Α] Η άρχη μιας δημιουργικής εκδοτικής συνεργασίας μεταξύ Ελλάδος και Κορέας.
Την 12η Ιουλίου έγινε Διεθνές Λογοτεχνικό Συμπόσιο στην αίθουσα ΔΑΙΔΑΛΟΣ του Ελληνοβρετανικού Κολεγίου. Η συνάντηση ήταν ολοήμερη και κατά την διάρκειά της μίλησαν δεκατέσσερις Κορεάτες, μία Βουλγάρα και επτά Έλληνες λογοτέχνες για το έργο τους.Την ευθύνη της διοργάνωσης είχε ο Οργανισμός μας σε συνεργασία με την Εταιρεία Λογοτεχνικής Δημιουργικής Γραφής Κορέας και τον Σύνδεσμο Ελληνο-Κορεατικής Φιλίας με την πολύτιμη οργανωτική υποστήριξη του Ελληνοβρετανικού Κολεγίου και ιδιαίτερα του Σχολείου Ελληνικής Γλώσσας «Μέγας Αλέξανδρος», το οποίο είναι τμήμα του.
Σημαντική ήταν η υποστήριξη στην οργάνωση της συναντήσεως από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου.
Η Εταιρεία Λογοτεχνικής Δημιουργικής Γραφής Κορέας οργανώνει κάθε χρόνο μια Διεθνή Λογοτεχνική Συνάντηση για την παρουσίαση της λογοτεχνικής παραγωγής των μελών της και την συνάντησή τους με λογοτέχνες άλλων χωρών.
Φέτος με την αφορμή των 50 χρόνων από την εγκατάσταση διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδος και Κορέας η συνάντηση έγινε στην Αθήνα και χορηγός της μεταξύ άλλων ήταν και η Πρεσβεία της Κορέας στην Ελλάδα.
Κατά την συνάντηση δόθηκε η ευκαιρία σε Έλληνες και Κορεάτες εκδότες να μιλήσουν με Κορεάτες και Έλληνες συγγραφείς και με το προεδρείο της Ένωσης Κορεατών Συγγραφέων και να δημιουργήσουν ευκαιρίες συνεργασίας. Σημαντική ήταν η παρουσίαση της ελληνικής εκδοτικής παραγωγής από τον κο Σωκράτη Καμπουρόπουλο, εκπρόσωπο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου.
Αξίζει να δώσουμε δύο ακόμη ενδιαφέρουσες πληροφορίες.
Η πρώτη είναι ότι στην Κορέα λειτουργεί Τμήμα Ελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Διεθνών Σπουδών Hankuk (Hankuk University of Foreign Studies) υπό τον καθηγητή κο Άγγελο Γιου (Jaewon Yu) και με την αποσπασμένη από το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας φιλόλογο καθηγήτρια Δρ. Αργυρώ Κασωτάκη-Γατοπούλου. Σημειώνουμε ότι την πρωτοβουλία για την οργάνωση του Συνεδρίου και την συνεργασία μαζί μας είχαν οι ανωτέρω δύο Καθηγητές του Πανεπιστημίου.
Η δεύτερη είναι ότι έχουν ήδη μεταφραστεί στα κορεατικά περίπου 150 ελληνικά βιβλία ενώ από τα κορεατικά μόνον ένα.
Την συνάντηση παρακολούθησαν περισσότεροι από 150 σύνεδροι
[ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΟΔΕΓ]
Β] ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ Κ. ΚΑΡΚΑΝΙΑ
Εξοχώτατε Κύριε Τσάνγκ, Πρέσβυ της Κορέας στην Ελλάδα,
Αγαπητή κυρία Λη, Πρόεδρε της Εταιρείας Λογοτεχνικής Δημιουργικής Γραφής Κορέας,
Αγαπητοί φίλοι από την Κορέα, την Ελλάδα και την Βουλγαρία,
Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που ως Πρόεδρος του Οργανισμού για την Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας και ως Πρόεδρος του Ελληνοβρετανικού Κολλεγίου, έχω την ευκαιρία να απευθύνω χαιρετισμό στο σημερινό Διεθνές Συμπόσιο Λογοτεχνίας.
