Ο άνθρωπος του Σημίτη και του Λάτση: από το «swap» της Goldman Sachs έως την κωλοτούμπα για το «κούρεμα»

Έχουν περάσει δέκα χρόνια από τότε που ο Κώστας Σημίτης έπαψε να είναι πρωθυπουργός, αλλά οι άνθρωποί του εξακολουθούν να κυβερνούν τη χώρα. Ειδικώς στο υπουργείο Οικονομικών οι τεχνοκράτες-«παιδιά» του πρώην πρωθυπουργού τείνουν να γίνουν παράδοση. Μετά από τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου και τον Γιάννη Στουρνάρα έρχεται η σειρά του Γκίκα Χαρδούβελη, γνωστού «σημιτάνθρωπου» αλλά κι έμπιστου της οικογένειας Λάτση...

ως υψηλόβαθμου στελέχους της Eurobank, για να κατοικοεδρεύσει στο κτίριο της πλατείας Συντάγματος. Υπενθυμίζουμε ότι ο κ. Χαρδούβελης υπήρξε οικονομικός σύμβουλος του κ. Σημίτη την εποχή του διαβόητου «swap», το 2001, με το οποίο η Goldman Sachs μας είχε «βοηθήσει» να αποκρύψουμε το δημόσιο χρέος και να κάνουμε το όνειρο της ελληνικής ελίτ πραγματικότητα για ένταξη στην ευρωζώνη.

Ο κ. Χαρδούβελης είχε διατελέσει κι επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του πρώην πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου, άλλου έμπιστου ανθρώπου του κ. Σημίτη.

Ο νέος υπουργός Οικονομικών υπήρξε, ανάμεσα σε άλλα, οικονομικός σύμβουλος του κ. Σημίτη κι αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Eurobank. Το 2002, όταν ο κ. Παπαδήμος ανέλαβε τη θέση του αντιπρόεδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το όνομά του είχε ακουστεί έντονα για την ανάληψη της θέσης του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος. Τελικώς, ο κ. Σημίτης επέλεξε τον Νίκο Γκαργκάνα για να αντικαταστήσει τον κ. Παπαδήμο.

Ο κ. Χαρδούβελης, εξάλλου, δεν είναι και τόσο καλός στις προβλέψεις του. Για παράδειγμα, για το 2010, με δηλώσεις του τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς στην εφημερίδα «Ισοτιμία»  προέβλεπε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά περίπου 2,8% (ξεπέρασε το 5%), ενώ θεωρούσε εφικτό το σενάριο ολοκλήρωσης της ύφεσης πριν από το τέλος του 2011 κι αργής ανάκαμψης την ακόλουθη περίοδο.

Τον Ιανουάριο του 2011, επίσης, ο κ. Χαρδούβελης εκτιμούσε σε συνέντευξή του στο «Reuters» πως το «κούρεμα» του δημόσιου χρέους, το οποίο χαρακτήριζε το λιγότερο πιθανό σενάριο, θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα στην ευρωζώνη από αυτά που θα επέλυε. Ο ίδιος, μάλιστα, στήριζε αυτήν την άποψη στη λογική ότι αφού τα τρία τέταρτα των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου βρίσκονταν στα χέρια ευρωπαϊκών τραπεζών των μεγάλων χωρών, ασφαλιστικών εταιριών, της ΕΚΤ κι ευρωπαϊκών κυβερνητικών οργανισμών, το «κούρεμα» θα ήταν σοβαρός αποσταθεροποιητικός παράγοντας. Στο ίδιο πλαίσιο, ο κ. Χαρδούβελης θεωρούσε πως είναι πιθανότερο αποτέλεσμα οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να αγόραζαν ελληνικό χρέος από τη δευτερογενή αγορά για να προστάτευαν την αξία των ομολόγων που κατείχαν, παρά να κατέφευγαν στο «κούρεμα».

