ΔΙΩΡΥΓΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ. ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑΓΩΓΟΥ ΜΠΟΥΡΓΚΑΣ- ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ ; Γράφει ο Παπανικολόπουλος Νικόλαος Υποναύαρχος ΛΣ (εα)

Την Τετάρτη, 27 Απριλίου 2011, όλα τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία μετέδωσαν τη δήλωση, του Τούρκου πρωθυπουργού, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με την οποία η Τουρκία θα κατασκευάσειδιώρυγα, η οποία θα συνδέει τη Μαύρη Θάλασσα με τη Θάλασσα του Μαρμαρά, για να αποσυμφορήσει το Βόσπορο. «Σηκώνουμε τα μανίκια μας για τη "Διώρυγα Κωνσταντινούπολη"», ένα από τα μεγαλύτερα έργα του αιώνα, που θα επισκιάσει τις διώρυγες του Παναμά και του Σουέζ», δήλωσε σε τηλεοπτική του ομιλία ο Ερντογάν, ξεδιπλώνοντας τα μεγαλεπήβολα σχέδιά του για τη μεγαλύτερη και πολυπληθέστερη πόλη της Τουρκίας. Σύμφωνα με τα δημοσιοποιηθέντα στοιχεία, θα .............
γίνει στην ευρωπαϊκή πλευρά της Τουρκιάς, δυτικά της Θρακικής Σηλυβρίας, οι προκαταρκτικές μελέτες αναμένεται να διαρκέσουν δύο χρόνια, η κατασκευή της θα ολοκληρωθεί το 2023 κατά την εκατοστή επέτειο από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας, θα έχει μήκος 40 - 50 χιλιόμετρα, πλάτος 150 μέτρα, βάθος 25 μέτρα και εκτιμάται ότι θα διέρχονται 130-160 πλοία ημερησίως.

Τα Στενά του Βοσπόρου έχουν μήκος 31 χιλιόμετρα και πλάτος 770 – 1500 μέτρα. Έχουνιδιαίτερη σημασία στην ναυσιπλοΐα καθώς τα πλοία που διέρχονται από αυτά πρέπει να αλλάξουν 12 φορές πορεία με στροφές που φθάνουν τις 80 μοίρες και ταχύτητες που πέφτουν και στα 7 μίλια .

Το 2009, πέρασαν 51.422 πλοία, αριθμός που είναι τετραπλάσιος από αυτά που πέρασαν από τη διώρυγα του Παναμά και τριπλάσιος σε σχέση με τη διώρυγα του Σουέζ.

Ο προβληματισμός της Τουρκιάς για την αποσυμφόρηση του Βοσπόρου δημοσιοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1993.

Επικαλούμενη λόγους ασφάλειας ναυσιπλοΐας από το 1994 μέχρι και το 1998, εφήρμοσε ειδικό αυστηρό Κανονισμό (Marmara Traffic Regulations) για τη διέλευση των δεξαμενόπλοιων από το Βόσπορο, δημιουργώντας προβλήματα στη ναυτιλιακή κοινότητα.

1^η Ιουλίου 2010, κάλεσε στην Κωνσταντινούπολη, τις 20 μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου και συζήτησαν το πρόβλημα της διέλευσης των δεξαμενόπλοιων από τα Στενά, ενημερώνοντας ότι σε 3 – 4 χρόνια , θα πάρει νέα μέτρα για τη διέλευση των πλοίων από τα Στενά .

26-28 Οκτωβρίου 2010,διοργάνωσε στην Κωνσταντινούπολη,

τη 12η Συνάντηση Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου με έμφαση στις διεθνείς μεταφορές. Το κύριο θέμα της Συνάντησης ήταν και οι εξελίξεις για τους Πετρελαιαγωγούς Μπακού – Τσεϊχάν (η κατασκευή του άρχισε το 2002 και η λειτουργία του το 2006) και Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη (εκκρεμεί ως ιδέα από το 1994 και ως Διακρατική Συμφωνία από το 2007)

Συνεπώς, δεν ξαφνιάζει το ενδιαφέρον της Τουρκίας για την επίλυση του προβλήματος της ναυσιπλοΐας στο

Βόσπορο, επίλυση την οποία επιζητεί όχι τόσο για περιβαλλοντικούς λόγους όσο για γεωπολιτικά και οικονομικά οφέλη .

Άλλωστε, σοβαρές επιφυλάξεις διατυπώθηκαν αμέσως μετά την εξαγγελία, όχι μόνο από την αντιπολίτευση αλλά και από επιστήμονες. «Δύσκολα μπορεί κάποιος να εκτιμήσει τις συνέπειες όταν παρεμβαίνουμε στη φύση με τόσο τεχνητό τρόπο», δήλωσε ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής Τζεμάλ Σαϊντάμ.

Εύλογα όμως, τίθεται το ερώτημα αν η εξαγγελία κατασκευής διώρυγας στην Κωνσταντινούπολη, αγγίζει την πραγματικότητα. ή είναι μια προεκλογική εξαγγελία του Τούρκου πρωθυπουργού εν όψει των γενικών εκλογών στην Τουρκία την 12 Ιουνίου 2011;

Η εξαγγελία, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία των μεγαλυτέρων διωρύγων του κόσμου, είναι εφικτή.

Η Διώρυγα του Σουέζ (1859-1869) που συνδέει τη Μεσόγειο με την Ερυθρά Θάλασσα, έχει μήκος 160 χιλιόμετρα, πλάτος 160 μέτρα και βάθος 11,60 μέτρα.

Η Διώρυγα του Παναμά (1904-1914) που συνδέει τον Ειρηνικό με τον Ατλαντικό Ωκεανό, έχει μήκος 151 χιλιόμετρα πλάτος 45 μέτρα και βάθος 11 μέτρα.

. Η Διώρυγα του Κίελου (1887-1895) που συνδέει τη Βαλτική με τη Βόρειο Θάλασσα , έχει μήκος 98 χιλιόμετρα.

Οι διώρυγες αυτές είναι διεθνείς διώρυγες καθόσον ενώνουν τμήματα θάλασσας διαφορετικού κράτους . Για τις διεθνείς διώρυγες, η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το «Δίκαιο της Θάλασσας» (1982) δεν περιέχει ρυθμίσεις αλλά το καθεστώς τους διέπεται από ειδικές, για την καθεμιά, Συμβάσεις.

Η Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης, ενώνοντας ύδατα της χωρικής θάλασσας του ιδίου κράτους, όπως η δική μας της Κορίνθου, δεν θα θεωρείται διεθνής. Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία δεν θα δεσμεύεται διεθνώς για τον τρόπο χρήσης της όπως δεσμεύεται, από τη Σύμβαση του Μοντρέ (1936), για τη χρήση των «Στενών» στη διεθνή ναυσιπλοΐα.

Η ιδέα κατασκευής του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη το 1994 και η υπογραφή της σχετικής Διακρατικής Συμφωνίας Ρωσίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας το 2007, ήταν απόρροια του προβλήματος των Στενών του Βοσπόρου.

Με τα όσα διαδραματίζονται σήμερα στη γείτονα χώρα η υπόθεση πετρελαιαγωγός μάλλον έχει τελειώσει .

Αλεξανδρούπολη 28 Απριλίου 2011

ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Νικόλαος

Υποναύαρχος ΛΣ (εα)