Σέ περίπτωση ἐξόδου ἀπό τό εὐρώ… τοῦ Ἀθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Εἶναι ἐντυπωσιακός ὁ ἀριθμός τῶν ἀναγνωστῶν πού, μέσω τοῦ ἠλεκτρονικοῦ ταχυδρομείου κυρίως, ζητοῦν νά πληροφορηθοῦν μέ ποιόν τρόπο ἡ Ἑλλάδα μπορεῖ νά ἐξέλθει ἀπό τήν εὐρωζώνη καί τί θά συμβεῖ στήν περίπτωση αὐτή. Πρίν ἀπαντήσουμε στά σχετικά ἐρωτήματα, θά πρέπει εὐθύς ἐξ ἀρχῆς νά ἐπισημάνουμε ὅτι, ἀπό τῆς προκηρύξεως τῶν ἐκλογῶν καί μετά, ἡ ἑλληνική οἰκονομία, πού εἶχε ἀρχίσει νά βρίσκεται σέ φάση ἰσορροπίας, σήμερα ἔχει ὑποστεῖ ἀνήκεστον βλάβη. Κατά συνέπεια, ἴσως ἡ ἔξοδός της ἀπό τήν εὐρωζώνη νά ἀποτελεῖ καί τήν ὀρθότερη λύση. Ἐξάλλου, αὐτό ἀπεφάσισε στίς 25 Ἰανουαρίου 2015 ὁ ἑλληνικός λαός. Ὅσοι ψήφισαν ἐπέλεξαν σέ ποσοστό 60% ἀντιμνημονιακές παρατάξεις, ἄρα πρόκριναν τήν ἔξοδο ἀπό τήν εὐρωζώνη. Θά πρέπει νά γνωρίζει ὁ «πάνσοφος» λαός ὅτι τά «μνημόνια» ὑπεγράφησαν γιά νά παραμείνουμε στήν ζώνη τοῦ εὐρώ....

 Ἀπό τήν στιγμή πού ἀπορρίπτονται, ὅμως, ἡ ὅποια παραμονή μας στήν οἰκονομική καί νομισματική ἕνωση (ΟΝΕ) εἶναι παράλογη. Διότι εἶναι παράλογο οἱ Εὐρωπαῖοι φορολογούμενοι νά πληρώνουν γιά ἕναν λαό πού τά ἐλλείμματα τῆς παραγωγῆς καί τῆς οἰκονομίας

του θέλει νά τά καλύπτει ἐσαεί μέ δανεικά.

Ἄν, τώρα, ἡ νέα κυβέρνηση μετονομάζει τά πρώην μνημόνια «γέφυρα» καί σέ τέσσερεις μῆνες θά ἐπαναδιαπραγματευθεῖ, εἶναι μία ἄλλη μεγάλη ἱστορία. Μία ἱστορία πού δέν ἔχει ἀκόμη τελειώσει καί ἄρα ὅλα τά ἐνδεχόμενα εἶναι ἀνοικτά. Ὡστόσο, ἄς περιμένουμε

ἕως τό τέλος τοῦ προσεχοῦς τετραμήνου –ὅπου, κατά τήν γνώμη μας, θά τεθεῖ ἐκ νέου τό θέμα τοῦ Grexit.

Ἀπό τήν ἄποψη αὐτή, ἔτσι, ἕνα πρῶτο ἐρώτημα εἶναι αὐτό τῆς φιλικῆς ἤ μή ἐξόδου ἀπό τήν εὐρωζώνη. Στήν δεύτερη περίπτωση, ἡ καταβύθιση τῆς χώρας θά εἶναι ἄμεση καί δραματική καί σίγουρα δέν θά μποροῦν νά τήν σώσουν κάποιοι Ἀμερικανοί νομπελίστες. Ἄν ὅμως ὑπάρξει συμπεφωνημένη ἔξοδος ἀπό τήν εὐρωζώνη, ὅπως γιά παράδειγμα προτείνει ὁ πρώην Γάλλος Πρόεδρος κ. Βαλερύ Ζισκάρ ντ’ Ἐσταίν, τότε θά ἔχουμε τίς ἀκόλουθες ἐξελίξεις:

Θά ὑπάρξει ἀμέσως ἔντονη ἀναταραχή στίς ἀγορές, μέ ἀπώλεια καταθέσεων ἀπό τίς τράπεζες –οἱ ὁποῖες ἔχουν ἤδη ἀπολέσει 20 δισεκατ. εὐρώ. Θά ὑπάρξει ἔτσι ἔλεγχος κεφαλαίων καί οἱ τράπεζες γιά ἕνα διάστημα θά παραμείνουν κλειστές.

Πολύ σοβαρά προβλήματα θά ὑπάρξουν μέ τό τύπωμα νέου ἐθνικοῦ νομίσματος, μέ τίς σχετικές διαδικασίες νά ἀπαιτοῦν πάνω ἀπό ἕξι μῆνες. Στό μεταξύ, τά εὐρώ θά χρησιμοποιοῦνται γιά μικρῆς ἐκτάσεως ἀγορές καί παραμένει ἐρωτηματικό τί θά συμβεῖ μέ τίς πιστωτι-

κές κάρτες. Οἱ περιορισμοί αὐτοί θά ὁδηγήσουν στό ναδίρ τίς ἐξαγωγές καί θά παρατηρηθοῦν μαζικές ἀκυρώσεις τουριστικῶν ἀφίξεων λόγω νομισματικῆς ἀβεβαιότητος. Τήν ἴδια στιγμή, ἡ μαύρη ἀγορά θά ὀργιάζει καί τό Δημόσιο θά βρίσκεται μέ ἄδεια ταμεῖα.

