Ο τουριστικός τομέας είναι άλλη μια απόδειξη του πόσο "μπακάλικο" είναι η Ελλάδα. Αν σκεφτεί κάποιος ότι ο τουρισμός είναι η "βαριά" βιομηχανία της Ελλάδας και το πιο αποδοτικό της κεφάλαιο, τότε μπορεί να καταλάβει πόσο "Μπανανία" είναι η χώρα.
Γιατί το λέμε αυτό; Γιατί κάποιοι, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα αλλοδαπά αφεντικά τους, επιτρέπουν σε ξένους να εκμεταλλεύονται με αποικιοκρατικούς όρους του κορυφαίο κεφάλαιο της πατρίδας μας.
Κάποιοι στις ελληνικές δημόσιες υπηρεσίες έχουν μείνει σε εποχές Μεσαίωνα, όπου οι άνθρωποι, οι οποίοι είχαν τη δυνατότητα να ταξιδεύσουν ήταν ελάχιστοι και άρα είχαν ανάγκη αυτούς που τους κατεύθυναν. Κάποιοι έχουν μείνει σε εποχές όπου τουριστικό κατάλυμα ήταν το δωμάτιο της γιαγιάς, την οποία την έβαζαν στην κουζίνα να κοιμάται, για να νοικιάσουν το δωμάτιό της στον τουρίστα. Κάποιοι έχουν μείνει σε εποχές όπου ο ταξιδιώτης, ταξιδεύοντας στο εχθρικό "άγνωστο", είχε ανάγκη να κατευθύνεται από συμπατριώτες του και από την τοπική πρεσβεία. Κάποιοι έχουν μείνει σε εποχές των "μύγδαλων", όπου κανένας δεν μπορούσε να συνεννοηθεί με κανέναν και υπήρχε ανάγκη ενδιάμεσων.
Τα πράγματα σήμερα έχουν αλλάξει. Σήμερα ο κόσμος είναι μικρός. Η κουλτούρα των λαών είναι σχεδόν ενιαία. Οι συνήθειές τους και οι απαιτήσεις τους σχεδόν κοινές. Ο κόσμος πλέον δεν έχει "σκοτεινά" σημεία. Δεν υπάρχουν πλέον "πολιτισμένοι" άνθρωποι, οι οποίοι "τολμούν" να πάνε για διακοπές σε χώρες "βαρβάρων". Η επικοινωνία είναι πλέον πολύ εύκολη, τόσο εξαιτίας των προσωπικών δυνατοτήτων των ανθρώπων όσο των μέσων. Οι άνθρωποι είναι μορφωμένοι και σε μεγάλο βαθμό πολύγλωσσοι. Υπάρχει το ίντερνετ, που δίνει τρομερές δυνατότητες επικοινωνίας. Η τουριστική αγορά είναι πλέον τόσο κτηνώδης, που δεν χρειάζεται πλέον να ψάξεις να βρεις τουρίστες. Αυτοί θα σε βρουν όπου κι αν είσαι, γιατί δεν τους χωράνε πλέον οι βασικοί και παγκοσμίως δημοφιλείς προορισμοί. Κράτη, όπως η Ελλάδα —η οποία έχει την τύχη να αποτελεί μέλος ενός ολιγομελούς κλαμπ πρώτης επιλογής για εκατομμύρια τουρίστες— θα έπρεπε να θησαυρίζουν.
Η Ελλάδα από τη φύση της είναι το "μπαλκόνι" στο πιο ακριβό "ρετιρέ" του Πλανήτη, που είναι η Ευρώπη. Η αξία της, ως κεφάλαιο για τουριστική ανάπτυξη, είναι δεδομένη και δεν είναι τεχνητή. Δεν είναι δημιούργημα των γνωστών tour operator. Δεν είναι μια επιλογή ανάμεσα σε χιλιάδες άλλες, ώστε να βρίσκεται υπό καθεστώς εκβιασμού, όπως για παράδειγμα μπορεί να συμβαίνει με τα χιλιάδες νησιά του Ειρηνικού, τα οποία "λάμπουν" και "σβήνουν" ανάλογα με τα συμφέροντα και τις διαθέσεις των εμπόρων του τουρισμού. Η Ελλάδα βρίσκεται μια "ανάσα" από τις πλουσιότερες αγορές του Πλανήτη. Αν η ομορφιά της είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημά της έναντι των ανταγωνιστών της, τότε η απόστασή της από το κέντρο της Ευρώπης είναι το συντριπτικό της πλεονέκτημα.