Βεβαίως, όταν ο κ. Χαρδούβελης έγινε οικονομικός σύμβουλος του κ. Παπαδήμου άλλαξε τροπάριο προκειμένου να υπερασπιστεί το διαβόητο PSI. Είναι χαρακτηριστικό πως σε δηλώσεις του στο «Βήμα της Κυριακής» το Φεβρουάριο του 2012 υποστήριζε πως η χώρα θα έπαιρνε μία σημαντική ανάσα μόλις ολοκληρωνόταν μία ικανοποιητική συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων. «Αν υλοποιηθεί το πρόγραμμα, το 2013 η κατάσταση θα σταθεροποιηθεί και στη συνέχεια θα έλθει η ανάπτυξη», τόνιζε τότε.

Για την ανάγκη να ολοκληρωνόταν το PSI σε σύντομο χρονικό διάστημα είχε κάνει λόγο ο κ. Χαρδούβελης, μιλώντας στο ΣΚΑΙ, κι ένα μήνα νωρίτερα, τον Ιανουάριο του 2012. Ο ίδιος είχε επισημάνει πως η ολοκλήρωση της συμφωνίας άμεσα αποτελούσε αίτημα και των ιδιωτών ομολογιούχων, που ήθελαν να αποφύγουν να εγγράψουν περαιτέρω ζημίες.

Διαβάστε το επίσημο βιογραφικό Χαρδούβελη:

«Ο κ. Γκίκας Α. Χαρδούβελης είναι καθηγητής στο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς, και Οικονομικός Σύμβουλος της  EUROBANK.  Στο εξάμηνο της κυβέρνησης συνεργασίας στην Ελλάδα (Νοε.2011 - Μάιος 2012), διατέλεσε Διευθυντής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου.  Είναι Ερευνητικός Εταίρος στο Centre for Economic Policy Research του Λονδίνου και στο Centre for Money, Banking and Institutions τουSurrey Business School. Είναι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών καθώς και εκπρόσωπος της στο EBF- EMAC. Επίσης είναι μέλος του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου του CIIM, της εκτελεστικής επιτροπής του ΙΟΒΕ και του ελληνικού Ιδρύματος Harvard.  Είναι κάτοχος διδακτορικού Διπλώματος στα Οικονομικά από το Berkeley-Καλιφόρνια USA (1983), και Master of Science και Bachelor of Arts στα Εφαρμοσμένα Μαθηματικά από το Harvard-Μασαχουσέτη USA (1978).  Έχει διατελέσει Επίκουρος Καθηγητής στο Barnard College, Columbia University  (1983-1989), και Αναπληρωτής και στη συνέχεια Τακτικός Καθηγητής στο  Rutgers University- Νέα Υερσέη (1989-1993).

Την τετραετία 2000–2004 διετέλεσε Διευθυντής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, κ. Σημίτη.  Έχει εκτεταμένη εμπειρία σε κεντρικές τράπεζες και τον ιδιωτικό τραπεζικό τομέα: Υπήρξε ο Οικονομικός Σύμβουλος του Ομίλου στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος(1996-2000),   Οικονομικός Σύμβουλος  στην Τράπεζα της Ελλάδος (1994-1995),  όπου υπήρξε Αναπληρωτής του Διοικητή στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα,  και Σύμβουλος Ερευνών στην  Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Νέας Υόρκης (1987-1993).

Το επιστημονικό του έργο έχει δημοσιευτεί σε διεθνή περιοδικά κύρους, συμπεριλαμβανομένων  το American Economic Review, Journal of Finance, The Review of Financial Studies, The Quarterly Journal of Economics,  The Journal of Monetary Economics,  The Review of Economics and Statistics,  κ.ά.  Στο παρελθόν (1989-1995), οι βιβλιογραφικές αναφορές στο επιστημονικό του έργο τον ανέδειξαν στους 50 κορυφαίους στον κόσμο στον ευρύτερο τομέα της εφαρμοσμένης οικονομετρίας (βλ. Badi H. Baldagi, “Applied Econometrics Rankings: 1989-1995” Journal of Applied Econometrics, 1999, 14:423-441). Επίσης, οι εργασίες του στο θέμα των υποχρεωτικών καταβολών ασφάλειας (margin requirements) συνέδραμαν ουσιαστικά στην αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις αγορές συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης σε δείκτες μετοχών στις Η.Π.Α».