Του Καθηγητή ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ*
Είναι αλήθεια ότι πριν μερικά χρόνια όλοι εμείς που ζήσαμε στο εξωτερικό διαφοροποιούσαμε τη συμπεριφορά ανάμεσα σε Έλληνες και άλλους με κριτήριο την ανθρωπιά που εμείς ανέκαθεν δείχναμε απέναντι σε κάποιον συνάνθρωπό μας, ακόμη και άγνωστο, που βρισκότανε σε κατάσταση ανάγκης ή κινδύνου. Ο Έλληνας, χωρίς πολλή σκέψη, εμπλέκονταν στο προσωπικό δράμα κάποιου ατόμου που δέχονταν επίθεση στο δρόμο, σε αντίθεση με τους ξένους που αδιαφορούσαν ή απέφευγαν ακόμη και να παρακολουθήσουν μια συμπλοκή ως μάρτυρες. Εκείνη η ειδοποιός διαφορά στη συμπεριφορά Ελλήνων και άλλων απέναντι σε κάποιον άγνωστο συνάνθρωπό μας τείνει να εξαφανιστεί τα τελευταία χρόνια στην πατρίδα μας.
Το κλασικότερο, ίσως, σε διεθνή επίπεδα παράδειγμα απάθειας και αδιαφορίας απέναντι σε κάποιον που αντιμετωπίζει ένα κίνδυνο αποτελεί η ιστορία της τραγικής εκείνης γυναίκας, της Κίτυ Γενοβέζε, που δέχθηκε την επίθεση αγνώστου καθώς επέστρεφε από τη δουλειά στο σπίτι της τα χαράματα μιας μέρας του Μάρτη 1964. Επί μισή σχεδόν ώρα ο μανιακός δολοφόνος κατάσφαζε το θύμα του και οι συνολικά 38 αυτόπτες μάρτυρες παρακολουθούσαν κρυμμένοι πίσω από τις κουρτίνες των παραθύρων τους, άκουγαν τις κραυγές της άτυχης γυναίκας χωρίς όχι μόνο να επέμβουν προσωπικά αλλά ούτε καν να τηλεφωνήσουν στην αστυνομία της Νέας Υόρκης!...
Απάθεια; Αδιαφορία; Απανθρωπιά; Όχι ακριβώς! Οι 38 αυτόπτες μάρτυρες της δολοφονίας της Κίττυ Γενοβέζε εκείνο το βράδυ του 1964 στη περιοχή του Κουήνς της Νέας Υόρκης, όπως αποδείχθηκε αργότερα, δεν παρακολούθησαν απλά και μόνο το δράμα και στη συνέχεια επέστρεψαν στα κρεβάτια τους για να συνεχίσουν τον ύπνο του...δικαίου. Οι άνθρωποι αυτοί παρέμειναν κυριολεκτικά «καρφωμένοι» στις θέσεις τους από τα διαδραματιζόμενα, απορροφήθηκαν από την τραγικότητα των εξελισσόμενων μπροστά στα μάτια τους σκηνών, πάγωσαν με άλλα λόγια, ανήμποροι να επέμβουν...
Ο καθένας και η καθεμιά μας ίσως έχουμε ζήσει από κοντά κάποιες τραγικές στιγμές κινδύνου συνανθρώπων μας. Σε τέτοιες περιπτώσεις, όταν κινδυνεύει η αρτιμέλεια ή και η ζωή κάποιων έστω και αγνώστων συνανθρώπων μας λειτουργεί άμεσα στον καθένα και την καθεμιά μας ένας ισχυρός μηχανισμός παρακίνησης-προτροπής για την παροχή συμπαράστασης και βοήθειας. Έχουμε παράλληλα μέσα μας και ισχυρούς μηχανισμούς αναστολών που μας υπαγορεύουν να μείνουμε μακριά καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να υποστούμε και εμείς κάποια σωματική βλάβη, ή τραυματισμό στην προσπάθεια παροχής βοήθειας. Φυσικά υπάρχουν και τα παραδείγματα γενναίων ανδρών και γυναικών που στην προσπάθειά τους να σώσουν μια ζωή θυσιάζουν τη δική τους. Αναμφίβολα υπάρχουν τα άτομα που με έντονο μέσα τους το συναίσθημα του αλτρουισμού ξεπερνούν τις κλασικές προσωπικές αναστολές που αδρανοποιούν τους περισσότερους ανθρώπους σε παρόμοια περιστατικά και καταστάσεις. Ας αναλύσουμε τις αντιδράσεις των «θεατών» με την βοήθεια ενός ειδικού ερμηνευτικού σχήματος.
