Χρειάζονται αλλοδαποί σύμβουλοι; Του Νίκου Κοτζιά

Η κυβέρνηση δεν αρκείτε στο γεγονός ότι την πολιτική της Ελλάδας τη διαμορφώνουν ξένοι, η Τρόικα, αλλά πιστεύει ότι προκειμένου να διαμορφώσει μια άποψη για το γίγνεσθαι στην Ελλάδα χρειάζεται αλλοδαπούς συμβούλους τους οποίους και χρυσοπληρώνει. Εάν οι χρυσοπληρωμένοι σύμβουλοι σε μια περίοδο λιτότητας προσλαμβάνονται προκειμένου να επαναλάβουν τα ίδια με αυτά που επιθυμεί η τρόικα να πράξει η Ελλάδα, τότε η παρουσία τους είναι χειρότερη και της τελευταίας. Και τούτο διότι η μεν τρόικα εκφράζει τα συμφέροντα των δανειστών, ενώ οι σύμβουλοι εκφράζουν τα ίδια συμφέροντα. Η υπόθεση εργασίας, λοιπόν, που κάνω, είναι το «καλό σενάριο». Ότι οι σύμβουλοι προσλαμβάνονται όχι προκειμένου να προτείνουν την άσκηση της πολιτικής της τρόικας και τρόπους υλοποίησής της, αλλά προκειμένου να διατυπώσουν εναλλακτικές λύσεις. Κάτι τέτοιο, όμως, θα απαιτούσε άλλους συμβούλους και, το κυριότερο, άλλη μεθόδευση ώστε να αντιμετωπιστούν πέντε θεμελιακά προβλήματα, όπως,
Πρώτον: οι σύμβουλοι που προσλαμβάνει η κυβέρνηση δεν γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες της Ελλάδας. Στο παρελθόν, όταν η Ελλάδα αξιοποίησε διεθνή «δοχεία σκέψης» το έκανε όχι προκειμένου να της διαμορφώσουν εκείνοι την πολιτική της, αλλά προκειμένου να εμπλουτίσει την πολιτική της.
Δεύτερον, η σημερινή κυβέρνηση δείχνει μια δυσκολία να αξιοποιήσει τις θέσεις των πιο άξιων εκ των αλλοδαπών συμβούλων της. Δεν δείχνει ικανή να μεταφράσει στην ελληνική πραγματικότητα τις γνώμες τους. Επί παραδείγματι, όλοι γνωρίζουμε τις προτάσεις των Κρούγκμαν, Σεν και Στίγκλιτς ως προς την πολιτική εξόδου από την οικονομική κρίση. Όμως, οι επιλογές και η πρακτική της κυβέρνησης είναι το ακριβώς αντίθετο από όσα υποστηρίζουν οι τρεις νομπελίστες οικονομολόγοι.
Τρίτον, η κυβέρνηση έφερε από το εξωτερικό συμβούλους πολλοί οι οποίοι δεν είναι ότι το καλύτερο υπάρχει στην διεθνή αγορά, όπως συγκεκριμένοι άγγλοι καθηγητές που επέλεξε από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Τέταρτο, οι σύμβουλοι που αρχικά είχε η κυβέρνηση ήταν προοδευτικών αντιλήψεων και εχθροί του νεοφιλελευθερισμού. Στην πορεία, όμως, οι καινούργιοι τείνουν όλο και περισσότερο προς τον νεοφιλελευθερισμό. Ο Σκιόπο, άνθρωπος του Πρόντι είναι ο άνθρωπος που συνέβαλε ώστε η οικονομία της Ιταλίας να κατέχει ως προς τα δημοσιονομικά, για τα οποία τον έφεραν, μία από τις χειρότερες θέσεις στην ΕΕ. Σε ορισμένους δείκτες χειρότερη και από την Ελλάδα. Εξάλλου η αποτυχία της κυβέρνησης Πρόντι, στην οποία συμμετείχε και ο Σκιόπο, οδήγησαν την ιταλική κεντροαριστερά σε ήττα και άνοιξαν τον δρόμο επανάκαμψης του μπερλοσκουνισμού.
Πέμπτο, και το κυριότερο, η ελληνική κυβέρνηση αγνοεί σε σημαντικό βαθμό το επιστημονικό προσωπικό της Ελλάδας, ιδιαίτερα αν δεν έχει υπηρετήσει τον νεοφιλελευθερισμό και τον δεξιό εκσυγχρονισμό. Με μεγάλη ευκολία προσφεύγει στους ανθρώπους που συνδέθηκαν με μεγάλα συγκροτήματα και συμφέροντα. Επί παραδείγματι, από το Μέγαρο Μουσικής και τα Ελληνικά Πετρέλαια, μέχρι και το ΑΠΕ, το συγκρότημα ΔΟΛ πάρκαρε στελέχη του.
Οι πιο πάνω παρατηρήσεις αφορούν το καλό σενάριο. Διότι στο κακό, ισχύει ότι εκείνοι που μας δανείσαν για το σπίτι, όχι μόνο έχουν οικονομικές απαιτήσεις, όχι μόνο θέλουν να ορίσουν την καθημερινή μας πολιτική, αλλά θέλουν να πληρώνουμε τους μάγειρες στην κουζίνα του σπιτιού που έχουν επιλέξει εκείνοι. Να μας ορίζουν πότε και υπό την εποπτεία τίνος θα τρώμε και θα πλενόμαστε (το λέω με τον πιο ευγενικό δυνατό τρόπο…).