Γιατί τα λέμε όλα αυτά; Γιατί υπάρχει πρόβλημα. Η Ελλάδα όχι μόνον δεν θησαυρίζει από τον τουρισμό, αλλά διαρκώς τείνει να γίνει φτωχότερη. Το κεφάλαιό της αρχίζει και μετακινείται ως ιδιοκτησία πλέον σε ξένα χέρια. Όλο και μεγαλύτερο μέρος αυτού του κεφαλαίου πηγαίνει σε ξένα χέρια, δημιουργώντας σε μερικές περιοχές πραγματικά "κράτη εν κράτη". Η Ελλάδα, ως κράτος, δεν προστατεύει το κεφάλαιό της και βέβαια δεν προστατεύει τους επιχειρηματίες της, που είναι οι ιδιοκτήτες του. Έχει αφήσει τους πάντες στο έλεος των αποικιοκρατών. Έχει αφήσει τους τοπικούς "κεφαλαιοκράτες" του τουρισμού στο έλεος των αδίστακτων ξένων εμπόρων του τουρισμού. Είναι το ίδιο πρόβλημα μ' αυτό που αναλύσαμε για τη γεωργία. Ο τουρισμός είναι ένα κεφάλαιο, το οποίο έχει τα ίδια προβλήματα με το γεωργικό κεφάλαιο.
Υπάρχουν οι κεφαλαιοκράτες, οι οποίοι έχουν τις πολύτιμες ιδιοκτησίες που είναι απαραίτητες για την "παραγωγή" των τουριστικών υπηρεσιών, όπως υπάρχουν και οι έμποροι του τουρισμού. Το ελληνικό κράτος έχει αφήσει τους πάντες στο έλεος των καρτέλ του τουρισμού. Όπως συμβαίνει στην αγορά, όπου οι καταναλωτές υποφέρουν από την ακρίβεια και οι παραγωγοί υποφέρουν από τη φτώχεια για να θησαυρίζουν οι έμποροι, έτσι συμβαίνει και με τον τουρισμό. Αν εξαιτίας του ελληνικού τουριστικού κεφαλαίου διακινούνται 100 ευρώ ετησίως, τα 80 ευρώ καταλήγουν στις τσέπες των ξένων εμπόρων του τουρισμού και τα 20 μόνον εκεί όπου θα έπρεπε. Ο έμπορος του τουρισμού γίνεται πλούσιος και ο "παραγωγός" καθηλώνεται στη φτώχεια και στον εκβιασμό του.
Από εκεί και πέρα ξεκινούν όλα τα άσχημα, που επιβαρύνουν το σύνολο της κατάστασης. Ο απελπισμένος "παραγωγός" θα προσπαθήσει να μειώσει τη ζημιά από όλες τις δευτερεύουσες δραστηριότητες. Το αποτέλεσμα; Ακρίβεια και αισχροκέρδεια. Οι ξένοι έμποροι παριστάνουν τους καλούς και φτηνούς παρόχους τουριστικών υπηρεσιών και οι τοπικοί παράγοντες γίνονται οι κακοί και αισχροκερδείς. Οι Έλληνες βάζουν τα δικά τους χρήματα, στα δικά τους οικόπεδα, για να "κονομάνε" οι tour operators και στους ξένους μένει η άσχημη εικόνα του επαγγελματία, που προσπαθεί να αισχροκερδήσει με έναν καφέ. Οι ξένοι έμποροι πάντα είναι οι καλοί και πολιτισμένοι και οι Έλληνες είναι οι κακοί, οι κλέφτες και οι βάρβαροι.
Όλα αυτά είναι τεχνητά. Γιατί; Διότι υπάρχει αποικιοκρατία. Διότι δεν υπάρχει εθνική πολιτική διαχείρισης του τουριστικού κεφαλαίου. Δεν προστατεύεται κανένας επιχειρηματίας από κανένα κράτος. Οι έμποροι βρίσκουν απελπισμένους "επενδυτές", που αγωνιούν για τα δάνειά τους και τους "πίνουν" το αίμα. Ρίχνουν τις τιμές με μερικούς απελπισμένους και από εκεί και πέρα ελέγχουν τα πάντα. Στη συνέχεια και σχεδόν αναγκαστικά οι Έλληνες επιχειρηματίες του τουρισμού πέφτουν στην παγίδα της αισχροκέρδειας. Όταν το κέρδος σου από την επένδυση σου το παίρνει ο έμπορος, είναι βέβαιον ότι θα το αναζητήσεις από κάπου αλλού. Αυτό είναι καταστροφή. Ο έμπορος εισπράττει εκ του ασφαλούς τη μερίδα του λέοντος των κερδών και εσύ περιμένεις τον τουρίστα να τον ληστέψεις με τα πρωινά, τα σουβενίρ και τους καφέδες.
Κανένας από τους "παραγωγούς" ικανοποιημένος και όλοι οι πελάτες δυσαρεστημένοι. Οι "παραγωγοί" φτωχοί και οι πελάτες καταληστευμένοι. Αυτό είναι κατόρθωμα, αλλά έχει την εξήγησή του. Η εξήγηση είναι η αποικιοκρατία. Μέσα στην ίδια αγορά οι έμποροι πιο ανταγωνιστικοί από τους ίδιους τους παραγωγούς. Δεν μπορεί κάποιος να ζήσει με επενδύσεις εκατομμυρίων Ευρώ και φτάνει στο σημείο να γεμίζει με ζημιά τα δωμάτια, ελπίζοντας να τα "πάρει" από δευτερεύοντες υπηρεσίες. Γεμίζει τα δωμάτια, για να ξεπληρώσει απλά τα δάνειά του και περιμένει να ζήσει όλον τον χρόνο, πουλώντας σουβενίρ.
