Ποιοι θα πληρώσουν τα 14,33 δισ. ευρώ του προϋπολογισμού

Νέα βάρη φέρνει ο προϋπολογισμός του 2011 στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που αγγίζουν τα όρια αντοχής τους, εν μέσω περιβάλλοντος βαθιάς ύφεσης. Ο δρόμος που οδηγεί στη μείωση του ελλείμματος από 22 δισ. ευρώ φέτος σε 17 δισ. ευρώ στο τέλος του 2011 γίνεται πιο δύσκολος

Της Μαρίας Βουργάνα

Ο νέος προϋπολογισμός ενσωματώνει μέτρα συνολικού ύψους 14,33 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 8,2 δισ. ευρώ προβλεπόταν ήδη από το Μνη?όνιο και τα υπόλοιπα 6,13 δισ. ευρώ είναι πρόσθετα μέτρα που συμφωνήθηκαν ?ε την τρόικα, για να καλυφθεί η «μαύρη τρύπα» που άνοιξε στο 2010 η αναθεώρηση του ελλείμματος του 2009 από την Eurostat.Το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής καλούνται να σηκώσουν το επόμενο έτος μισθωτοί, συνταξιούχοι, εργαζόμενοι στις ζημιογόνες ΔΕΚΟ και συμβασιούχοι του Δημοσίου.

Οι εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα θα δουν και πάλι τα επιδόματά τους να περικόπτονται στο πλαίσιο της εφαρμογής του ενιαίου μισθολογίου και μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών, ενώ οι συνταξιούχοι δεν θα λάβουν ούτε το επόμενο έτος αυξήσεις στις συντάξεις τους. Με τον προϋπολογισμό δίνονται ελπίδες για καλύτερες ημέρες σε δύο συγκεκριμένους τομείς: τον τουρισμό και την οικοδομή - κτηματαγορά. Τους κλάδους αυτούς στήριξε η κυβέρνηση με τις αποφάσεις για μείωση του ΦΠΑ σε 6,5% στα ξενοδοχεία και αναβολή δύο ετών του μέτρου «πόθεν έσχες» για την απόκτηση πρώτης κατοικίας.

Νοικοκυριά

Νέες επιβαρύνσεις θα δεχθούν οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί από τις αρχές του 2011. Τρόφιμα, σερβιριζόμενα είδη, λογαριασμοί ρεύματος, ύδρευσης και φυσικού αερίου, εισιτήρια πλοίων, αεροπλάνων και τρένων, εισιτήρια θεαμάτων και κόμιστρα ταξί αυξάνονται τουλάχιστον κατά 2% λόγω της νέας ανόδου του συντελεστή ΦΠΑ από το 11% στο 13%. Το πρώτο κύμα ανατιμήσεων θα έρθει από το σούπερ ?άρκετ. Από την 1η Ιανουαρίου όλα τα τρόφιμα (γαλακτοκομικά, ζυμαρικά, δημητριακά, φρούτα, λαχανικά, κρέατα, ψάρια, ξηροί καρποί) θα επιβαρύνονται ?ε συντελεστή ΦΠΑ 13%, που σημαίνει ότι η τιμή για δύο κιλά μοσχάρι αυξάνεται από 18,50 σε 18,83 ευρώ, ένα λίτρο λάδι θα κοστίζει 5,24 ευρώ από 5,15 ευρώ και ένα κιλό αλεύρι θα κοστίζει 1,46 ευρώ από 1,43 ευρώ. Σε έναν λογαριασμό ΔΕΗ 150 ευρώ το τετράμηνο η επιβάρυνση θα είναι της τάξεως των 2,75 ευρώ, ενώ μιαδιαδρομή αξίας 7 ευρώ ?ε ταξί αυξάνεται σε 7,12 ευρώ.

Η αύξηση του χαμηλού συντελεστή στο 13% συμπαρασύρει ανοδικά το μειωμένο συντελεστή που αυξάνεται από 5,5% σε 6,5%. Στο μειωμένο συντελεστή υπάγονται εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία και εισιτήρια θεάτρων, ενώ από την 1η Ιανουαρίου στο μειωμένο συντελεστή «μετακομίζουν» φάρμακα και διαμονή σε ξενοδοχεία, που οδηγεί στη μείωση των τιμών τους. Για παράδειγμα, μια διανυκτέρευση 70 ευρώ σε ένα ξενοδοχείο θα μειωθεί στα 67 ευρώ, ενώ η τιμή του αντιβιοτικού klaricid από τα 30,06 ευρώ θα μειωθεί στα 28,84 ευρώ. Αμετάβλητος παραμένει ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ 23% που επιβάλλεται στα περισσότερα αγαθά (ένδυση, υπόδηση, αυτοκίνητα, καύσιμα, οινοπνευματώδη ποτά, έπιπλα, είδη οικιακής χρήσης, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, κοσμήματα, ακίνητα κ.ά.).

