγκμαν και Τζ. Γκαλμπραίηθ, οι οποίοι, όσο έβλεπαν την Ευρώπη να οδεύει προς την οικονομική και νομισματική της ένωση (ΟΝΕ) με ατμομηχανή την Γερμανία, τόσο είχαν πρόβλημα. Πίστευαν ότι η νομισματική ενδυνάμωση της Ευρώπης –η οποία τότε ήταν η πρώτη εμπορική δύναμη στον κόσμο, με 23% συμμετοχή στο παγκόσμιο εμπόριο– θα δημιουργούσε πρόσθετα προβλήματα στην υπερχρεωμένη αμερικανική οικονομία. Παράλληλα, η ΟΝΕ θα δημιουργούσε πρόβλημα και στο περίφημο μοντέλο του Πωλ Κρούγκμαν για το διεθνές εμπόριο και την μέσω αυτού ενίσχυση του κρατισμού. Επίσης, οι νεοκεϋνσιανοί Αμερικανοί οικονομολόγοι έβλεπαν ότι η ΟΝΕ θα ενίσχυε την Γερμανία και άρα θα ανέβαζε την εμπιστοσύνη των αγορών προς την ευρωζώνη, η οποία έτσι θα γινόταν ελκυστικός επενδυτικό προορισμός.

Πράγματι, αυτό συνέβη. Με αποτέλεσμα χώρες όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία να μπορούν να δανείζονται εύκολο χρήμα με πολύ χαμηλά επιτόκια. Στο πλαίσιο δε αυτό έγιναν τα τραγικά λάθη της ευρωζώνης, τα οποία έδωσαν τροφή στον κ. Γ.Βαρουφάκη να γίνει παγκόσμιος στάρ, υπονομεύοντας τόσο την ΟΝΕ όσο και την ελληνική συμμετοχή σε αυτήν.

Ως γνωστόν, από την στιγμή που η ΟΝΕ τέθηκε σε εφαρμογή, τα κρατικά ομόλογα αντιμετωπίζονταν ως ακίνδυνα σε ολόκληρη την ευρωζώνη. Οι ρυθμιστές δεν απαιτούσαν από τις εμπορικές τράπεζες να συσσωρεύουν ίδια κεφάλαια (μετοχικά, αποθεματικά) και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προεξοφλούσε όλα τα κρατικά ομόλογα με ίσους όρους. Αυτό δημιούργησε ένα στρεβλό κίνητρο για τις εμπορικές τράπεζες να συσσωρεύσουν τα ομόλογα των ασθενέστερων χωρών-μελών προκειμένου να κερδίσουν περισσότερα points στην αξιολόγηση. Το αποτέλεσμα ήταν να εκμηδενιστούν οι διαφορές μεταξύ των επιτοκίων της Γερμανίας και της Ισπανίας, της Ιρλανδίας, ακόμα και της Ελλάδας.

Αυτή η σύγκλιση των επιτοκίων κατά τον κ. Τζωρτζ Σόρος, διάσημο χρηματιστή και γνώριμο του κ. Γ.Βαρουφάκη, προκάλεσε για ποικίλους λόγους αποκλίσεις στην οικονομική απόδοση. Έτσι, στις αποκαλούμενες περιφερειακές χώρες της ευρωζώνης, ιδιαίτερα δε στην Ισπανία και στην Ιρλανδία, σημειώθηκε υπερμεγέθης φούσκα ακινήτων και άνοδος της κατανάλωσης –φαινόμενο νοσηρό, που οδήγησε σε πτώση της ανταγωνιστικότητας και σε μεγάλα ελλείμματα ισοζυγίου πληρωμών. Στην Ελλάδα, το φαινόμενο πήρε κατακλυσμιαίες διαστάσεις, με το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών να φθάνει κοντά στο 16% του ΑΕΠ και να είναι το υψηλότερο στον κόσμο!

Από την άλλη πλευρά, στην Γερμανία –της οποίας η οικονομία επιβαρύνθηκε από το κόστος της επανένωσης– έγιναν από την σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση Σρέντερ ευρείας κλίμακας εργασιακές και άλλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, που την έκαναν πιο ανταγωνιστική και αύξησαν κατά πολύ το εμπορικό της πλεόνασμα. Το τεράστιο αυτό πλεόνασμα οφειλόταν εν μέρει στις πωλήσεις αυτοκινήτων, μηχανημάτων και άλλων βιομηχανικών ειδών στην Ισπανία και στις υπόλοιπες χώρες-οφειλέτες που χρηματοδοτούνταν από τα γερμανικά αποθεματικά, για τα οποία δεν υπήρχε καμμία απαίτηση μέσα στην Γερμανία.

Την εβδομάδα μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers οι εισροές κεφαλαίων σταμάτησαν ξαφνικά. Οι παγκόσμιες χρηματαγορές κατέρρευσαν και χρειάστηκαν τεχνητή υποστήριξη για να επιβιώσουν. Απαιτούνταν λοιπόν η κρατική πίστωση –από κοινού με τα χρήματα των φορολογουμένων– προκειμένου να αντικαταστήσει την πίστωση των χρηματοπιστωτικών θεσμών, η θέση των οποίων είχε διασαλευθεί.

Η κρίση, με την Ελλάδα επικεφαλής, κτυπούσε την πόρτα και της Ευρώπης. Η ώρα της λαϊκής εξαπατήσεως είχε σημάνει για τους κ.κ. Γ. Βαρουφάκη και Αλ. Τσίπρα –με τον τέως υπουργό να θεωρεί ότι μπορεί να γίνει και ο μέγας αναμορφωτής της Ευρώπης. Ας μην τού δοθούν περαιτέρω ευκαιρίες επιδείξεώς του.