Το τραγικό είναι ότι εξαιτίας αυτού του σχεδιασμού τα μεγαλύτερα θύματα είναι οι ίδιοι οι Έλληνες, όταν κάνουν διακοπές στην πατρίδα τους. Το σύνολο της ακρίβειας αυτοί το πληρώνουν. Πληρώνουν τα ακριβότερα δωμάτια, γιατί δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν τις προσφορές των μεγάλων tour operator, όπως μπορούν και κάνουν οι ξένοι τουρίστες. Δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν την αποικιοκρατία των ξένων και πέφτουν πάνω σε εξαγριωμένους κι απελπισμένους ομοεθνείς τους ιδιοκτήτες. Αναγκαστικά πηγαίνουν στην ατομική διαπραγμάτευση και στη συνέχεια πληρώνουν το σύνολο της περιφερειακής ακρίβειας, εξαιτίας του γενικότερου σχεδιασμού. Διπλάσια και τριπλάσια κοστίζουν στους Έλληνες οι διακοπές στην πατρίδα τους.
Για όλα αυτά φταίει η Πολιτεία. Φταίνε τα δύο μεγάλα κόμματα, που, προκειμένου να μονοπωλούν την εξουσία, υποτάσσονται στις ξένες πρεσβείες και παραδίδουν το ελληνικό κεφάλαιο στις δικές τους ξένες πολυεθνικές. Τα πάντα οφείλονται σε μια συνομωσία του ξένου κεφαλαίου, που ήθελε να ελέγχει τα πάντα. Αυτήν τη στιγμή ο τουρισμός είναι ίσως η πιο ισχυρή "βιομηχανία" στον Πλανήτη. Πιο ισχυρή και από τη στρατιωτική βιομηχανία. Αυτό σημαίνει ότι ήταν θέμα χρόνου να "εντοπιστεί" από τους αποικιοκράτες. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα ήθελαν έπ’ ουδενί να δουν κράτη με τουριστικό "πλεονέκτημα" ν' αναπτύσσονται. Δεν είναι μόνον θέμα χρημάτων. Είναι και θέμα ιμπεριαλισμού. Τα πλούσια κράτη είναι απείθαρχα κράτη και όταν κάποια μικρά κράτη γίνονται απείθαρχα, έχουν πρόβλημα οι "μεγάλοι".
Για να φτάσουμε στο σημείο αυτό της αθλιότητας, υπήρχε μεθόδευση. Υπήρχε ενθάρρυνση για κάποια φαινόμενα, που θα οδηγούσαν τους πάντες στα μεγάλα συμφέροντα. Τι έγινε; Ό,τι γίνεται στην αγορά. Το σύστημα ενθαρρύνει την αισχροκέρδεια, για να εμφανιστεί κατόπιν με τα μεγάλα σούπερ μάρκετ των πολυεθνικών, να κάνει τον "καλό" και στη συνέχεια να μονοπωλεί την αγορά. Ό,τι έγινε με τους αισχροκερδείς μπακάληδες, οι οποίοι άνοιξαν τον δρόμο στα σούπερ μάρκετ των πολυεθνικών, έτσι έγινε και με τους "ρουμ-του-λετ-άδες", που νόμισαν ότι με πέντε δωμάτια θα ζουν όλο τον χρόνο. Το "χάλι" του σημερινού ελληνικού τουρισμού οφείλεται στο γεγονός ότι χάθηκε ο έλεγχος των τιμών. Κάποιοι ενθάρρυναν τους Έλληνες να γίνουν "κερδοσκόποι", για να "μαντρώσουν" την αγορά.
Πώς λειτουργεί πρακτικά αυτό; Η ελληνική Πολιτεία δεν έλεγξε την κατάσταση και άφησε τα πράγματα να οδηγηθούν σε ένα αδιέξοδο. Τι έκαναν; Στηρίχθηκαν στα ένστικτα των αγράμματων φτωχών, που εύκολα βλέπουν μια "ευκαιρία", αδιαφορώντας για το αύριο. Η φτώχεια είναι κακός σύμβουλος, γιατί διατηρεί πάντα τα ένστικτα ενεργοποιημένα. Ο ελληνικός τουρισμός δεν αναπτύχθηκε ούτε στους κάμπους της Θεσσαλίας ούτε σ' αυτούς της Μακεδονίας. Δεν αναπτύχθηκε σε χώρους όπου γνωρίζουν τη λειτουργία του κεφαλαίου. Σε χώρους όπου δεν περιμένουν με μια σοδειά να τα κάνουν όλα. Ο τουρισμός αναπτύχθηκε στα ξερονήσια. Εκεί όμως οι άνθρωποι ήταν φτωχοί κι αγράμματοι και ήθελαν "προστασία". Προστασία από την Πολιτεία. Προστασία από τα δικά τους ένστικτα. Προστασία για το δικό τους συμφέρον.