Είμαι ευτυχής, γιατί αυτό το Συμπόσιο είναι η αιτία συγκέντρωσης συγγραφέων και φίλων στον ίδιο χώρο, για να συζητήσουν για βιβλία που έχουν γραφεί στις τρεις γλώσσες και έχουν μεταφραστεί από την μία στην άλλη γλώσσα.
Για πολλούς αιώνες τα βιβλία υπήρξαν ο κύριος σύνδεσμος μεταξύ ανθρώπων από διαφορετικές χώρες. Οι άνθρωποι έρχονταν σε επαφή με την ιστορία και τον πολιτισμό μιας χώρας χωρίς να χρειάζεται να ταξιδέψουν – απλά διαβάζοντας. Έτσι, ένα βιβλίο μπορεί συχνά να αποτελέσει την γέφυρα μεταξύ διαφορετικών λαών και πολιτισμών.
Δυστυχώς, αυτή την στιγμή, από όσο γνωρίζω, υπάρχει ένα μόνο κορεατικό βιβλίο μεταφρασμένο στα ελληνικά, με τίτλο «Ο ποιητής» του Γι, Μουν-γιόλ, ενώ περίπου 150 ελληνικά βιβλία έχουν μεταφραστεί στα κορεατικά. Παράλληλα, εκατοντάδες ελληνικά βιβλία έχουν μεταφραστεί στα βουλγαρικά και πολλά βουλγαρικά βιβλία έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά.
Ελπίζω ότι, αυτό το Συμπόσιο θα σηματοδοτήσει την έναρξη μιας καρποφόρας συνεργασίας μεταξύ Ελλήνων και Κορεατών συγγραφέων και εκδοτών, έτσι ώστε να δημιουργηθούν περισσότερες γέφυρες μεταξύ των λαών. Πιστεύω ότι το Τμήμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Διεθνών Σπουδών του Χανκούκ μπορεί να εξυπηρετήσει τον παραπάνω στόχο.
Βέβαια θα χρειαστεί αρχική υποστήριξη για την μετάφραση των πρώτων βιβλίων από την μια στην άλλη γλώσσα, έτσι ώστε η μετάφραση να γίνεται άμεσα χωρίς την διαμεσολάβηση κάποιας ενδιάμεσης γλώσσας, όπως η αγγλική.
Ελπίζω επίσης ότι, μια τέτοιου είδους υποστήριξη θα υπάρξει από τα Υπουργεία Πολιτισμού της Ελλάδας και της Κορέας ή άλλους σχετικούς πολιτιστικούς οργανισμούς, όπως το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου στην Ελλάδα.
Τέλος, θα ήθελα να σημειώσω ότι κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών αρκετοί Έλληνες είχαν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με την Κορέα, μέσω του κινηματογράφου, καθώς πολλές κορεατικές ταινίες παρουσιάστηκαν σε ελληνικούς κινηματογράφους. Έτσι, αρκετοί κινηματογραφόφιλοι, είναι τώρα εξοικειωμένοι με Κορεάτες σκηνοθέτες, όπως ο Κιμ Κι – Ντουκ.
Δεν θα ήθελα να σπαταλήσω άλλο από τον χρόνο σας και σας εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του Συμποσίου.
Κ. Καρκανιάς Πρόεδρος του Οργανισμού για την Διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας
Πρόεδρος του Ελληνοβρετανικού Κολλεγίου
Γ] Iδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε η ομιλία του κ. ΒΑΓΓΕΛΗ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ, συγγραφέα Παιδικού βιβλίου, με θέμα, ‘ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΡΕΑΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ’.
