Πόσο κοστίζει μια συγνώμη…

Οι τελευταίες εξελίξεις στο χώρο της παιδείας, μετά από πολύ δισταγμό με αναγκάζουν να μιλήσω όσο μπορώ πιο καθαρά για τα όσα ως εκπαιδευτικός ζω και καταλαβαίνω από πρώτο χέρι.Ο νέος νόμος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, αποτελεί συνέχεια και κορύφωση του περσινού αντιστοίχου για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια και του επίσης προσφάτου για τη λυκειακή εκπαίδευση και προσπαθεί απεγνωσμένα να διορθώσει όσα επί τρεις δεκαετίες καλλιεργήθηκαν σε γενιές μαθητών, σπουδαστών, φοιτητών και εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων.

Από την παντελή έλλειψη αξιολόγησης, την ατιμωρησία, την κομματοκρατία όλων των χρωμάτων, την οικογενειοκρατία, τη θεσιθηρία και την ανεξέλεγκτη παρακμή θεσμών και αξιών, περνάμε πια ευκρινώς σε μια... διαχειριστική λογική χωρίς ίχνος κοινωνικής ή έστω επιστημονικής και παιδαγωγικής ευαισθησίας.

Αν στο νόμο που πρόσφατα ψηφίστηκε από την πλειονότητα των βουλευτών δεν υπήρχε ρύθμιση για το τέλος του παράλογα και υστερικά διατηρούμενου πανεπιστημιακού ασύλου, θα υπήρχε άραγε σημείο σύγκλισης της χειρότερης υπουργού που πήρε ποτέ τα ηνία του Υπουργείου Παιδείας με την πλειοψηφία έστω των βουλευτών από το κόμμα της που την διατηρούν εκεί;

Θα προσπαθήσω να δω τα πράγματα καθαρά και όσο μπορώ αντικειμενικά, με την άνεση ενός πάλαι ποτέ ενεργού συνδικαλιστικά φοιτητή, αν και ευτυχώς όχι από τα μετερίζια ούτε της ΔΑΠ, ούτε της ΠΑΣΠ, ούτε των ΕΑΑΚ.

Η εκλογή του πρύτανη από το σύνολο των καθηγητών του κάθε πανεπιστημίου είναι σαφώς βήμα στη σωστή κατεύθυνση, όπως και η κατάργηση της σε αυτήν ψήφου των διοικητικών υπαλλήλων. Όμως για την ψήφο των φοιτητών, η μηδενιστική άποψη της υπουργού δε με βρίσκει σύμφωνο. Αναμφίβολα, το υπερβολικό και παράλογο ποσοστό που επέβαλε ο νόμος πλαίσιο που το ΠΑΣΟΚ ψήφισε με υπουργό Απ. Κακλαμάνη πριν από 30 χρόνια έπρεπε να αλλάξει και να μειωθεί αισθητά, ώστε να καταπολεμηθεί η κομματοκρατία, η θεσιθηρία και η απονομή πτυχίων ως αντάλλαγμα ψήφων. Όμως η απόρριψη της αξιολόγησης των φοιτητών ως προς το πρόσωπο του πρύτανη είναι εξίσου λανθασμένη, όσο και η ρύθμιση Κακλαμάνη.

Η αξιολόγηση των καθηγητών σε τακτά χρονικά διαστήματα και ο εξορθολογισμός της εξέλιξής τους είναι σαφώς βήματα στη σωστή κατεύθυνση, καθώς καταπολεμούν τον καρεκλοκενταυρισμό και την καθηγητική αυθεντία.

Η ρύθμιση για τους αιώνιους φοιτητές είναι πιστεύω υπερβολική και παράλογη. Φέρνει εμφανή τα σημάδια της «ερασιτεχνικής χειρουργικής», χωρίς να εγγυάται καμιά ελπίδα βελτίωσης του «ασθενούς» (όπως άλλωστε και το ίδιο το Μνημόνιο). Το «πονάει χέρι, κόψει χέρι» δεν είναι πολιτική σκέψη, ούτε παιδαγωγική τακτική, αλλά μάλλον άλλη μια απόδειξη της προκατάληψης της Υπουργού απέναντι στην εκπαιδευτική κοινότητα και την ελληνική νεολαία.