Αυτή η προστασία ήταν απαραίτητη. Γιατί; Διότι δεν θα έβλεπαν τον τουρισμό σαν μια ευκαιριακή δραστηριότητα. Δεν θα έβλεπαν τον τουρισμό σαν μια ευκαιρία να αισχροκερδήσουν για όσο διάστημα θεωρούσαν ότι μπορούσαν να το κάνουν. Δεν θα κατέστρεφαν το περιβάλλον, προκειμένου η επόμενη χρονιά να τους βρει με ακόμα ένα δωμάτιο. Δεν θα άλλαζαν τη νοοτροπία τους, εμφανιζόμενοι ως κερδοσκόποι.
Αυτό ακριβώς ήταν το ζητούμενο για τις πολυεθνικές εταιρείες. Όλα αυτά τα ενθάρρυναν, ώστε στη συνέχεια να τα εκμεταλλευτούν. Στηρίχθηκαν στην αγραμματοσιά που χαρακτήριζε τους "πιονέρους" του τουρισμού και στην ανοργανωσιά του κράτους. Όλα χτίστηκαν πάνω στον "μύθο" ότι δεν πειράζει να "παίρνουμε" από τους ξένους. "Αυτοί έχουν". Οι ξένοι όμως ούτε βλάκες είναι ούτε απροστάτευτοι. Οι ξένοι έχουν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα προορίζουν για σένα. Δεν μπορείς να ζητάς από έναν Γερμανό ενοίκιο, για ένα δωμάτιο σε ένα "κουτσοχώρι", σαν να έμενε σε κεντρικό ξενοδοχείο του Βερολίνου.
Αυτό έγινε στην Ελλάδα. Στο όνομα κάποιων δήθεν "εθνικών" συμφερόντων αφέθηκαν τα πράγματα εκτός ελέγχου. Σταδιακά γύρω από τον τουρισμό μαζεύτηκαν οι τεμπέληδες και τα παράσιτα. Άνθρωποι, που απλά δεν ήθελαν να εργάζονται. Άνθρωποι, που ήθελαν με μερικά δωμάτια της συμφοράς να ζουν όλο τον χρόνο. Άνθρωποι, που με πέντε καρέκλες και ένα τραπέζι ανακάλυψαν τον μήνα που "ταΐζει" τους υπόλοιπους έντεκα. Άνθρωποι, που, ένα χωραφάκι το οποίο κληρονόμησαν κοντά στη θάλασσα, ήθελαν να το κάνουν "βιομηχανία". Άνθρωποι, που μας δυσφήμησαν στα πέρατα του κόσμου. Η Ελλάδα του "Ξένιου" Δία και φημισμένη για τη φιλοξενία της, έπεσε στα χέρια του τεμπέλη με τη σαγιονάρα.
Όλοι αυτοί γρήγορα "εξανέμισαν" το πλεονέκτημα της χώρας. Το "ρευστοποίησαν" γρήγορα και βίαια εις βάρος των ξένων. Τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν. Η άλλοτε περιζήτητη Ελλάδα άρχισε να "χάνει" μερίδιο στην τουριστική αγορά. Όχι επειδή "ασχήμυνε", αλλά επειδή ακρίβυνε. Οι ξένοι πλέον δεν μας ήθελαν. Στην Ελλάδα δεν έρχονταν μόνον για την ομορφιά της. Έρχονταν και γιατί μας αγαπούσαν. Αγαπούσαν αυτούς που θεωρούσαν παιδιά εκείνων που θαύμαζαν από τα σχολικά τους χρόνια. Αγαπούσαν αυτούς που ήταν "έξω καρδιά". Αγαπούσαν αυτούς που εφεύραν την έννοια "φιλότιμο". Έκαναν φίλους στην Ελλάδα και τους επισκέπτονταν κάθε χρόνο.
Αυτό άλλαξε με την αισχροκέρδεια. Σταδιακά έπαψαν να βρίσκουν φίλους. Έβρισκαν αισχροκερδείς ψευτόμαγκες και έπαψαν να συνδέονται με τον χώρο. Οι τουρίστες άρχισαν ν' αναζητούν νέους προορισμούς. Οι τουρίστες δεν είναι τυχαίοι. Ειδικά οι Ευρωπαίοι τουρίστες δεν είναι καθόλου τυχαίοι. Είναι πολίτες οργανωμένων κοινωνιών. Έχουν καταναλωτική συνείδηση. Όταν τους εκμεταλλεύεσαι, αντιδρούν. Ο τουρίστας μπορεί να είναι γιατρός, μηχανικός, κτηματίας, βιομήχανος και δεν ανέχεται να τον δουλεύει η γιαγιά, που θέλει να αισχροκερδήσει, γιατί πρέπει να ταΐσει τον τεμπέλη τον εγγονό, ο οποίος περιφέρεται άεργος στα καφενεία και παριστάνει τον Greek lover.