Ο κ.Β.ΗΛ. πιστεύει ότι οι ιστορίες και τα παραμύθια είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές του πολιτισμού και της ειρήνης μεταξύ των λαών. Επιβραβεύτηκε γι’αυτό όταν εκλέχθηκε μέλος του Συμβουλίου για το Ελληνικό Τμήμα του ΙΒΒΥ [International Board on Books for Youth], ενός Διεθνή Οργανισμού για την ανάγνωση / προώθηση της παιδικής λογοτεχνίας. Επίσης, σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου Ελλάδας, ήλθε σε επαφή με την Διεθνή Έκθεση Παιδικού Βιβλίου το 2001. Εντελώς τυχαία, τον ίδιο χρόνο, ο Κορεάτικος Εκδοτικός Οίκος ‘Jakeuncheakbang Publishing Co.” αγόρασε τα δικαιώματα για τα βιβλία του, που είχαν ‘ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΤΡΙΓΩΝΙΚΟ ΨΑΡΑΚΙ ‘ ως τον κύριο ήρωα τους, ένα ψάρι που ήταν πολύ διαφορετικό από τα άλλα. Αυτό τον έκανε να ασχοληθεί με το Κορεάτικο παιδικό βιβλίο και την εποχή εκείνη υπήρχε ένα ‘κύμα’ Ελληνικών παιδικών βιβλίων που μεταφράζονταν στα Κορεάτικα.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν κοινά σημεία μεταξύ των δύο λαών, όσον αφορά την ψυχολογία και τις διδακτικές αρχές των παιδιών και ότι εμείς (οι Έλληνες), από όλους τους λαούς της Άπω Ανατολής, είμαστε πιο κοντά στους Κορεάτες, όσον αφορά την φιλοσοφία της ζωής, την ψυχαγωγία και τις φιλολογικές μας προτιμήσεις. Κρίνοντας από τα βιβλία του, που μεταφράστηκαν στα Κορεάτικα, η Κορεάτικη εκδοτική αγορά ζητά βιβλία, τα οποία :
- έχουν να κάνουν με σύγχρονα θέματα,
- προωθούν ηθικές αξίες,
- έχουν ένα έγκυρο φιλολογικό επίπεδο,
- καλλιεργούν τις αισθητικές αξίες ενός παιδιού, μέσα από την εικονογράφηση.
Και η Ελληνική εκδοτική αγορά τηρεί τα ίδια κριτήρια. Ήταν κρίμα τότε που δεν είχαμε την ευκαιρία :
- να προωθήσουμε τα Ελληνικά βιβλία, που μεταφράστηκαν στα Κορεάτικα,
- να ενθαρρύνουμε την ανταλλαγή συγγραφέων / δημιουργών,
- να οργανώσουμε κοινά εργαστήρια βιβλίων.
Και συνέχισε ο κ.Β.Ηλ.
«Μετά από κάμποσο καιρό, μου ζητήθηκε από τον εκδότη μου να μεταφράσω κάποιους τίτλους βιβλίων που είχαν εκδοθεί στην Κορέα, (από Αγγλική έκδοση, φυσικά), με τίτλο ‘Great Names’ η οποία αναφερόταν σε μεγάλες προσωπικότητες της Τέχνης και της Επιστήμης. Τότε αντιλήφθηκα τον σεβασμό και την αναγνώριση που οι συγγραφείς έδειχναν στο Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα, τον βαθμό, στον οποίον η Κορεάτικη κοινωνία εκτιμούσε τον Αρχαίο Ελληνικό Πολιτισμό. Αυτό υπήρξε ένας παράγοντας, ο οποίος με βοήθησε να συνειδητοποιήσω πόσο στενές θα μπορούσαν να είναι οι σχέσεις μεταξύ των Ελλήνων και των Κορεατών».
Ακολούθως, ο κ.Β.Ηλ., ως εκλεγμένος πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος του ΙΒΒΥ, αναφέρθηκε σε δύο εκθέσεις εικονογράφησης παιδικού βιβλίου από τον διάσημο Κορεάτη από το Nami Island, τον Mr Kang, στην Κορέα και στην Αθήνα [2008 – 2009], που είχαν μεγάλη επιτυχία. Τα υψηλά αισθητικά κριτήρια και η επικέντρωση σε διεθνείς αξίες ήταν οι παράγοντες που έφεραν κοντά τα Ελληνικά και τα Κορεάτικα παιδικά βιβλία. Αυτόν τον καιρό, υπάρχει μία κινητικότητα συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών»..
