Μακρόν: Μια καρικατούρα του Ερντογάν μέσα στην Ευρώπη; Γράφει ο Γιώργος Κοκκόλης

Τον γύρο του κόσμου κάνει η είδηση της παραίτησής του στρατηγού Πιερ ντε Βιλιέ από τη θέση του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων της Γαλλίας μετά από μια σπάνια για τα δεδομένα της χώρας δημόσια αντιπαράθεση με τον Μανουέλ Μακρόν. Η «γκωλική» παραίτηση του Ντε Βιλιέ με αφορμή...

την πρόταση Μακρόν για περικοπές 850 εκατομμυρίων ευρώ στις στρατιωτικές δαπάνες φαίνεται πως ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για τη Γαλλία, όπου ο στρατός χαίρει μεγάλης εκτίμησης από την κοινωνία. Το αν ο στρατηγός θα επιλέξει να εκμεταλλευθεί την κρίση αυτή για να δημιουργήσει τη δική του πολιτική μαγιά είναι κάτι που μένει να το δούμε.

Ο Ντε Βιλιέ από καιρό προειδοποιούσε ότι ο στρατός βρίσκεται στα όριά του και ότι με τις νέες προτάσεις η ασφάλεια της χώρας δεν μπορεί πλέον να εγγυάται από τις ένοπλες δυνάμεις, ενώ εν αμφιβόλλω τίθενται και οι επιχειρησιακές δυνατότητες στη Μέση Ανατολή και την Αφρική.

Οι σχέσεις των δύο ανδρών έφτασαν στο απροχώρητο σε πρόσφατη, κεκλεισμένων των θυρών ακρόαση ενώπιον αρμόδιας επιτροπής της Εθνοσυνέλευσης, σε ένα διάλογο εν πολλοίς αδιανόητο για τα γαλλικά πολιτικά ήθη.  «Δεν υπάρχει “λίπος” στον στρατό, τώρα κόβουμε τους μυες, θέτοντας σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια», υποστήριξε ο στρατηγός. «Εχω συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Εγώ είμαι το αφεντικό σου», φέρεται να απάντησε ο Μακρόν, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Le Monde και άλλων γαλλικών ΜΜΕ, ενώ η ατάκα «Δεν θα αφήσω να με γ…», από την πλευρά του στρατηγού ήταν αυτή η οποία και έφερε την οριστική ρήξη.

Ωστόσο φαίνεται πως το ποτήρι της οργής γέμιζε από καιρό για τον στρατηγό. Πρόσφατα σε ανάρτησή του στο Facebook ο Ντε Βιλιέ χωρίς να ονοματίσει τον Μακρόν, είχε γράψει «Πρόσεχε την τυφλή εμπιστοσύνη… Γιατί όλοι έχουν τις ελλέιψεις τους και κανείς δεν αξίζει να τον ακολουθείς στα τυφλά».

Ο Μακρόν φαίνεται πως είχε πάρει το μήνυμα. Σε μια ομιλία του στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας είπε πως δεν είναι αξιοπρεπές να γίνονται κάποιες συζητήσεις στη δημόσια αρένα ενώ σε συνέντευξή του στο Journal du dimanche, πήγε ένα βήμα παραπέρα. «Εγώ είμαι το αφεντικό» τόνισε και υποστήριξε πως αν υπάρχει διαφωνία μεταξύ του Προέδρου και του Αρχηγού του Επιτελείου είναι ο Αρχηγός που πρέπει να αλλάξει θέση, όχι ο Πρόεδρος.

Θα μου πείτε δεν έχει δίκιο φιλοσοφικά ο Μακρόν; Η πολιτική ηγεσία δεν παίρνει τις αποφάσεις, ιδίως σε ότι αφορά τις Ένοπλες Δυνάμεις; Η απάντηση είναι ναι αλλά το παν είναι ο τρόπος. Και ο Μακρόν έκανε ακριβώς το λάθος για το οποίο μίλησε – κάποιες διαφωνίες καλό είναι να μη γίνονται δημόσια. Κι αν η πολιτική ηγεσία έχει τον τελευταίο λόγο, αυτό δεν σημαίνει οτι αφαιρείται ο αντίλογος ακόμα και αν η δημοκρατία απαιτεί να καμφθεί μπροστά στον φέροντα τη λαϊκή ετυμηγορία.