Συνολικά, οι τρεις διαδοχικές αυξήσεις των συντελεστών ΦΠΑ επιβαρύνουν με 2,45 δισ. ευρώ τους καταναλωτές, ενισχύοντας ισόποσα τα έσοδα του προϋπολογισ?ού τη διετία 2010-2011.

Πετρέλαιο θέρμανσης
Δυσβάσταχτο γίνεται το κόστος θέρμανσης για εκατομμύρια νοικοκυριά από τη νέα σεζόν, με την εξίσωση των φόρων στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης από τον Οκτώβριο του 2011.

Το πετρέλαιο θέρμανσης θα πωλείται ακριβότερα κατά 45 λεπτά το λίτρο. Στο υπουργείο Οικονομικών εξετάζουν η εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης να συνοδευτεί με μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης. Στο τραπέζι έχει τεθεί η πρόταση η εξίσωση να γίνει στα επίπεδα των 390 ευρώ το χιλιόλιτρο αντί των 412 ευρώ που είναι σήμερα.

Στην περίπτωση αυτή, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης που επιβαρύνει το πετρέλαιο θέρμανσης θα αυξηθεί από τα 21 λεπτά το λίτρο στα 39 λεπτά το λίτρο, για να εξισωθεί με τον φόρο του πετρελαίου κίνησης. Μόνο σε ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες θα χορηγηθεί επίδομα θέρμανσης, το οποίο όμως θα καλύψει ένα μέρος του σημαντικά αυξημένου κόστους.

Σε ετήσια βάση το επίδομα θέρμανσης θα είναι της τάξης των 400 εκατ. ευρώ και θα χορηγηθεί βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων. Τα κριτήρια που θα καθορίσουν τους δικαιούχους του επιδόματος θέρμανσης εξετάζεται να είναι τα εξής:

1. Εισόδημα. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μην επιβαρυνθούν τα χαμηλά εισοδήματα.

2. Κατοικία. Η επιδότηση θα αφορά μόνο στην κύρια κατοικία με επιφάνεια γύρω στα 100 ?120 τ.μ.

3. Τόπος διαμονής. Η γεωγραφική θέση της κύριας κατοικίας του φορολογούμενου θα αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα ύψους του επιδόματος. Είναι προφανές ότι ο κάτοικος της Κρήτης θα παίρνει μικρότερο επίδομα από τον κάτοικο της Β. Ελλάδας.

Επιχειρήσεις
«Φορο-ανάσα» φέρνει στις επιχειρήσεις η μείωση του συντελεστή φορολογίας των αδιανέμητων κερδών τους στο 20% από 24% που είναι σήμερα. Ωστόσο οι εταιρείες οι οποίες το 2009 εμφάνισαν κέρδη άνω των 100.000 ευρώ θα κληθούν το 2011 να πληρώσουν έκτακτη εισφορά που υπολογίζεται με κλίμακα και με συντελεστές από 4% έως 10%.

Ο υπολογισμός της έκτακτης εισφοράς γίνεται ως εξής:

• 100.000 - 300.000 ευρώ με συντελεστή 4%.
• 300.001 - 1.000.000 με συντελεστή 6%.
• 1.000.001 - 5.000.000 ευρώ με συντελεστή 8%.
• 5.000.0001 και πάνω με συντελεστή 10%.

Πολύτεκνοι
«Ψαλίδι» μπαίνει το 2011 στα πολυτεκνικά επιδόματα με στόχο την εξοικονόμιση 150 εκατ. ευρώ. Η κυβέρνηση επαναφέρει το εισοδηματικό κριτήριο ως προϋπόθεση για τη χορήγηση του πολυτεκνικού επιδόματος και του επιδόματος τρίτου παιδιού σε μητέρες με τρία ή περισσότερα προστατευόμενα τέκνα, καθώς και για την καταβολή της ισόβιας σύνταξης σε μητέρες με τέσσερα ή περισσότερα ενήλικα τέκνα άνω των 23 ετών. Σήμερα τα πολυτεκνικά επιδόματα, τα επιδόματα τρίτου παιδιού και οι ισόβιες συντάξεις καταβάλλονται σε τρίτεκνες και πολύτεκνες μητέρες ανεξαρτήτως του ύψους του συνολικού ατομικού ή οικογενειακού εισοδήματός τους. Το συνολικό ποσό που καταβάλλεται ετησίως για επιδόματα και συντάξεις πολύτεκνων μητέρων φθάνει τα 800 εκατ. ευρώ. Το πολυτεκνικό επίδομα ανέρχεται σε 43,55 ευρώ το μήνα για κάθε παιδί ηλικίας μέχρι 23 ετών που βαρύνει την οικογένεια. Το επίδομα αυτό χορηγείται και στις τρίτεκνες οικογένειες. Το επίδομα τρίτου παιδιού ανέρχεται σε 174,28 ευρώ το μήνα και χορηγείται σε κάθε τρίτεκνη και πολύτεκνη μητέρα μέχρι το τρίτο παιδί να κλείσει τα 6 έτη ηλικίας. Η ισόβια σύνταξη χορηγείται σε κάθε μητέρα της οποίας τα τέσσερα ή περισσότερα τέκνα έχουν υπερβεί, όλα, το 23ο έτος της ηλικίας τους.

