Θεοφάνεια με την ελληνική κοινότητα Τεργέστης.Η ελληνική κοινότητα Τεργέστης γιορτάζει κάθε χρόνο τα Θεοφάνεια με μεγάλη λαμπρότητα.

Από τις αρχές του 18ου αιώνα, που μετανάστευσαν Έλληνες εκεί, υπάρχουν τολμηροί πιστοί που πηδούν στα κρυσταλλιασμένα νερά της Αδριατικής για να πιάσουν τον σταυρό.

Η ελληνική κοινότητα Τεργέστης γιορτάζει τα Θεοφάνεια κάθε χρόνο με μεγάλη λαμπρότητα. Από το πρωί συγκεντρώνονται οι Έλληνες στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου που βρίσκεται στο κέντρο της παραλιακής λεωφόρου, για να παρακολουθήσουν τη θεία λειτουργία.

Μετά τη βουτιά στα παγωμένα νερά εισπράττουν τεράστια ηθική ανταμοιβή.

Στη συνέχεια συγκροτούν πομπή και περπατούν όλοι μαζί μέχρι την προβλήτα του λιμανιού, όπου ρίχνουν τον σταυρό στη θάλασσα και κάνουν αγιασμό των υδάτων. Οι κολυμβητές που πέφτουν για να πιάσουν τον σταυρό δεν έχουν καθόλου εύκολο έργο, καθώς τα νερά στον ιταλικό βορρά είναι πολύ παγωμένα, ιδιαίτερα στην καρδιά του χειμώνα.

Ο εορτασμός των Θεοφανείων προκαλεί και το ενδιαφέρον πολλών Ιταλών.

Μετά τη ρίψη του σταυρού οι εορτασμοί συνεχίζονται με γλέντι στην αίθουσα εκδηλώσεων της ελληνικής κοινότητας, όπου προσφέρονται παραδοσιακοί ελληνικοί μεζέδες και πιάτα που έχουν ετοιμάσει με μεράκι γυναίκες - μέλη της Κοινότητας. Παράλληλα, παρουσιάζονται παραδοσιακοί ελληνικοί χοροί από το χορευτικό συγκρότημα Ορφέας της Κοινότητας.

Συμμετέχουν και οι Ιταλοί

Όπως όλοι οι Έλληνες του εξωτερικού, έτσι και οι Έλληνες της Τεργέστης, πηγαίνουν τακτικά στην εκκλησία και τηρούν ευλαβικά τα θρησκευτικά τους έθιμα. Για τους κατοίκους της Ελλάδας οι λιτανείες και οι περιφορές εικόνων είναι συνηθισμένες και δεν τους συγκινούν πλέον όλους.

Για τους ομογενείς όμως της Τεργέστης αποτελούν εκδηλώσεις εθνικής αυτογνωσίας. Όλοι οι Έλληνες της πόλης θεωρούν τιμή τους στις μεγάλες γιορτές της Ορθοδοξίας να κρατήσουν εικονίσματα και εξαπτέρυγα και να τεθούν επικεφαλής θρησκευτικών πομπών. Προκαλεί μάλιστα εντύπωση που και οι Ιταλοί κάτοικοι και οι αρχές της Τεργέστης παρακολουθούν με ενδιαφέρον τα ελληνικά θρησκευτικά έθιμα και συμμετέχουν ενεργά σε αυτά.

Για παράδειγμα, η ιταλική δημοτική αρχή διαθέτει κάθε χρόνο στα Θεοφάνεια την εξαιρετική φιλαρμονική της πόλης, η οποία προπορεύεται της πομπής των Ελλήνων ομογενών. Όταν το επιτρέπει ο καιρός διατίθεται και σκάφος της ιταλικής ακτοφυλακής, επάνω στο οποίο ανεβαίνει ο Έλληνας ιερέας με τον σταυρό και οι κολυμβητές που θα πηδήξουν στο νερό να τον πιάσουν. Επίσης, στη χορωδία ψαλτών της ελληνικής κοινότητας συμμετέχουν αρκετοί Ιταλοί χορωδοί και μουσικοί.

Χαίρουν εκτίμησης οι Ελληνες

Όπως μας εξήγησαν οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Κοινότητας και του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού Ιταλίας, το οποίο παρεχώρησε και τις φωτογραφίες αυτού του άρθρου, οι Έλληνες χαίρουν μεγάλης εκτίμησης στην περιοχή, λόγω της τεράστιας κοινωφελούς συνεισφοράς τους. Από τις αρχές του 18ου αιώνα που μετανάστευσαν στην Τεργέστη δημιούργησαν μεγάλες εμπορικές και ναυτιλιακές επιχειρήσεις.

Οι πρώτοι μέτοικοι, που ήταν Έλληνες δραστήριοι και ασυμβίβαστοι με την Οθωμανική κατοχή, κατάγονταν κυρίως από τα Επτάνησα αλλά και άλλες περιοχές της υπόδουλης Ελλάδας. Από τη νέα πατρίδα τους ενίσχυσαν αποφασιστικά την επανάσταση του 1821, αλλά και πρόσφεραν τεράστιο φιλανθρωπικό έργο στην πόλη που τους φιλοξένησε. Σήμερα η ελληνική κοινότητα Τεργέστης απαριθμεί περίπου 800 μέλη και συνεχίζει τη σημαντική δράση και κοινωφελή προσφορά της.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να περιβάλλεται με μεγάλη εκτίμηση από τις αρχές και τον πληθυσμό της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Σε άλλα μέρη του κόσμου οι έλληνες μετανάστες γνώρισαν διακρίσεις και πάλεψαν σκληρά για να γίνουν κοινωνικά αποδεκτοί. Στην Τεργέστη καταξιώθηκαν από τα πρώτα βήματα και μεγαλούργησαν.

Κείμενο: Γιώργος Ζαφειρόπουλος

Φωτογραφίες: Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού Ιταλίας