Και έκλεισε την ομιλία του, ως εξής :
« Ονειρεύομαι να υπογράψω μία συμφωνία συνεργασίας με την Κορέα, όπως έγινε και με το Κινέζικο Τμήμα του ΙΒΒΥ. Και ονειρεύομαι να δημιουργήσω τις συνθήκες, υπό τις οποίες οι Έλληνες και οι Κορεάτες συγγραφείς και εικονογράφοι θα μπορούν να συνεργάζονται δημιουργικά, για το καλό των παιδιών και από τις δύο χώρες. Αυτά τα παιδιά είναι το πραγματικό μέλλον της Ελληνοκορεάτικης φιλίας.
Δ] ΜΕΤΑΦΡΑΖΟΝΤΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΑ
ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ. (από την κ. ΓΙΑΝΝΑ ΜΠΟΥΚΟΒΑ)
Καλησπέρα σας,
Ευχαριστώ για την πρόσκληση.
Όταν ήμουν στο Λύκειο και τα πρώτα χρόνια του Πανεπιστημίου, την ηλικία που γίνονται τα πιο σημαντικά και παθιασμένα αναγνώσματα, η Ελλάδα ήταν πολύ μακριά Γεωγραφικά , βέβαια, η Ελλάδα συνορεύει με την Βουλγαρία. Πολιτισμικά, όμως, εμείς βρισκόμαστε σε άλλη χώρα. Το πολιτικό καθεστώς της χώρας μου δεν επέτρεπε ταξίδια στο εξωτερικό και τα βιβλία που μεταφράζονταν έπρεπε να περάσουν από τις αποφάσεις της λογοκρισίας.
Μία από τις λίγες εξαιρέσεις ήταν και ο ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ, που διαβάστηκε και αγαπήθηκε πολύ από το Βουλγάρικο κοινό. Δεν ήταν η ίδια κατάσταση με τους Έλληνες ποιητές. Το καθεστώς μισούσε την μοντέρνα ποίηση. Την θεωρούσε φορμαλιστική και αντιδραστική και οι μεγάλοι Έλληνες του μοντερνισμού, όπως και οι Ευρωπαίοι, δεν εκδίδονταν στην χώρα μου. Προς το τέλος, η λογοκρισία κάπως μαλάκωσε και μεταφράστηκαν ο Καβάφης και ο Σεφέρης. Έτσι, εγώ σπούδασα κλασσική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας, γνώριζα τους αρχαίους Έλληνες ποιητές και δεν γνώριζα σχεδόν τίποτε για τους σύγχρονους.
Την σύγχρονη Ελληνική ποίηση έμαθα από τον άνδρα μου, τον [Έλληνα] ποιητή Δημήτρη Άρλο, ο οποίος ξέρει πολύ καλά Βουλγάρικα και με τον οποίον γνωριστήκαμε στην Βουλγαρία. Συνεργάζομαι μαζί του σε κάθε μου μετάφραση. Έμαθα τα νέα Ελληνικά όταν ήρθα να ζήσω στην Ελλάδα το 1994 και τότε διάβασα όλη την βιβλιοθήκη του, που ήταν και μεγάλη. Αυτό που μου έκανε εντύπωση δεν ήταν μόνο η ποιότητα, αλλά η καταπληκτική ποσότητα αυτής της ποιότητας. Η Ελλάδα του 20ου αιώνα και μέχρι σήμερα, όχι μόνο έχει εξαιρετικούς και θαυμάσιους ποιητές, (αλλά) το καταπληκτικό είναι ότι έχει πάρα πολλούς στον αριθμό θαυμάσιους ποιητές. Εγώ είμαι ποιήτρια και συγγραφέας. Δεν θα ήταν υπερβολή να πω ότι η λογοτεχνία ήταν η ζωή μου, ή τουλάχιστον, από τα πιο σημαντικά πράγματα που καθορίζουν την ζωή μου.