Οικοδομή - ιδιοκτήτες ακινήτων
«Τονωτική ένεση» στην οικοδομή και την κτηματαγορά που πλήττονται από τη βαθιά ύφεση αποτελεί η αναστολή για δύο χρόνια, της εφαρμογής του «πόθεν έσχες» στην αγορά πρώτης κατοικίας. Το μέτρο αυτό ευνοεί όλους όσοι δεν θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν στην εφορία την προέλευση των χρημάτων που διαθέτουν για την αγορά σπιτιού ή την ανέγερση οικοδομής, προκειμένου να ικανοποιήσουν τις στεγαστικές τους ανάγκες.

Χιλιάδες φορολογούμενοι που κατέχουν ή θα αποκτήσουν ακίνητα το 2011 θα επιβαρυνθούν με σημαντικά αυξημένους φόρους λόγω των αυξήσεων στις αντικειμενικές τιμές που θα επιβάλει η κυβέρνηση εντός του επομένου έτους. Η αναστολή της εφαρμογής του «πόθεν έσχες» στην πρώτη κατοικία για τα έτη 2011-2012, ανακοινώθηκε από τον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου.

Περικοπές στους εργαζόμενους των ΔΕΚΟ
Περίπου 20.000 εργαζόμενοι σε ζημιογόνες ΔΕΚΟ θα δουν τις αποδοχές τους να μειώνονται το 2011 εξαιτίας των περικοπών που σχεδιάζονται στις πρόσθετες απολαβές και τα επιδόματά τους. Η κυβέρνηση επιδιώκει να μειώσει δραστικά το μισθολογικό κόστος και κατ’ επέκταση τα ελλείμματά των ΔΕΚΟ που επιβαρύνουν πλέον τον κρατικό προϋπολογισμό. Το 2011 σε σύγκριση με το 2010, συνολικά στις ΔΕΚΟ, η δαπάνη μισθοδοσίας θα μειωθεί κατά 24,25%, ο δανεισμός θα περιορισθεί κατά 74,36% και οι επενδύσεις θα μειωθούν κατά 52,24%. Για τους εργαζόμενους στις ΔΕΚΟ ο υπουργός δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «δεν ξεκινάμε με λογική απολύσεων και δεν έχει τεθεί από την τρόικα υποχρέωση απολύσεων. Θα εξαντλήσουμε όλες τις εναλλακτικές λύσεις, προσπαθώντας να διαφυλάξουμε και όχι να εξαφανίσουμε τους εργαζόμενους». Επίσης πάνω από 10.000 συμβασιούχοι ορισμένου χρόνου που απασχολούνται σε υπουργεία, οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου θα χάσουν τη δουλεία τους το επόμενο έτος, καθώς οι συμβάσεις τους δεν θα ανανεωθούν.

Ανάσα για τον τουρισμό

«Φιλί ζωής» στον ελληνικό τουρισμό, ο οποίος θα ενισχυθεί ?ε επιπλέον έσοδα περίπου 630 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα δώσει η μείωση του ΦΠΑ κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες. Το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) που αποτελεί το μελετητικό και ερευνητικό όργανο του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της χώρας, επισημαίνει ότι η μείωση του ΦΠΑ στο τμήμα της τουριστικής διαμονής, από το 11% στο 6,5%, «αναμένεται να δώσει ώθηση συνολικά στη ζήτηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά στην ανέλιξη της εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό». εκκρεμεις φορολογικες υποθεσεισ

8 στους 10 γύρισαν την πλάτη στην περαίωση

Μόνο 2 στους 10 φορολογούμενους που έλαβαν εκκαθαριστικό σημείωμα περαίωσης έσπευσαν να κλείσουν τις εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις τους, εντός της αρχικής προθεσμίας. Όσοι γύρισαν την πλάτη στην περαίωση έχουν τη δυνατότητα να το ξανασκεφθούν και να υπαχθούν στη ρύθμιση, μετά την παράταση μέχρι τις 29 Νοεμβρίου που έδωσε το υπουργείο Οικονομικών.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου μέχρι την Πέμπτη 18 Νοεμβρίου, εισπράχθηκαν 439 εκατ. ευρώ από 263.000 συναλλαγές. Μόνο την Πέμπτη εισπράχθηκαν 155 εκατ. ευρώ από 89.000 φορολογούμενους που έσπευσαν να αποδεχθούν την περαίωση. Το 97% των συναλλαγών πραγματοποιήθηκαν με απευθείας πληρωμή μέσω τράπεζας, χωρίς να χρειαστεί ο φορολογούμενος να προσέλθει στη ΔΟΥ. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, έχει περαιώσει τις υποθέσεις του το 18% του συνόλου των 1,4 εκατ. σημειωμάτων που έχουν σταλεί.