Αυτό έγινε στην Ελλάδα. Ξαφνικά ανακάλυψαν τον τουρισμό και δεν ήξεραν πώς να τον χειριστούν. Ανακάλυψαν μια "κότα" που γεννά χρυσά "αυγά" και δεν γνώρισαν πώς να τη συντηρούν, για να παραμένει τουλάχιστον υγιής. Αφέθηκαν οι πάντες να αισχροκερδούν. Δεν υπήρξε από την αρχή μια κεντρική εθνική τουριστική πολιτική. Δεν κατάλαβαν κάποιοι πολιτικοί και επιχειρηματικοί παράγοντες ότι το αμέσως επόμενο πλεονέκτημα της Ελλάδας μετά την ομορφιά της ήταν η φτώχεια της. Αυτή η φτώχεια την έκανε φτηνή και αυτό έπρεπε να διατηρηθεί πάση θυσία. Έπρεπε η Ελλάδα να είναι προσιτή και φτηνή για τα εκατοντάδες εκατομμύρια των Ευρωπαίων.
Από τα εκατομμύρια ζητάς λίγα, για να είσαι αγαπητός και πλούσιος και δεν ζητάς εκατομμύρια από τους λίγους, ώστε να σε μισούν οι υπόλοιποι. Αυτό είναι τουριστική "γραμμή", που κάποιος έπρεπε να τη θέσει. Από τη στιγμή που δεν υπήρχε εθνική πολιτική, ο καθένας κατά βούληση έκανε ό,τι ήθελε. Το αποτέλεσμα ήταν η αισχροκέρδεια. Η αισχροκέρδεια όμως είναι "πόλεμος". Στον πόλεμο ο καθένας πηγαίνει με όλα τα μέσα που διαθέτει και οι ξένοι διαθέτουν πολλά τέτοια. Πολύ περισσότερα από τη γριά ή τον τεμπέλη lover. Αυτό και έγινε. Την πάτησαν όλοι αυτοί οι νεόκοποι "ιμπεριαλιστές" και οι ξένοι ξανάρθαν με τα "όπλα" τους.
Αυτό ήταν το ζητούμενο των πολυεθνικών. Στην αρχή άφησαν τους τοπικούς κερδοσκόπους με τις σαγιονάρες να λειτουργήσουν σαν άγρια μαντρόσκυλα. Με τον τρόπο αυτόν στη συνέχεια "μάντρωσαν" τους ομοεθνείς τους, εφόσον τους πρόσφεραν "καταφύγιο". Δεν τους αφήνουν πλέον να πάνε στην ατομική διαπραγμάτευση, γιατί τους "έπεισαν" ότι δεν τους συμφέρει. Δεν τους αφήνουν να έρχονται σε επαφή με τους Έλληνες, γιατί τους έπεισαν ότι θα τους ξεγελάσουν. Τώρα έρχονται τα πολυεθνικά "τέρατα" και διαπραγματεύονται με τους δικούς τους όρους. Αυτοί παίρνουν το μερίδιο του λέοντος και οι υπόλοιποι ό,τι περισσεύει ίσα-ίσα για να επιβιώνουν. Να βγάλουν τη "χρονιά", για να τους βρουν ξανά οι ξένοι και να τους ξαναεκμεταλλευτούν.
Στο σημείο αυτό υπάρχει η ενοχή των κομμάτων που μας κυβερνούν. Δεν ανέπτυξαν μια εθνική πολιτική τουριστικής ανάπτυξης. Πώς μπορούσε να γίνει αυτό; Με ελέγχους στην πολιτική των τιμών. Δεν έπρεπε ν' αφήσουν τον κάθε απίθανο να κάνει μόνος του οικονομική πολιτική. Δεν έπρεπε ν' αφήσουν τον κάθε κερδοσκόπο να βλέπει σαν "λεία" τους ξένους, επειδή υποτίθεται ήταν ξένοι και αυτό εξυπηρετούσε τα "εθνικά" συμφέροντα. Έπρεπε να έχει λόγο η Πολιτεία στην ανάπτυξη. Έπρεπε εξ’ αρχής να θέσει τα στάνταρτ της τουριστικής υπηρεσίας.