Πρώτον, οι θεατές πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι πράγματι κάτι συμβαίνει και μάλιστα κάτι σοβαρό για την υπαρξιακή οντότητα του συνανθρώπου τους. Αφοσιωμένοι και απορροφημένοι οι περισσότεροι διαβάτες στα δικά τους προβλήματα, στις δικές τους σκέψεις, ενδέχεται ούτε καν να προσέξουν τον συνάνθρωπό τους και κάποιο περιστατικό που αναπάντεχα δημιουργήθηκε μπροστά τους.
Δεύτερον - πρέπει να πεισθούν ότι πράγματι πρόκειται για επικίνδυνη κατάσταση που απειλεί τη ζωή του άγνωστου συνανθρώπου τους, πρέπει με άλλα λόγια να ερμηνεύσουν τις κινήσεις και τη συμπεριφορά του ως ενδείξεις ότι "έπαθε κάτι σοβαρό".
Τρίτον - και όταν ακόμη πεισθούν ότι ο συνάνθρωπος τους πράγματι κάτι σοβαρό έχει πάθει και όντως κινδυνεύει και χρειάζεται βοήθεια-τα περισσότερα άτομα είναι σε θέση να βοηθήσουν; Σε πολλούς έρχεται άμεσα η σκέψη κάποιου γιατρού... Κάποιος συνήθως φωνάζει " μήπως υπάρχει γιατρός ή νοσοκόμος ανάμεσά μας;" Άλλοι πάνω στη σύγχυση του σοκ, μπερδεύουν το ευκταίο και το πραγματικό και υποσυνείδητα εύχονται ότι κάποιος έχει κιόλας φωνάξει το 166 [ ΕΚΑΒ ] ή έχει τηλεφωνήσει το 100.
Το ξάφνιασμα που όλοι οι θεατές αισθάνονται τη στιγμή που κάτι συμβαίνει σε κάποιον συνάνθρωπό μας και οι αναστολές τείνουν να μας αδρανοποιούν. Ιδιαίτερα όταν πολλά άτομα γίνονται αυτόπτες μάρτυρες μιας επικίνδυνης κατάστασης " η ψυχολογία της μάζας " ενεργεί ως αυτόνομος ανασταλτικός παράγοντας μειώνοντας την επιτυχία των πράξεων που απαιτούνται για να σωθεί μια ζωή !
Όταν ένα μόνο άτομο βρεθεί κοντά σε κάποιον που κινδυνεύει, τότε το άτομο μόνο του -με αποκλειστικό γνώμονα τα δικά του βιώματα και την ψυχοσύνθεσή του - θα αποφασίσει εάν θα επέμβει, πώς θα επέμβει, ή εάν θα αποφύγει την επέμβαση. Όσο παράδοξο και εάν ακούγεται αυτό τα άτομα ως μέλη μιας ομάδας αδρανοποιούνται πολύ πιο εύκολα καθώς η ευθύνη για πρωτοβουλία διαχέεται σε ολάκερη την ομάδα!
Οι σύγχρονοι Έλληνες απασχολημένοι με τα δικά τους προβλήματα ή προσπερνούν περιπτώσεις κινδύνου ενός συνανθρώπου ή ακόμη " κρατιούνται μακριά " από καταστάσεις και προβλήματα που αντιμετωπίζουν κάποιοι συνάνθρωποί μας συχνά “ υπακούοντας ” σε αυτό που, αρχές του 21ου αιώνα, εύστοχα – έστω και με σαφή περιπαικτική διάθεση η κοινή γνώμη και οι νεολαίοι μας χαρακτηρίζουν ως την 11η των νέο-Ελλήνων εντολή, «ού...μπλέξεις!...»