Ήταν αναπόφευκτο να ερωτευτώ την Ελληνική ποίηση. Και θέλω να πω και κάτι για την δουλειά μου. Δεν είμαι αυτό που ονομάζεται ‘επαγγελματίας μεταφράστρια’. Με αυτό εννοώ ότι δεν κερδίζω τα προς το ζην από τις μεταφράσεις μου, έχω άλλη εργασία. Αυτό μου δίνει την ελευθερία και την πολυτέλεια ποτέ να μην μεταφράζω κατά παραγγελία. Πάντα εγώ διαλέγω και προτείνω τα βιβλία, με μόνο κίνητρο την αγάπη μου στο κείμενο. Παρ¨όλο που είχα τις καλύτερες συνθήκες δουλειάς, πάνω στην μετάφραση εδώ στην Ελλάδα, το γεγονός ότι δεν ζούσα στην χώρα μου αρκετό διάστημα, ήταν ένα πολύ σοβαρό εμπόδιο. Είναι δύσκολο να προωθείς ποίηση, ακόμη πιο δύσκολο είναι να προωθείς κάποια ξένα άτομα, τα ονόματα των οποίων είναι δύσκολο να τα προφέρει κανείς [εννοεί τα Ελληνικά ονόματα τν λογοτεχνών, που είναι δύσκολο να τα προφέρει κανείς στην Βουλγαρία, και αντίστροφα]. Γι΄αυτό και το πρώτο μου βιβλίο μετάφρασης, με ανθολόγηση ενός νεοέλληνα ποιητή, του Νίκου Σαχτούρη, όταν βγήκε, πέρασε σχεδόν απαρατήρητο.
Συνέχισα με ανθολογίες. Σκέφθηκα ότι τίτλοι, όπως ‘9 Ελληνικά ποιήματα.’, ή ‘5 σύγχρονοι Έλληνες ποιητές’ μπορούν να τραβήξουν καλύτερα την προσοχή του κοινού, από ένα άγνωστο όνομα. Στην πρώτη (μου) αυτή ανθολογία, είχα διαλέξει 9 ποιήματα μεγάλου μήκους, να το πούμε έτσι, των Ελύτη, Ρίτσου, Σεφέρη, Καρούζου, Ξυνόπουλου κ.α. Στην δεύτερη παρουσία μου διάλεξα, 5 από τους σημαντικότερους ποιητές της γενιάς του ’70 : Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ, Τζένη Μαστοράκη, Λευτέρης Κούνδουρος, Γιάννης Κοντός και Μιχάλης Γκανάς. Μετέφρασα και ποιήματα, από την ‘4η Διάσταση’ του Γιάννη Ρίτσου. Σιγά, σιγά, ο αριθμός των βιβλίων αυξανόταν.
Συνεργάζομαι με έναν μικρό αλλά ποιοτικό εκδοτικό οίκο της Βουλγαρίας Τα Ευρωπαϊκά προγράμματα μετάφρασης και το πρόγραμμα του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού είναι αρκετά γενναιόδωρα για να στηρίξουν τις προσπάθειές μου. Στις εκδόσεις μου φρόντιζα πάντοτε να έχω εισαγωγές που να παρουσιάζουν τον ποιητή, αλλά και τις συνθήκες της δημιουργίας του έργου του. Όπως στην περίπτωση του βιβλίου του Νίκου Εγγονόπουλου, για παράδειγμα, όπου χρειάστηκε να ετοιμάσω ένα άρθρο ειδικά για τον Ελληνικό υπερ-ρεαλισμό, η ιστορία του οποίου είναι άγνωστη στην χώρα μου. Είχα την ευκαιρία να εκδοθεί και η ‘Ανθολογία Ποιημάτων, του Κύπριου ποιητή Κώστα Μόντη’. Κάτι συνέβη με αυτό το βιβλίο, δεν ξέρω τι. Γιατί το βιβλίο αυτό μαθεύτηκε, από στόμα σε στόμα , αγαπήθηκε, συζητήθηκε, διαβάστηκε και εξαντλήθηκε την ίδια χρονιά. Πήρα τηλέφωνο την εκδότριά μου και συνέβη αυτό που ο καθένας που γράφει, μεταφράζει ή εκδίδει βιβλία, ελπίζει να ακούσει μία φορά στην ζωή του : «Πρέπει οπωσδήποτε να μου βρείτε, ένα αντίτυπο του βιβλίου» μου είπε η εκδότρια. Υπήρξε κάποιος που είχε διαβάσει το βιβλίο αυτό και είπε ότι του άλλαξε την ζωή.