Ἔτσι, στήν κατά 65% κρατική οἰκονομία μας, ἡ κρίση ρευστότητος θά εἶναι ἰσοπεδωτική καί ὄχι λίγα ἀκίνητα θά πωλοῦνται ἔναντι πινακίου φακῆς.

Ὅταν τελικῶς τό νέο νόμισμα κυκλοφορήσει, διεθνεῖς οἶκοι ὑπολογίζουν ὅτι ἡ ὑποτίμησή του ἔναντι τοῦ εὐρώ θά ξεπεράσει τό 40% καί, μέχρι νά βρεθεῖ τό σημεῖο ἰσορροπίας, οἱ τιμές θά ἔχουν ἐκτιναχθεῖ σέ δυσθεώρητα ὕψη. Ἕνας καφές, γιά παράδειγμα, θά πωλεῖται κάπου 1.600 δραχμές, ἐνῶ κάποια ζωτικά εἰσαγόμενα προϊόντα θά εἶναι δύσκολο νά βρεθοῦν ἀκόμα καί στήν

μαύρη ἀγορά. Στά ὕψη, ἐπίσης, θά ἐκτιναχθεῖ καί τό μεταφορικό κόστος, μέ τήν τιμή ἑνός μέσου αὐτοκινήτου νά ἀντιπροσωπεύει αὐτήν ἑνός διαμερίσματος.

Μέ τήν οἰκονομία καί τήν παραγωγή της ὑπό κατάρρευση, ἡ ἀνεργία θά ξεπεράσει τά 2 ἑκατομμύρια ψυχές, μέ αὐτήν τῶν νέων νά ὁδεύει πρός τό 90%.

Περίπου δέκα ἡμέρες μετά τήν ἔξοδο ἀπό τήν εὐρωζώνη, θά ἐπιχειρηθεῖ ἡ ἀνακεφαλαιοποίηση τῶν τραπεζῶν καί τῶν μεγάλων ἐπιχειρήσεων –πιθανότατα μέ τήν ἔκδοση πληθωριστικοῦ χρήματος. Γιά τούς ἀνθρώπους τῆς διαπλοκῆς καί τούς «νονούς» τοῦ Δημοσίου, πού ἔχουν ὑπεράφθονο ρευστό στό ἐξωτερικό σέ εὐρώ καί δολλάρια, οἱ εὐκαιρίες νά θησαυρί-

σουν στήν χρεωκοπημένη Ἑλλάδα θά εἶναι τεράστιες καί κάποιοι ἀπό αὐτούς –τούς πραγματικούς τοκογλύφους– θά ἐμφανισθοῦν καί ὡς ἐθνικοί εὐεργέτες.

Οἱ παραπάνω ἐξελίξεις θά ἔχουν ἑξάμηνη καί πλέον διάρκεια καί θά ὁδηγήσουν τό ΑΕΠ τῆς χώρας στά ἐπίπεδα τοῦ 1965. Δηλαδή, μέ τήν ἔξοδο ἀπό τήν εὐρωζώνη ἡ Ἑλλάδα θά ἔχει χάσει ἀπό τό 2010 καί μετά τό 80% τοῦ Ἀκαθαρίστου Ἐγχωρίου Προϊόντος της. Ἄρα, γιά νά ἐπανέλθει στά ἐπίπεδα τοῦ 2009, ὑπό τίς σημερινές συνθῆκες τῆς παγκόσμιας οἰκονομίας

καί μέ δεδομένη μία κυβέρνηση «προοδευτικῆς» κοπῆς, θά ἀπαιτηθοῦν περί τά 20 καί πλέον ἔτη.

Συνεπῶς, κάπου πρός τό 2040 θά κλείσει καί ὁ κύκλος τῆς μεταπολιτεύσεως, μέ τήν Ἑλλάδα ἐνδεχομένως νά ἐπαναδιαπραγματεύεται τήν εἴσοδό της στήν …εὐρωζώνη.

Ἐρώτημα: μποροῦν νά ἀποφευχθοῦν ὅλα τά παραπάνω; Ἐκτίμησή μας: πολύ δύσκολα… Καί αὐτό, παρά τά χρέη τοῦ Target-2 πού ὀφείλει ἡ Τράπεζα τῆς Ἑλλάδος στήν Εὐρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τά ὁποῖα φθάνουν τά 50 δισεκατ. εὐρώ. Πάνω στό θέμα

αὐτό, ὅμως, θά ἐπανέλθουμε. Διότι, στήν ἑλληνική περίπτωση, εἶναι ἕνα ἀπό τά πλέον σοβαρά μή ὁρατά προβλήματα τῆς χώρας, τό ὁποῖο γιά λόγους σκοπιμότητος συσκοτίζεται ἤ διαστρεβλώνεται.