Τι κρίμα, αλήθεια!...
* Ο καθηγητής ΠΙΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ θα είναι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ υποψήφιος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης στις εκλογές του Οκτώβρη 2010
Αναρτήσεις
Τα γεγονότα δεν είναι έτσι όπως τα περιγράφετε κ. Καθηγητά. Πρόκειται περί υπερβολής, με μια απλη έρευνα στο διαδίκτυο http://en.wikipedia.org/wiki/Bystander_effect επιβεβαιώνεται αυτή η άποψη μου. Παραθέτω αμετάφραστο το κείμενο ώστε να μην θεωρηθεί ότι κάνω κάποια σκόπιμη παρέμβαση.
ΑπάντησηΔιαγραφή«According to an article published in American Psychologist in 2007, the original story of Kitty Genovese's murder was exaggerated by the media. Specifically, there were not 38 eyewitnesses, the police were contacted at least once during the attack, and many of the bystanders that overheard the attack could not actually see the event. The authors of the article suggest that the story continues to be misrepresented in social psychology textbooks because it functions as a parable and serves as a dramatic example for students.»
http://greeksagainststupidity.blogspot.com/
Eδώ και κανα δυό μέρες δέχομαι μια απροκάλυπτη επίθεση από κάποιον, κάποια, κάποιους, κάποιες
ΑπάντησηΔιαγραφήπου δηλώνουν έδρα τη Θεσσαλονίκη με το ιστολόγιο greeks against stupidity...
Τους έψαξα λίγο επειδή θα πρέπει να θεωρώ τον εαυτό μου απίστευτα τιμημένο πρόσωπο καθώς ΜΟΝΟ σε εμένα και ΜΟΝΟ στα δικά μου άρθρα επιτίθενται (ΔΕΝ έχουν κάνει ΚΑΜΙΑ άλλη επίθεση σε κανέναν άλλο Χριστιανό, πέραν εμού του Γιώργου Πιπερόπουλου)...
Ρίξε μια ματιά στο ιστολόγιό τους που ξεκίνησε το περασμένο Απρίλιο και έχει μερικές μόνο αναρτήσεις το ίδιο διάστημα που εσύ και άλλοι φίλοι έχετε
χιλιάδες
Παραθέτω δύο όμως ενδεικτικές αναρτήσεις από το ιστολόγιό τους - ακριβώς επειδή θεωρώ ότι όσο και να
μη συμφωνείς με τα λεγόμενα του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης - έστω και εάν είσαι Εβραίος, Μουσουλμάνος, Βουδδιστής, ή άθεος ΟΧΙ και να του δίνεις Νόμπε ως...ηλίθιο!...
http://greeksagainststupidity.blogspot.com/2009/04/blog-post_2159.html
http://greeksagainststupidity.blogspot.com/2009/06/blog-post.html
Τα συμπεράσματα και οι σκοπιμότητες είναι δικαίωμα κάθε σκεπτόμενου/ης αναγνώστη/στριας
Προφανώς έχω ΕΝΟΧΛΗΣΕΙ συγκεκριμένα Κέντρα Εξουσίας με την δημοσιότητα που μου δίνεις και με την εμμονή μου να δηλώνω ότι θα είμαι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ υποψήφιος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης το 2010
Σκέφτηκα να τους καλέσω να έρθω μαζί μου στον τίμιο αγώνα και να διορθώνουν τα γραπτά μου...
