Γιουνκέρ: Ένας δούρειος ίππος που τρέφεται με αντιφάσεις. Του Πέτρου Παπαβασιλείου

Το χρονικό των διαπραγματεύσεων, όπως καταγράφεται από τις δημόσιες παρεμβάσεις των άμεσα εμπλεκόμενων, περικλείει πληθώρα αντιφάσεων και αναδεικνύει τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, σε μία άκρως αμφιλεγόμενη -και για πολλούς επικίνδυνη- προσωπικότητα.  Ο κ. Γιουνκέρ, με ελιγμούς που θα ζήλευαν ακόμη και ακραίοι ακτιβιστές, κατάφερε μέσα σε ένα δεκαήμερο να μετεξελιχθεί σε γεφυροποιός των διαπραγματεύσεων και ταυτόχρονα σε κατήγορος της ελληνικής κυβέρνησης. Μία σύντομη καταγραφή των παρεμβάσεών του, αρκεί για να αποδείξει του λόγου το αληθές. Το νήμα των διαπραγματεύσεων ξεκινά...

από το κείμενο 47 σελίδων που προώθησε η Αθήνα τη Δευτέρα 1η Ιουνίου. Στη συνέχεια -και σε άμεσο, πάντως, χρόνο- κατατέθηκε συμπληρωματικό κείμενο επτά σελίδων για την αναδιάρθρωση του χρέους.

7 Ιουνίου: Σε συνέντευξη Τύπου, πριν από την έναρξη της συνόδου κορυφής των G7 στη Βαυαρία, ο Γιουνκέρ ζητά το συντομότερο δυνατόν τις εναλλακτικές προτάσεις της Ελλάδας. Λίγες ώρες αργότερα το Μαξίμου με ανακοίνωσή του αναφέρει ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει, ως γνωστόν, καταθέσει επισήμως από την 1η Ιουνίουστους θεσμούς ρεαλιστική και βιώσιμη πρόταση τόσο ως προς τα αναγκαία δημοσιονομικά μέτρα και τις δομικές μεταρρυθμίσεις που προτίθεται να υλοποιήσει.

8 Ιουνίου: Ο πρόεδρος της Κομισιόν παρακάμπτει την επίσημη ανακοίνωση της Αθήνας και σε δηλώσεις του στο κανάλι Ν27 τονίζει ότι χρειάζονται εναλλακτικές προτάσεις από την Ελλάδα, συμπληρώνοντας πως «στην περίπτωση που δεν τις έχουμε, δεν θα έχει νόημα να πραγματοποιηθεί η συνάντηση της Τετάρτης»ανάμεσα στον ίδιο, τον Αλέξη Τσίπρα, και τους Άνγκελα Μέρκελ και Φρανσουά Ολάντ.

 9 Ιουνίου: Προσωρινή εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις. Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόφσκις, εκφράζει την εκτίμηση ότι μια συμφωνία της Ελλάδας με τους πιστωτές μπορεί να επιτευχθεί τις επόμενες μέρες. «Νομίζω ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία τις επόμενες μέρες. Μπορεί να υπάρξει ένα staff level agreement που θα μπορεί να κατατεθεί στο Eurogroup, αλλά αυτό απαιτεί πολιτική βούληση, κυρίως από την ελληνική πλευρά. Χρειάζονται λιγότεροι τακτικοί ελιγμοί και περισσότερη δουλειά επί της ουσίας«, τονίζει ο κ. Ντομπρόφσκις. Οι επισημάνσεις του αντιπροέδρου της Κομισιόν έρχονται μετά τις «βολές» του υπουργού Επικρατείας, Νίκου Παππά, ο οποίος ξεκαθάρισε, νωρίτερα, ότι η κυβέρνηση ζητά σαφή και γραπτή απάντηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, χωρίς να αναπτύσσεται ένας διάλογος με διαρροές.

