Η Ισπανία δεν είναι Ελλάδα και δεν χρειάζεται να γίνει Ιρλανδία

Η Ισπανία είναι ένα σημαντικό "πεδίο μάχης" σε ότι αφορά την επιτυχία των προσπαθειών σταθεροποίησης της κρίσης χρέους στην περιφέρεια της Ευρώπης και τον περιορισμό της "μόλυνσης" εκτός του πυρήνα της περιοχής.

Για να επιτευχθεί η νίκη σε αυτή τη μάχη, οι ισπανικές αρχές θα πρέπει να κινηθούν ταχέως για την αναδιάρθρωση των "cajas" (μη εισηγμένων τοπικών αποταμιευτικών τραπεζών) και να το πράξουν χωρίς να αποσταθεροποιήσουν περαιτέρω τα δημοσιονομικά, επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της Pimco,Mohamed El-Erian σε άρθρο του στους Financial Times υπό τον τίτλο "Η Ισπανία δεν είναι Ελλάδα και δεν χρειάζεται να γίνει Ιρλανδία". Όπως επισημαίνεται στο άρθρο, αν η Ισπανία δεν πετύχει, οι υπάρχοντες μηχανισμοί διάσωσης της Ευρώπης και οι προσεγγίσεις θα ανατραπούν, εγείροντας αμφιβολίες για τη διατηρησιμότητα των ασθενέστερων χωρών της ευρωζώνης (όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία). Θα οδηγούσε επίσης σε νέες πιέσεις στην αποτίμηση του ευρώ, στα γερμανικά επιτόκια και στην αξιοπιστία και ακεραιότητα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Pimco επισημαίνει ότι τα "καλά νέα" είναι ότι, εν αντιθέσει με την Ελλάδα, η Ισπανία δεν έχει άμεση δημοσιονομική κρίση. Λίγο πάνω από το 60% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, η συσσώρευση δημόσιου χρέους στην Ισπανία είναι πολύ περισσότερο διαχειρίσιμη. Ο κίνδυνος για το έλλειμμα του προϋπολογισμού της Ισπανίας και το χρέος δεν προέρχεται από τις άμεσες υποχρεώσεις, αλλά από χρέη συγκεκριμένων κλάδων.

Η Ισπανία είναι εκεί που βρισκόταν η Ιρλανδία πριν από δύο χρόνια. Μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα πρέπει να επιλέξει αν θα χρησιμοποιήσει τον κρατικό προϋπολογισμό για να ανά-χρηματοδοτήσει τις "cajas" ή θα αναλάβει τις ζημιές τους. Δεν είναι όμως ο μόνος χρεωμένος κλάδος, καθώς ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και άλλοι κλάδοι του ισπανικού ιδιωτικού τομέα, όπως αυτός των ακινήτων.
Η ιρλανδική κυβέρνηση αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τον κρατικό προϋπολογισμό για να καλύψει τις ζημιές των ιδιωτικών τραπεζών. Η απόφαση αυτή ελήφθη, κρίνοντας ότι η εφαρμογή μέτρων όπως το "κούρεμα" για τους πιστωτές θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα. Στην πραγματικότητα κανείς δεν ξέρει τι θα γινόταν αν συνέβαινε αυτό.

Αυτό που είναι ξεκάθαρο, είναι ότι το βάρος των προσπαθειών διάσωσης των τραπεζών αποδείχθηκε υπερβολικό για τα δημοσιονομικά της Ιρλανδίας. Η τραπεζική κρίση μετατράπηκε σε κρίση χρέους και η χώρα οδηγήθηκε σε αναζήτηση εξωτερικής βοήθειας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τους Ευρωπαίους εταίρους.

Η Ισπανία είναι ξεκάθαρα διατεθειμένη να αποφύγει την εμπειρία της Ιρλανδίας. Η ισπανική κεντρική τράπεζα υποχρεώνει τις "cajas" να προβούν σε αναδιάρθρωση. Και ορισμένα εξ αυτών, όπως το Caixa στην Καταλονία πραγματοποιούν συγκεκριμένες και σημαντικές προσπάθειες για την άντληση ιδιωτικών κεφαλαίων.

Αυτά είναι σημαντικά βήματα, αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Pimco, αλλά είναι μόνο η αρχή: οι cajas έχουν βρεθεί μέσα σε μία "βαθιά τρύπα". Οι εκτιμήσεις για τις ανάγκες του κλάδου σε κεφάλαια ποικίλλουν με τεράστιες αποκλίσεις. Άλλοι κάνουν λόγο για 20 δισ. ευρώ και άλλοι για 100 δισ. ευρώ. Επιπλέον, οι τοπικές αυτές τράπεζες έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στον τομέα των καταθέσεων, των οποίων η σταθεροποίηση είναι κλειδί για την ευημερία της Ισπανίας.

Αν εξακολουθήσει να κινείται δυναμικά, η Ισπανία έχει τη δυνατότητα να αποφύγει την δυσμενή κατάσταση της Ιρλανδίας. Αλλά αυτό δεν είναι βέβαιο ούτε αυτόματο, αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Pimco, προτείνοντας μεταξύ άλλων συγχωνεύσεις των cajas.