Αφού δηλώνουν Σαλονικιοί θα ξέρουν και τη διεύθυνση του Πανεπιστημίου μου
Γιώργος Πιπερόπουλος
Αφού είχατε την ευγενική καλοσύνη να δημοσιεύσετε την αποψη του κ. Πιπεροπουλου παρακαλώ πολύ δημοσιεύστε αν θέλετε και την δική μας
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγαπητέ κ. Πιπεροπουλε
5) δεν ασκήσαμε καμία κριτική στον θρησκευτικό ηγέτη της μητρόπολης Θεσσαλονίκης αλλά στις θέσεις του που προσπαθούν να ασκήσουν εξωτερική πολιτική. Θεωρούμε ότι αυτό στις δημοκρατίες είναι δουλειά της κυβέρνησης. Το βίντεο της ανάρτησης είναι από την ελληνοφρενεια. Ως άτομο γνωρίζω τον ακέραιο χαρακτήρα του Άνθιμου και μάλιστα έχω ιδίαν γνώση της φιλανθρωπίας του που γίνεται χωρίς τυμπανοκρουσίες
6) ασφαλώς και έχουμε καταφερθεί και εναντίον άλλων θρησκευτικών ηγετών που εννοούν να κάνουν πολιτική http://greeksagainststupidity.blogspot.com/2009/04/blog-post_1605.html πρόκειται για ραβίνο που εννοεί να κάνει εξωτερική πολιτική
7) http://greeksagainststupidity.blogspot.com/2009/04/lieberman-ahmadinejad_11.html πρόκειται για ισραηλινό πολιτικό που θεωρεί ότι μόνο όσοι είναι εβραίοι στο θρήσκευμα έχουν δικαίωμα να ζουν στο Ισραήλ και όλοι οι άλλοι να εκδιωχθούν
8) http://greeksagainststupidity.blogspot.com/2009/04/blog-post_2165.html πρόκειται για μια ανόητη μακάβρια δική που έκανε ο τότε πάπας εναντίον του προκατόχου του νεκρού ήδη από καιρό
Ήμαρτον αγαπητέ κ. Πιπεροπουλε, δεν θα μας κατηγορήσετε και για θρησκευτικό πόλεμο. Δεν μ ενδιαφέρει το θρήσκευμα σας , αλλά για να μην το έχετε και καημό ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ είμαι , και όπως πολλοί, φαντάζομαι κι εσείς, ούτε το εκταμιεύω ούτε σκοπεύω να το εκταμιεύσω
Με ειλικρινή εκτίμηση
ΥΓ1. επιτρέψτε μου να σας πω ότι όταν κάποιος με σχολιάζει θεωρώ ότι μπορώ και πρέπει να απαντώ επί της ουσίας και όχι να αρχίζω τους αφορισμούς. Όσο για τα σχόλια που έκανα προγενέστερα εδώ, διαπιστώνουν όλοι φαντάζομαι ότι επί της ουσίας δεν τα έχετε κρίνει. Ας αφήσουμε τους θρησκευτικούς πολέμους και ας μιλήσουμε επί της ουσίας. Είναι σωστές οι παρατηρήσεις ή όχι.
ΥΓ2 όσο για τα περί δημαρχίας κ. Πιπεροπουλε έχετε όλες τις ευχές μου. Από τον κ. Παπαγεωργοπουλο θεωρώ ότι είστε 1000 φορές καλύτερος, ακόμα και αν μου επιτίθεστε άδικα.
Επιτρέψτε μου ακόμα ένα σχόλιο.
Θέλετε πιστέψτε την, Θέλετε πετάξτε την στα σκουπίδια αλλά η θέση μου είναι μια και μοναδική .
«Ασφαλώς διαφωνώ με την άποψη σου αλλά θα υπερασπίσω και με τη ζωή μου ακόμα το δικαίωμα σου να λες ελευθέρα την άποψη σου» Βολτέρος.
Και προς επιβεβαίωση αυτής της θέσης καλώ τον κ. Πιπεροπουλο να προβεί σε οποιανδήποτε ανάρτηση επιθυμεί στο blog μας, και του δίνουμε το ΑΠΟΛΥΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ να γράψει ότι θέλει για εμάς, ακόμα και χωρίς αποδείξεις. tabula rasa να κάνει και να πει ότι θέλει.
Συγνώμη για το λάθος στην αρίθμηση
ΑπάντησηΔιαγραφή