Αφού μιλάμε σε παιδάκια, ας τους πούμε ένα παραμύθι.Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Συγγνώμη, αλλά πόθεν η άνεση και η σιγουριά; Το έχετε ξανακάνει – σε άλλη ζωή, σε άλλη διάσταση – και δεν μας το λέτε από μετριοφροσύνη;

Για την «επιλεκτική χρεοκοπία», λέω. Η οποία, από όσο γνωρίζω, δεν υπάρχει ούτε στα λεξικά οικονομίας!

Το πιο κοντινό λήμμα στα πρώτα γράμματα της πρώτης λέξης στο Λεξικό της Νέας Οικονομίας του καθηγητή Οικονομικών Γιώργου Αγαπητού, είναι η «Επιλογή Σύνθεσης Χαρτοφυλακίου» - που παραπέμπει σε κάτι που δεν μας συμφέρει όπως θα εξηγήσω παρακάτω.

Αλλά βλέπετε η Νέα Οικονομία είναι ξεπερασμένη για τους εγχώριους και ξένους πολιτικούς εγκεφάλους. Αυτοί – αφού τα κατάφεραν μια χαρά να διαλύσουν την παγκόσμια οικονομία το 2008 – κατασκευάζουν τώρα τη… Νέα Νέα Οικονομία! Πού να τους προφτάσει ο Αγαπητός και οι συνάδελφοί του! Αναγκαστικά… έμειναν πίσω οι άνθρωποι.

Υπάρχει (στο Λεξικό) η Αναδιάρθρωση Χρέους - όταν μια χώρα που αδυνατεί να πληρώσει τα απαραίτητα τοκοχρεολύσια, προβαίνει σε αλλαγές των όρων δανεισμού (επιτοκίου, χρόνου λήξης κλπ) και της δομής του χρέους. Αυτό, ως προς το πρώτο τουλάχιστον σκέλος έχει ήδη συμβεί από τις 11 Μαρτίου, όταν μας έριξαν στη λούμπα της συμμετοχής των ιδιωτών στο χρέος.

Υπάρχει η Πτώχευση – όταν υπάρχει αδυναμία εξόφλησης υποχρεώσεων (defaults για να ευθυγραμμιστούμε με τα αγγλικά του υπουργού των Οικονομικών) προς τους δανειστές και παρουσιάζεται κατάσταση παύσης πληρωμών. Στην περίπτωση αυτή τα περιουσιακά στοιχεία του πτωχεύοντος δεσμεύονται.

Υπάρχει και η Χρεοκοπία, που έρχεται ως αποτέλεσμα, εξαιτίας της πτώχευσης.

Αλλά επιλεκτική χρεοκοπία; Τι είναι αυτό; Και πώς παριστάνουν όλοι ότι γνωρίζουν τι είναι, δίνοντας απλοϊκά και λανθασμένα παραδείγματα, αφού δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ άλλοτε και πουθενά αλλού;

Πώς μιλούν με τόση σιγουριά, ενώ γνωρίζουν πως το πείραμα θα γίνει στην Ελλάδα;

Και βέβαια, μικρή σχέση έχει η προτεινόμενη «λύση» με την Πρωτοβουλία της Βιέννης – γι’ αυτό και σταμάτησαν όλοι ξαφνικά να την αναφέρουν.

Διότι τότε, το 2009, οι τράπεζες είχαν δημοσίως δεσμευτεί να διατηρήσουν την παρουσία τους στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και να ενισχύσουν τα κεφάλαια των θυγατρικών τους, στο πλαίσιο των πακέτων οικονομικής βοήθειας από την ΕΕ και το ΔΝΤ προς τις προερχόμενες από το ανατολικό μπλοκ χώρες.

(Παρένθεση: Τι λένε τώρα; Είχαν ξαναδοθεί πακέτα βοήθεια από τον μηχανισμό της τρόικας; Δεν φτιάχτηκε ο μηχανισμός από την αρχή, όπως τους αρέσει να επαναλαμβάνουν, από τους δικούς μας αρχιτέκτονες του χάους; Κλείνω την παρένθεση).

Στην παρούσα λύση, όπως ακούμε δεξιά – αριστερά, διότι επισήμως δεν υπάρχει, θα διασωθούν οι τράπεζες για να μην καταρρεύσει το άπαν σύμπαν μαζί με τις καταθέσεις – προϊόν του μόχθου των ανθρώπων, αλλά μέχρι στιγμής τραβάνε από τα μαλλιά τους ιδιώτες πιστωτές και αυτοί συνεχίζουν να αντιστέκονται.

Επανέρχομαι: Πόθεν η άνεση, η σιγουριά και η βεβαιότητα ότι η επιλεκτική χρεοκοπία δεν πρέπει να μας τρομάζει;

Τον περασμένο Μάιο, το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Λορέντσο Μπίνι Σμάγκι έσπευσε με δύο συνεντεύξεις του να αποκαλέσει την ελεγχόμενη αναδιάρθρωση «παραμύθι».

Μιλώντας στην ιταλική εφημερίδα «Λα Στάμπα», ο Σμάγκι είπε ξεκάθαρα πως μια χρεοκοπία ή αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους θα γονάτιζε το τραπεζικό σύστημα λόγω των ζημιών στα ομόλογα και την αδυναμία αναχρηματοδότησης μέσω της ΕΚΤ.

«Η Ελλάδα έχασε πάρα πολύ χρόνο εξετάζοντας το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους της», είπε – και προφανώς θα είχε καλύτερες πληροφορίες από εμάς σχετικά με το τι απασχολούσε τους «μεγάλους τιμονιέρηδες» της Ελλάδας.

