Οι επιπτώσεις της Σύμβασης Montreux σε σχέση με την Σύμβαση των Στενών

Η Σύμβαση των Στενών ενσωματώθηκε το 1923 στη Συνθήκη της Λωζάννης. Αποτελεί ένα αυτόνομο κομμάτι της Συνθήκης. Αυτό σημαίνει ότι δεν ερμηνεύεται ως μέρος της, με την έννοια ότι η τροποποίησή του δεν έχει επιπτώσεις στη Συνθήκη. Αυτό το πλαίσιο είναι κλασικό σε τέτοιου τύπου έγγραφα. Η απόδειξη αυτής της λειτουργίας είναι η Σύμβαση Montreux του 1936 (βλέπε opus 5672). Η υπογραφή στις 20 Ιουλίου 1936 της Σύμβασης Montreux έχει ως σκοπό την αντικατάσταση της Σύμβασης των Στενών που υπογράφτηκε στις 24 Ιουλίου 1923. Αυτή η αντικατάσταση είναι ολική , διότι δεν αναφέρεται σε ειδικά άρθρα, όπως έγινε στη Συνθήκη Ζυρίχης – Λονδίνου 1959 σε σχέση με τα άρθρα 20 και 21 της Συνθήκης της Λωζάννης. Η ολική αντικατάσταση σημαίνει ότι η Σύμβαση των Στενών δεν έχει πια καμία ισχύ. Αυτό το σημείο είναι σημαντικό, διότι λειτουργεί πλέον ως εκκαθάριση του πλαισίου. Άλλο σημαντικό στοιχείο είναι ότι αυτή η Σύμβαση έγινε μεταξύ των επόμενων κρατών: Βουλγαρία, Γαλλία, Γιουγκοσλαβία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Ρουμανία, Σοβιετική Ένωση και Τουρκία. Με άλλα λόγια, δεν είναι μια απλή διμερής σχέση αλλά μια πραγματική διεθνής Σύμβαση. Το ενδιαφέρον αυτής της Σύβασης είναι ο ολικός της χαρακτήρας που στην ουσία επιτρέπει την ακύρωση της αποστρατικοποίησης της Σύμβασης των Στενών. Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι η Σύμβαση Montreux έχει ημερομηνία λήξης μία εικοσαετία. Με αυτόν τον τρόπο μόνο το πρώτο άρθρο της Σύμβασης παραμένει διαχρονικό.

«Les Hautes Parties contractantes reconnaissent et affirment le principe de la liberté de passage et de navigation par mer dans les Détroits.»

Διότι η πρώτη παράγραφος δεν συμπληρώνεται πια με τη δεύτερη παράγραφο:

«L`usage de la dite liberté est dorénavant réglé par les dispositions de la présente Convention.»

Στην ουσία, αυτή η τροποποίηση απελευθερώνει όλο το πλαίσιο των Στενών. Βέβαια, η Τουρκία, η οποία χρησιμοποιεί αυτή την αλλαγή δίχως όμως να θέλει να κάνει το ίδιο η Ελλάδα. Αντιλαμβανόμαστε ότι πλέον είναι μόνο θέμα βούλησης από τα δύο κράτη. Η Σύμβαση είναι ξεκάθαρη, το πρόβλημα της ερμηνείας δεν είναι νομικό, αλλά πολιτικό. Η πραγματικότητα της Σύμβασης Montreux και της τροποποίησης που αποτέλεσε, έχει ως επίπτωση την απελευθέρωση των προηγούμενων περιορισμών. Κατά συνέπεια, τα νησιά της Ελλάδας, τα οποία αναφέρονταν στη Σύμβαση των Στενών, δεν έχουν πια κανένα περιορισμό. Είναι, λοιπόν, μόνο ελληνικό το πλαίσιο της απόφασης για την διαχώριση αυτών των νησιών στο Αιγαίο. Όλες οι άλλες αναφορές είναι απλώς πολιτικά προσχήματα.

http://www.lygeros.org/5703-gr.html