9 Ιουνίου: Παρέμβαση Ντάισελμπλουμ επιχειρεί να τορπιλίσει τη συνάντησηΤσίπρα - Μέρκελ - Ολάντ στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής. O επικεφαλής του Eurogroup δηλώνει πως «οι πιστωτές πρέπει πρώτα να αξιολογήσουν τις νέες προτάσεις της Ελλάδας, και μετά να αποφασίσουν συνάντηση μεταξύ των ηγετών». Όπως τονίζει, «είναι αναγκαίες οι μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό. Τις επόμενες μέρες, βέβαια, η Κομισιόν υποστήριξε ότι δεν ζήτησε περικοπές σε συντάξεις.

 10 Ιουνίου: Παρασκήνιο, διαρροές και κόντρες. Ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, δηλώνει πως ο Επίτροπος Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, ενημέρωσε στις 9 Ιουνίου την αντιπροσωπεία της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία βρίσκεται στις Βρυξέλλες, πως η τελευταία πρόταση που κατέθεσε η Ελλάδα στους θεσμούς δεν αντανακλά το πλαίσιο της συζήτησης, που είχαν πριν λίγες μέρες ο έλληνας πρωθυπουργός με τον πρόεδρο της Επιτροπής. Η «απάντηση» της Αθήνας έρχεται άμεσα: «Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται στη δυσάρεστη θέση να διευκρινίσει, ότι ουδέποτε ενημερώθηκε για τις προτάσεις από τον κ. Πιέρ Μοσκοβισί«, αναφέρουν πηγές του Μαξίμου, συμπληρώνοντας πως «για πρώτη φορά σήμερα, στην ενημέρωση της Κομισιόν, υπήρξε επίσημη τοποθέτηση πάνω στις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης».

 11 Ιουνίου: Λίγες ώρες μετά την τριμερή η Άνγκελα Μέρκελ δηλώνει: «Στη συνάντηση με Τσίπρα και Ολάντ υπήρξε απόλυτη συμφωνία ότι οι συνομιλίες θα συνεχιστούν εντατικά, ώστε να κλείσουν τα ανοιχτά ζητήματα με τους θεσμούς. Και από την πλευρά της Ελλάδας υπάρχει η προθυμία να το κάνει αυτό».

11 Ιουνίου: Και ενώ όλα δείχνουν σύμπνοια ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις, δηλώνει (περίπου αψυχολόγητα) ότι οι διαφορές με την Ελλάδα είναι τεράστιες (major differences) και ότι δεν έχει υπάρξει πρόοδος στο να μειωθεί η απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών. Αναφέρει ότι αποχώρησε από τις Βρυξέλλες και επέστρεψε στην Ουάσιγκτον η τεχνική ομάδα του Ταμείου.

12 Ιουνίου: Η ελληνική πλευρά είναι έτοιμη να καταθέσει αντιπροτάσεις,προκειμένου να γεφυρωθούν οι εναπομείνασες διαφορές, όπως ακριβώς συμφωνήθηκε στις συναντήσεις του πρωθυπουργού στις Βρυξέλλες, τόσο με τους ηγέτες της Γερμανίας και της Γαλλίας όσο και με τον πρόεδρο Γιουνκέρ, αναφέρουν κυβερνητικοί κύκλοι. Προσθέτουν δε ότι εκπρόσωποι του έλληνα πρωθυπουργού θα βρίσκονται στις 13 Ιουνίου στις Βρυξέλλες, προκειμένου να συναντηθούν με εκπροσώπους των επικεφαλής των θεσμών. Εκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι βρισκόμαστε περισσότερο από άλλοτε κοντά σε συμφωνία. Την ίδια μέρα υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία Τσίπρα-Γιουνκέρ για τα επόμενα βήματα της διαπραγμάτευσης.

12 Ιουνίου: Ο επικεφαλής του Eurogroup, σε ρόλο «κακού», σχεδόν απειλεί την Ελλάδα, λέγοντας ότι «οι συνομιλίες για το χρέος της θα παραμείνουν στάσιμες μέχρις ότου η Αθήνα υποβάλει σοβαρές προτάσεις για δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις».  Την ίδια μέρα, ο «καλός» Γιουνκέρ, δηλώνει στο ραδιοφωνικό σταθμό France Culture: «Οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν ξανά, πρώτα σε τεχνικό επίπεδο και μετά σε πολιτικό».