Η δημιουργία κανόνων ορθολογικής λειτουργίας των πανεπιστημίων είναι θεωρητικά σωστή. Θα ήταν και πιστευτή, αν στην πρόβλεψη ενσωματωνόταν και ρύθμιση για την αξιοποίηση της περιουσίας των ιδρυμάτων από τα ίδια, την οποίαν το κράτος εκμεταλλεύεται έναντι πινακίου φακής, ή δυστυχώς την παρατά αναξιοποίητη. Επίσης θα ήταν ουσιαστική, αν στο δεδομένο λάθος της περσινής κατάργησης της βάσης για την εισαγωγή των φοιτητών και σπουδαστών στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας, προβλεπόταν -επιτέλους- και μια ρύθμιση για τη συμμετοχή των ιδρυμάτων στις πανελλήνιες εξετάσεις και τον αριθμό των εισακτέων σε αυτά. Με άλλα λόγια, πάλι στρίβειν δια του αρραβώνος από την παραδοχή των αληθινών λαθών της η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Εξαιρετικά αρνητική εξέλιξη η «κατάργηση» των φοιτητικών παρατάξεων, αν και δε βλέπω πώς θα μπορούσε αυτός ή όποιος άλλος νόμος να επέμβει στα εσωτερικά ενός οιοδήποτε φοιτητικού συλλόγου του οποίου το καταστατικό είναι εγκεκριμένο από το οικείο πρωτοδικείο… Αν η κατάργηση αυτή αφορά στα ψηφοδέλτια εκλογής των οργάνων του πανεπιστημίου, τότε το δέχομαι μετά χαράς το μέτρο του ενός και ενιαίου ψηφοδελτίου, γιατί είναι ουσιαστικό βήμα στην καταπολέμηση της κομματοκρατίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και της ιδεοληπτικής αντιμετώπισης της κάθε εκπαιδευτικής εξέλιξης. Όμως ο καταναγκασμός κατάργησης με βρίσκει τόσο αντίθετο όσο και ο καταναγκασμός συμμετοχής σε κομματικά ψηφοδέλτια και επιλογής από αυτά. Θα ήταν ευχής έργον οι ίδιοι οι φοιτητικοί σύλλογοι να ψηφίσουν αλλαγή καταστατικού τους και να έχουν πια ενιαίο ψηφοδέλτιο. Αλλά καμία υπουργός δεν έχει δικαίωμα επιβολής της δικής της ιδεοληψίας στη φοιτητική νεολαία, ούτε δικαίωμα να καλύπτει την ιδεολογική της φτώχεια και την πολιτική και διαχειριστική αποτυχία της με λογικές «αποφασίζω και διατάσσω».

Εξίσου αρνητικό το σημείο των «σύντομων κύκλων σπουδών». Για μια ακόμα φορά, μια κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ «ανακατεύει την τράπουλα» της πιστοποιημένης γνώσης και των επαγγελματικών δικαιωμάτων που αυτή συνεπάγεται μόνο και μόνο για να μειώσει την αξία των σπουδών για να ανοίξει παράθυρα, εκεί όπου η ίδια κλείνει πόρτες (και σπίτια).

Τις μέρες αυτές, καθώς το σχολικό έτος ξεκινά, η Υπουργός της παραπληροφόρησης και της προκατάληψης έναντι όλων των συμμετεχόντων στην εκπαιδευτική κοινότητα, θα προβεί σε πληθώρα δηλώσεων περί δήθεν επάρκειας βιβλίων, δασκάλων, καθηγητών και υλικοτεχνικής υποδομής στα σχολεία. Αν είχε ανθρώπινη ψυχή, έστω και σε ξύλινο σώμα, θα 'φτανε η μύτη της στην άλλη άκρη της Καλογρέζας, όπως μεγάλωνε και η μύτη του Πινόκιο κάθε φορά που έλεγε ψέματα. Τι κρίμα, που στην περίπτωσή της διαθέτει το σώμα του ανθρώπου μα την ψυχή της ξύλινη. Όχι μόνον ανακοίνωσε νούμερα που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα σε ότι αφορά στις συνταξιοδοτήσεις και στη συνάρτηση μιας πρόσληψης για δέκα αποχωρήσεις που δεν τηρήθηκε, όχι μόνον βιβλία δεν προέβλεψε για τους μαθητές μας φέτος, αλλά στις άρτι ανακοινωθείσες αποσπάσεις εκπαιδευτικού προσωπικού δεν τήρησε ούτε το νόμιμο, ούτε το ηθικό, ούτε το ελάχιστο στην κοινωνική ευαισθησία.

Αν επί 30 χρόνια τηρήθηκε με ευλάβεια κάθε παραλογισμός του νόμου που το ΠΑΣΟΚ εψήφισε, γιατί τώρα πρέπει να πληρώσουν πάλι οι άλλοι, όλοι οι άλλοι, για τα λάθη και τις προκαταλήψεις του σημερινού ΠΑΣΟΚ;

Αν αυτός είναι ο τρόπος της κυβέρνησης να ζητήσει συγνώμη, μάλλον της λείπουν τα κότσια…κι αν ξεγέλασε έναν Άρη, δεν ξεγελάει κι εμάς…
Πόσο πια ν’ αξίζει μια συγνώμη;
γράφει ο Ν. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
Εκπαιδευτικός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος Δ.Σ. ΕΛΜΕ Σάμου