Παρά το γεγονός οτι η δημοφιλία του Γάλλου προέδρου παραμένει υψηλή λόγω και των αποτελεσμάτων στις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις, εντούτοις πολλοί θεωρούν πως η κίνησή του να αποπέμψει επί της ουσίας τον Αρχηγό του Επιτελείου υποδηλώνει έντονα αυταρχικά χαρακτηριστικά.«Ο τρόπος με τον οποίο το έκανε θα αφήσει σημάδια» σημείωσε στη Le Monde ο στρατηγός ε.α. Ενρί Μπεντεζά, ο οποίος είχε υπηρετήσει στη θέση του Ντε Βιλιέ. «Δεν μπορείς δημοσίως να αμφισβητείς έναν στρατιωτικό ηγέτη μπροστά στους υφισταμένους του».

Μέρος επίσης του προβλήματος είναι οτι ο Μακρόν o οποίος είχε υποσχεθεί μεταξύ άλλων «γενναία» αύξηση για τις στρατιωτικές δαπάνες προεκλογικά, επέλεξε να επικρίνει δημόσια τον Ντε Βιλιέ. Κι αν ο νέος Πρόεδρος εκλέχθηκε στη λογική του να είναι ένας σκληρός ηγέτης που θα υλοποιήσει τις απαραίτητες μεταρρύθμισεις για τη Γαλλίας, το στυλ που επιδεικνύει μετά την εγκατάστασή του στο Μεγάρο των Ηλυσίων έχει ξενίσει πολλούς και από τους οπαδούς του.

Υπενθυμίζεται πως ο Μακρόν είχε πει πως οι σκέψεις του είναι «πολύ σύνθετες» για να τις αντιληφθούν τα ΜΜΕ, δεν δίστασε να προσβάλει χώρες της Αφρικής για τα ποσοστά γεννήσεών τους και να κάνει χιούμορ για τον τύπο βάρκας που χρησιμοποιούν οι μετανάστες. Ωστόσο, η ευθεία σύγκρουσή του με τον Στρατό είναι η πρώτη κίνηση στο εσωτερικό της χώρας που τον βάζει «απέναντι».

«Είναι σαφές πως η εκτελεστική εξουσία δεν μπορεί να ανεχθεί μια κατάσταση κατά την οποία οι ανώτατοι αξιωματούχοι θα έχουν διαφορετική άποψη από αυτή που έχει το Μέγαρο των Ηλυσίων» σημειώνει ο στρατηγός Βινσέντ Ντεπορ, πρώην διοικητής της Στρατιωτικής Ακαδημίας. «Δεν είναι Ερντογανισμός, αλλά δεν απέχει και πολύ».Είναι άραγε φιλοδοξία του νέου προέδρου να μιμηθεί το στύλ και τον τρόπο διοίκησης του Τούρκου ομολόγου του; Θα μου πείτε η θεσμική ωριμότητα της Γαλλικής Δημοκρατίας δεν συγκρίνεται με αυτή της Τουρκίας. Προφανώς και ευτυχώς.

Είναι προφανές πως ο Γάλλος πρόεδρος ψάχνει να βρει το στυλ του.Ίσως το μοντέλο του «σκληρού» να θεωρεί πως είναι ο ιδεοτυπικός αντίποδας της «ηρεμίας» που χαρακτηρίζει την Άνγκελα Μέρκελ, ωστόσο τα πρώτα σημάδια διοίκησης δεν είναι ενθαρρυντικά για μια χώρα με το επίπεδο της Γαλλίας. Θυμηθείτε την σκηνή με την τάχα «σκληρή χειραψία» προς τον Ντόναλντ Τραμπ – ο ορισμός της χαζοχαρουμενιάς.

Και αν ο νέος ένοικος του Ελιζέ παριστάνει τον «λέοντα» επιλέγοντας τις Ένοπλες Δυνάμεις θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πως θα κινηθεί σε ότι αφορά σημαντικές οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις αλλά και πως θα χειριστεί τις πολιτικές δυνάμεις σε ένα νέο πλαίσιο όπου τα παλαιά πολιτικά κόμματα δίνουν τη θέση τους σε πολιτικά στελέχη που όλο και του μοιάζουν.