14 Ιουνίου: Οι διαπραγματεύσεις διακόπτονται. Η ελληνική αντιπροσωπεία επιστρέφει στην Αθήνα. Κυβερνητικοί κύκλοι αποδίδουν το αδιέξοδο στην επιμονή των δανειστών για κάλυψη του δημοσιονομικού κενού «αποκλειστικά με περικοπές συντάξεων κατά 1% του ΑΕΠ και από αύξηση του ΦΠΑ επίσης κατά 1% του ΑΕΠ».

15 Ιουνίου: Η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Ανίκα Μπράιντχαρτ, δηλώνει: «Δεν ζητήσαμε περικοπές μισθών, ζητήσαμε εκσυγχρονισμό του ενιαίου μισθολογίου, αυτό δεν σημαίνει μειώσεις, αλλά αυξήσεις ανάλογες με την παραγωγικότητα». Βέβαια, η πρόταση των δανειστών προέβλεπε περικοπές στο συνταξιοδοτικό κοντά στο 1,8 δισ. ευρώ. Την ίδια μέρα ο αναπληρωτής υπουργός Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, Ευκλείδης Τσακαλώτος δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Δεν τιμά τους εταίρους μας να επιμένουν σε μειώσεις συντάξεων». Ενώ ο Νίκος Παππάς τονίζει στο Έθνος:«Βρήκαμε ισοδύναμα, και τα αρνήθηκαν. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επιμένει στις μειώσεις των συντάξεων. Λάθος λογική, με λάθος στοιχεία». Ταυτόχρονα, «χτυπάει» και ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, μέσω της εφημερίδας Bild: «Οι επανειλημμένες, φαινομενικά τελευταίες, απόπειρες για να επιτευχθεί μια συμφωνία αρχίζουν να κάνουν την όλη διαδικασία να μοιάζει γελοία. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται ότι η ελληνική κυβέρνηση υπεκφεύγει»

16 Ιουνίου: Ο Γιουνκέρ κατηγορεί τους Έλληνες ότι «λένε πράγματα στην ελληνική κοινή γνώμη, τα οποία δεν ανταποκρίνονται σε αυτά που είπα στον έλληνα πρωθυπουργό». Η Αθήνα «απαντά»:  «Το κείμενο που παραδόθηκε στον έλληνα πρωθυπουργό την προηγούμενη Τετάρτη επισήμως από τους θεσμούς περιλάμβανε 10% αύξηση του ΦΠΑ στο ηλεκτρικό ρεύμα και αύξηση 4,5% στο ΦΠΑ στα φάρμακα, κατάργηση του ΕΚΑΣ, αύξηση των εσόδων από το ΦΠΑ κατά 1,8 δισ. και μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1,8 δισ. ευρώ. Την ίδια μέρα ο πρωθυπουργός, μιλώντας στην ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, τονίζει: «Δεν θα υποκύψουμε σε πιέσεις και εκβιασμούς».

Τα βασικά συμπεράσματα είναι το εξής:

-Ενώ ο πρωθυπουργός στις επικοινωνίες του με τη γερμανίδα Καγκελάριο και τον γάλλο Πρόεδρο έβρισκε σημεία επαφής, στην κατεύθυνση της πολιτικής λύσης με αμοιβαίες υποχωρήσεις, οι υπόλοιποι έσερναν παρελκυστικά τις διαπραγματεύσεις στο τεχνικό επίπεδο.

-Οι δανειστές διαψεύστηκαν στο θέμα των περικοπών στις συντάξεις.

-Όποτε οι συζητήσεις αποκτούσαν θετική χροιά, εκπρόσωποι του σκληρού πυρήνα προέβαιναν σε εμπρηστικές δηλώσεις.

Υ.Γ.: Πάντως, είναι «επιτυχία» του Γιουνκέρ. Κανείς δεν καταλαβαίνει με ποιον είναι. Ίσως γι΄ αυτό θεωρείται και πολύ επικίνδυνος.