Βεβαίως, τώρα θέλω να πω ότι ετοιμάζω μία καινούργια έκδοση, η οποία, κατά σύμπτωση, θα βγει στο τέλος αυτής της εβδομάδας. Μεσολάβησαν και οι μεταφράσεις μου από τους αρχαίους Έλληνες : Θεόκριτος, 101αποσπάσματα από ποιήματα της Σαπφούς και άπαντα τα ποιήματα του Κάτουλου. Ήταν η πρώτη παρουσίαση του συνόλου έργου της Σαπφούς στην γλώσσα μου και δεν έμεινε απαρατήρητο..
Και μετά, όμως, κάτι παράξενο συνέβαινε : τα τελευταία βιβλία που μετέφρασα ήταν συλλογές ποιημάτων της Κατερίνας Αγγελάκη - Ρουκ, Πομπαίας Παμπούκη και διηγημάτων του Δημήτρη Λάλα, η οποία ήταν η πρώτη μου απόπειρα στην μετάφραση πεζού λόγου. Αυτά τα βιβλία ξαφνικά τα πρόσεξαν, έγραψαν για αυτά και διαβάστηκαν, χωρίς οποιαδήποτε προσπάθεια εκ μέρους μου. Νομίζω ότι έγινε κάποια συσσώρευση. Το κοινό άρχισε να εμπιστεύεται ότι αυτό που προτείνουμε με την μετάφρασή μας έχει ποιότητα. Αυτή η προσοχή λειτούργησε και αναδρομικά, για τα παλαιότερα βιβλία (που μεταφράσαμε). Τώρα μπορώ να πω ότι αυτό το μικρό αλλά πολύτιμο κοινό (που διαβάζει ποίηση στην Βουλγαρία), ότι τώρα πια ξέρει ποιος είναι ο Μίλτος Σαχτούρης, ο Νίκος Καρούζος και ο Ανέστης Ξυνόπουλος Και νοιώθω μεγάλη χαρά όταν βλέπω νέους ανθρώπους να ανεβάζουν δικά τους ποιήματα στα sites τους.
Προσπαθώντας να μοιραστώ την εμπειρία μου με εσάς ακόμη θα έπρεπε να μιλήσω στο πρώτο πρόσωπο, γι’αυτό ζητώ συγνώμη για την μόνιμη και μάλλον κουραστική επανάληψη του ‘ΕΓΩ’, σε αυτήν την ομιλία. Μπορεί αυτά που είπαμε να μοιάζουν με παραμύθι με ωραίο τέλος Εκεί όμως είναι η διαφορά. Χρειάζεται πάρα πολύ σκληρή εργασία για να κρατήσει κανείς την εμπιστοσύνη του κοινού του που έχει κερδίσει, αλλιώς όλα τελειώνουν
Σας ευχαριστώ .
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥΘΩΜΑ’Ι’Σ ΠΑΡΙΑΝΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΠΕΣ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΣΟΥ ΧΩΡΙΣ ΥΒΡΕΙΣ. Παρατηρούμε ακραίες τοποθετήσεις αναγνωστών. ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ δεν θέλουμε να μπαίνουμε στη δύσκολη θέση να μην βάζουμε ΟΛΑ τα σχόλια. Δόξα στο Θεό η Ελληνική γλώσα είναι πλούσια ωστε να μην χρειάζονται ακραίες εκφράσεις.