Αυτό ήταν εύκολο να συμβεί, εφόσον έλεγχε τον τραπεζικό τομέα, ο οποίος είναι αυτός που μπορεί να θέσει όρους και προδιαγραφές. Όταν όμως αφήνεις φτωχούς με δικά τους μέσα να φτιάχνουν "κλουβιά" από τσιμεντογωνίες, δεν μπορείς να τους ελέγξεις. Είναι δεδομένο ότι αυτοί θα "χαλάσουν" την αγορά. Αυτοί θα "χαλάσουν" το περιβάλλον. Χρηματοδοτείς και ελέγχεις. Αυτός είναι ο κανόνας. Δεν αφήνεις τα νησιά να γίνουν μπετόν και μάλιστα άσχημο μπετόν. Δεν αφήνεις τα νησιά στο έλεος του κάθε απατεώνα εργολάβου. Χρηματοδοτείς επιχειρηματίες και συνεννοείσαι με επιχειρηματίες.
Τι προτείνουμε; Ό,τι προτείναμε και για τη γεωργία. Να δημιουργηθούν τουριστικοί συνεταιρισμοί σε κάθε περιοχή. Να είναι υποχρεωτική η συμμετοχή των ιδιοκτητών σ' αυτούς τους συνεταιρισμούς, προκειμένου να πάρουν άδειες τουριστικής εκμετάλλευσης. Συνεταιρισμοί, που θα λειτουργούν ως ανώνυμες εταιρείες και θα στελεχώνονται από επιστημονικό προσωπικό. Να γίνει ένα σύστημα πιστοποίησης καταλυμάτων πολύ αυστηρό. Ένα σύστημα, το οποίο θα αξιολογεί τα πάντα ως υπηρεσία. Από εκεί και πέρα τα πάντα να λειτουργούν με τη λογική του χρηματιστηρίου.
Αυτό είναι το ζητούμενο. Το κάθε νησί για παράδειγμα να έχει εξ αρχής γνωστή την πολιτική του. Να έχει έναν "κόμβο" στο ίντερνετ, όπου θα γνωστοποιείται παγκοσμίως η πολιτική του. Να καθορίζονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα —με βάση τους νόμους της αγοράς— ελάχιστες τιμές ανά επίπεδο υπηρεσίας, για να μην μπορούν οι ξένοι έμποροι να στηρίζονται στην άγνοια και στον φόβο των μεμονωμένων κι αγράμματων "παραγωγών". Ελάχιστες τιμές, που θα είναι ίδιες, είτε μιλάμε για μεμονωμένο τουρίστα είτε μιλάμε για πολυεθνικές. Ελάχιστες τιμές, που θα ανεβάζουν τα κόστη των εμπόρων και θα δίνουν πλεονέκτημα στους παραγωγούς. Ελάχιστες τιμές, τις οποίες όποιος δεν τις σέβεται θα στερείται την άδειά του.
Από τη στιγμή που θα καθοριστούν οι ελάχιστες τιμές για να προστατεύονται οι "παραγωγοί" από τους εμπόρους, το αμέσως επόμενο πράγμα που πρέπει να καθοριστεί είναι το "ταβάνι" των τιμών, ώστε να προστατεύονται οι καταναλωτές. Πολλοί μπερδεύουν την έννοια της "ελεύθερης οικονομίας" με αυτήν της "ζούγκλας". Μπερδεύουν την έννοια της "αισχροκέρδειας" με αυτήν της "επιχειρηματικότητας". Μπερδεύουν την έννοια της "προσφοράς" με αυτήν του "εκβιασμού". Σε μια ευνομούμενη κοινωνία όλα αυτά δεν συμβαίνουν. Ό,τι δεν μπορεί να καθορίσει η αγορά από μόνη της, το επιβάλει το κράτος.
Όταν ως κράτος θέτεις ως βασικό "μέτρο" της οικονομίας μια ετήσια συλλογική σύμβαση εργασίας, ευνόητο είναι ότι έχεις υποχρεώσεις. Όταν θέτεις έναν εθνικό μισθό για το εργατικό σου δυναμικό, ευνόητο είναι ότι πρέπει να το προστατεύσεις. Πρέπει να προστατεύσεις μια κοινωνία που φορολογείται για την υποδομή του κράτους. Πρέπει να προστατεύσεις τους εργαζομένους, που είναι η συντριπτική πλειοψηφία του λαού. Δεν αφήνεις τον εργαζόμενο στο έλεος του κάθε κερδοσκόπου. Δεν τον αφήνεις να τον "γδέρνουν". Η ιδιωτική οικονομία μπορεί να υπάρχει και ν' αναπτύσσεται ελεύθερα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι ανεξέλεγκτη.
Έχει λόγο η Πολιτεία ακόμα και στην ελεύθερη οικονομία, όταν πρέπει να προστατεύσει το κοινωνικό σύνολο. Όταν πρέπει να προστατεύσει τους εργαζομένους. Από πού προκύπτει αυτό το δικαίωμα; Από το δικαίωμα εκείνου που φορολογεί όλους τους πολίτες για να φτιάξει δημόσιους δρόμους, αποχετεύσεις, ηλεκτροπαραγωγές εταιρείες, συστήματα ύδρευσης κλπ.. Μπορεί να υπάρξει τουριστική υπηρεσία ιδιώτη χωρίς τα δημόσια αγαθά; Τα δημόσια αγαθά όμως τα πληρώνει ο πολίτης. Ο πολίτης από τη Φλώρινα, το Κιλκίς ή την Καρδίτσα μπορεί να μην έχει δει θάλασσα στη ζωή του, αλλά έχει καταθέσει τον οβολό του για να δημιουργηθεί η ΔΕΗ ή το αποχετευτικό σύστημα της Σαντορίνης.
Αυτόν τον εργαζόμενο πολίτη έχει υποχρέωση η Πολιτεία να τον προστατεύει. Όλοι αυτοί οι ιδιώτες που κερδοσκοπούν εις βάρος των Ελλήνων τουριστών μπορούν να σκεφτούν εις βάρος ποιου κερδοσκοπούν; Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν φτιάξει τις περιουσίες τους με "δημόσια" χρήματα μιας εθνικής αναπτυξιακής πολιτικής. Από πού προέκυψαν αυτά τα χρήματα; Δεν είναι χρήματα που προέρχονται από τον συγκεντρωμένο εθνικό πλούτο; Από τον πλούτο που είναι το άθροισμα του ιδιωτικού και δημοσίου πλούτου; Άρα σ' αυτούς που "γδέρνουν" οφείλουν τις περιουσίες τους.
Ακόμα όμως και στην καθημερινή τους λειτουργία οφείλουν τη δυνατότητα να λειτουργούν στο κοινωνικό σύνολο. Οι τιμές της ΔΕΗ είναι διαμορφωμένες μέσα από τα πλαίσια των κοινωνικών αναγκών. Όταν θέλεις να είσαι ανεξέλεγκτος ιδιώτης, που θεωρεί δικαίωμά του να εκβιάζει τον ιδιώτη, δεν πρέπει να μπαίνεις στην "αγορά" της ελεγχόμενης με κοινωνικά κριτήρια ΔΕΗ. Γιατί να συνδέεσαι με το δημόσιο δίκτυο αποχέτευσης; Γιατί να συνδέεσαι με το δημόσιο δίκτυο ύδρευσης; Γιατί να συνδέεσαι με το δημόσιο οδικό δίκτυο; Για όσο διάστημα έχεις ανάγκη τις δημόσιες υποδομές, είσαι υποχρεωμένος να σέβεσαι τον πολίτη και άρα να σέβεσαι τα όρια που προκύπτουν από τις οικονομικές του δυνατότητες. Από τις δυνατότητες που προσδιορίζει το κράτος με τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Από αυτό το "μέτρο" πρέπει να προκύπτουν όλες οι τιμές της αγοράς. Ποτέ και κανένα ενοικιαζόμενο δωμάτιο δεν θα πρέπει να είναι πιο αποδοτικό από έναν εργαζόμενο πολίτη. Ποτέ και κανένας ιδιοκτήτης πέντε δωματίων δεν θα έχει παραπάνω από πέντε "εργαζόμενους" να του τα "φέρνουν". Όταν υπάρχει εθνικός μισθός, εύκολα βγαίνει το εθνικό "μεροκάματο". Αυτό θα πρέπει να είναι το "ταβάνι" για τις τιμές. Αυτό είναι αναγκαίο για δύο λόγους. Για να προστατεύει τον καταναλωτή και να διατηρεί την ανταγωνιστικότητα της τουριστικής "βιομηχανίας" στα ευνοϊκά όρια της ελληνικής οικονομίας.
Αυτά όλα μπορεί να τα επιβάλει το κράτος και μάλιστα χωρίς να παρέμβει καθόλου στην ιδιωτική οικονομία. Τα ζητά και περιμένει. Αν κάποιος ιδιώτης δεν θέλει να μπει στη διατίμηση, κανένα πρόβλημα. Την άλλη μέρα ας χτίσει έναν βόθρο, γιατί θα ξεσυνδεθεί από το δημόσιο δίκτυο αποχέτευσης. Την άλλη μέρα θα του έρθει τραπεζική εντολή να επιστρέψει την επιδότηση και ό,τι αυτό συνεπάγεται σε περίπτωση αδυναμίας του. Την άλλη μέρα να πάει στην "ελεύθερη" ΔΕΗ να διαπραγματευτεί ως ιδιώτης την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Την άλλη μέρα να πάει στην εταιρεία ύδρευσης να διαπραγματευτεί ως ιδιώτης την τιμή του νερού.
Δεν χρειάζεται ούτε πρόστιμα ούτε κυνηγητά. Δεν μπαίνεις στη διατίμηση που συμφέρει τον ιδιοκτήτη των δημοσίων υποδομών ελληνικό λαό; Κανένα πρόβλημα. Κάποιοι άλλοι θα μπουν. Εσύ που δεν μπαίνεις, την επόμενη μέρα θα πρέπει όλα αυτά που μέχρι τώρα θεωρούσες δεδομένα να τα ξεχάσεις. Θα πρέπει να πας να τα διαπραγματευτείς μόνος σου. Ζητάς τιμές Γερμανίας; Θα πληρώνεις υποδομές σαν να είσαι στη Γερμανία. Δεν ενημερώνεσαι μόνον εσύ για τις τιμές. Ηλεκτρικό ρεύμα; Σε τιμές ελεύθερης αγοράς και ανάλογες της αγωνίας σου. Αποχέτευση; Λίγο πιο φτηνά από το να πληρώνεις κάθε μέρα να σου αδειάζουν τον βόθρο. Νερό; Λίγο πιο φτηνά από το να αγοράζεις εμφιαλωμένο. Θα "γδέρνεις" τον πολίτη και θα σε "γδέρνει" η περιουσία του.
Όπως κατάλαβαν κάποιοι ιμπεριαλιστές της σαγιονάρας —με πολύ οδυνηρό τρόπο— ότι οι ξένοι δεν είναι απροστάτευτοι απέναντι στους κερδοσκόπους, έτσι θα καταλάβουν ότι και οι Έλληνες πολίτες, όταν κάνουν διακοπές στην πατρίδα τους, δεν είναι απροστάτευτοι. Απλά πράγματα. Σέβεσαι για να σε σέβονται. Όταν απαιτείς από το κράτος να ελέγχει την κερδοσκοπία στην αγορά, έτσι πρέπει να ελέγχεσαι κι εσύ στην αγορά σου. Όπως δεν αφήνεται ο κτηνοτρόφος ή ο γεωργός να εκβιάζει με την απειλή της πείνας το κοινωνικό σύνολο, έτσι δεν θ' αφήνεται ανεξέλεγκτος κι αυτός που παρέχει τουριστικές υπηρεσίες. Μόνον έτσι μπαίνει τάξη στην αυθαιρεσία των κερδοσκόπων.
Αν καθοριστούν τέτοιες ελάχιστες και μέγιστες τιμές στην πρωτογενή υπηρεσία του τουρισμού, που είναι το κατάλυμα, είναι εύκολο να ελεγχθεί η αισχροκέρδεια σε όλες τις δευτερεύουσες δραστηριότητες.
Τώρα δεν μπορεί να ελεγχθεί τίποτε. Όταν ο επιχειρηματίας δουλεύει με ζημιά στην κύρια δραστηριότητά του, δεν μπορείς να τον κυνηγήσεις στα δευτερεύοντα. Όταν επιχειρηματίας με επιχείρηση αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ δεν μπορεί να επιβιώσει, δεν ελέγχεται. Το αποτέλεσμα είναι να είναι όλοι δυσαρεστημένοι εκτός από τους εμπόρους, οι οποίοι είναι συνήθως Βρετανοί, που αντιλαμβάνονται την Ελλάδα σαν αποικία τους. Αυτοί είναι μονίμως οι "καλοί". Κάθε χρόνο βγαίνουν στην αγορά σαν οι ιδιοκτήτες της Σαντορίνης, της Μυκόνου και των άλλων νησιών. Κάθε χρόνο μας κατηγορούν παγκοσμίως για "βαρβαρότητα" και αισχροκέρδεια, για να μας σύρουν στις διαπραγματεύσεις υπό δυσμενείς όρους. Κατά σύμπτωση κάθε χρόνο όλα τα "κακά" συμβαίνουν σε Άγγλους τουρίστες την εποχή των διαπραγματεύσεων.
Είναι θέμα γνώσης και αυτοπεποίθησης τα πάντα. Η Ελλάδα, για όσο διάστημα υπάρχουν άνθρωποι σ' αυτόν τον Πλανήτη, θα είναι δημοφιλής προορισμός, γιατί την ονειρεύονται από τα σχολεία τους. Η Ελλάδα, για όσο διάστημα δεν "μετακινείται" από τον χώρο που βρίσκεται, θα είναι δημοφιλής προορισμός, γιατί είναι εύκολα προσεγγίσιμη για τους πιο πλούσιους πληθυσμούς του Πλανήτη. Η Ελλάδα πάντα θα είναι στην κορυφή της λίστας των προτιμήσεων των ανθρώπων, γιατί είναι αυτό που είναι μέσα στο βάθος των αιώνων. Η Ελλάδα είναι για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων ένα "προσκύνημα". Είναι ο ιερός τόπος για τους μορφωμένους και τους δημοκράτες αυτού του Πλανήτη. Η Μέκκα της Δημοκρατίας. Η Ιερουσαλήμ της ελευθερίας. Δεν περιμένει από την πρώην νοσοκόμα του Λίβερπουλ να πείσει τους Ευρωπαίους για να την επισκεφτούν. Το "παραμύθι" των tour operator κάποτε πρέπει να τελειώνει.
http://www.eamb.gr/text1/012_tourismos.htm