Και πρόσθεσε (για τους δικούς μας μεγάλους τιμονιέρηδες):. «Πείστηκαν ότι μια "ελεγχόμενη αναδιάρθρωση" είναι δυνατή πριν καταλάβουν ότι είναι παραμύθι»!

Λίγες μέρες αργότερα επέμεινε στην θεωρία περί παραμυθιού, μιλώντας στους Financial Times. Και προειδοποίησε: «Αν κοιτάξετε τις αγορές, κάθε φορά που αναφέρονται λέξεις όπως "αναδιάρθρωση" ή "ήπια αναδιάρθρωση" τρελαίνονται - κάτι που αποδεικνύει ότι αυτό δεν θα μπορούσε να συμβεί με ομαλό τρόπο, τουλάχιστον εν μέσω τέτοιου κλίματος».

Φυσικά επιβεβαιώθηκε. Μόλις προφέρθηκε ο όρος «επιλεκτική χρεοκοπία» (δηλαδή ήπια αναδιάρθρωση, ελεγχόμενη χρεοκοπία και τα λοιπά), δεν είχε προλάβει να ξημερώσει και ο οίκος Fitch έσπευσε να μας ξαναϋποβαθμίσει.

Από τα λεγόμενα του Σμάγκι προκύπτει ότι με το θέμα οι εγχώριοι εγκέφαλοι ασχολούνται καιρό – όπως έγινε και με την προσφυγή στο ΔΝΤ.

Και φαίνεται ότι το κουβέντιασαν τόσο πολύ, που έπαθαν εθισμό κάνοντας ασκήσεις επί χάρτου και πιστεύοντας, οι αρχιστράτηγοι της συμφοράς, πως έτσι ομαλά θα εξελιχθούν όλα και στην αληθινή ζωή.

Πάντα τον περασμένο Μάιο (προφανώς διότι πήγαιναν κι’ έρχονταν και έψαχναν τρόπους διαφυγής), ο Γερμανός υπουργός των Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, μιλώντας στην γερμανική εφημερίδα Handelsblatt,  αφού υποστήριξε πως «δεν έχουν εξαντληθεί τα σενάρια στήριξης της Ελλάδας», προειδοποίησε ότι μία αναδιάρθρωση του χρέους εμπεριέχει σημαντικούς κινδύνους και εκτίμησε ότι μια χρεοκοπία της Ελλάδας πιθανόν να οδηγήσει σε «ακόμη πιο δραματικές συνέπειες από την πτώχευση της Lehman Brothers».

Όχι μόνο αυτό. Είπε επίσης πως «δεν έχουμε καμία εμπειρία για το τι θα συμβεί, εάν μία χώρα μέλος της νομισματικής ένωσης περιέλθει σε στάση πληρωμών. Αυτό θα είναι μία εντελώς νέα κατάσταση σε σχέση με αυτήν που αντιμετωπίσαμε στις αρχές της δεκαετίας του '90 στην Αργεντινή και άλλες χώρες».

Ώστε πρόκειται για «εντελώς νέα κατάσταση»; Ώστε «δεν έχουν καμία εμπειρία»;

Και τότε, επαναλαμβάνω, πόθεν η άνεση και η σιγουριά για τον μεταφρασμένο – και έτσι εξωραϊζόμενο – από τα αγγλικά στα ελληνικά και ξανά πίσω (τρέχοντας) στα αγγλικά, όρο;

Θα πέσει δηλαδή η επιλεκτική χρεοκοπία – συγγνώμη, selective default – στα χέρια των έμπειρων και δοκιμασμένων και θα… καλοπεράσουμε;

Μόλις τον περασμένο Ιούνιο, ο επικεφαλής της γαλλικής κεντρικής τράπεζας Νουαγιέ, προειδοποίησε τους πολιτικούς της ευρωζώνης πως «αν προκαλέσετε κίνδυνο περιστατικού χρεοκοπίας, θα πρέπει να είστε έτοιμοι να χρηματοδοτήσετε εξ ολοκλήρου την ελληνική οικονομία εσείς οι ίδιοι»!

Μήπως εδώ κρύβεται το μυστικό; Λέτε να σκέφθηκαν «ας χρεοκοπήσουμε να τελειώνουμε και μετά θα μας χρηματοδοτήσουν»;

Πιθανόν. Αλλά κάτι τέτοιο δεν θα γίνει ανέξοδα. Θα υπάρξουν εμπράγματες εγγυήσεις!

Θα μπουν υποθήκες που θα βαρύνουν τις επόμενες γενεές.

Και όχι μόνο αυτό.

Γνωρίζει κανείς τι θα πει επιλεκτική χρεοκοπία στην κυριολεξία;

Ας το πάμε με τον τρόπο των τηλεπαιχνιδιών γνώσεων:

Α. Επιλέγεται η λύση της χρεοκοπίας

Β. Επιλέγει αυτός που χρεοκοπεί ποια «χαρτιά» θα κουρέψει

Γ. Επιλέγουν αυτοί που κάνουν κουμάντο, οι δανειστές δηλαδή, ποια χαρτιά θα δεχθούν να κουρέψουν και ποια όχι.

Φυσικά, πρόκειται για το τρίτο. Αυτοί θα διαλέξουν χρεόγραφα, ανάλογα με το αν είναι «συμπαθή» ή «μη συμπαθή». Οπότε, μάλλον θα μας μείνει η σαβούρα.

Επιτέλους, έλεος. Τα (κατά Σμάγκι) παραμύθια δεν τα πιστεύουν ούτε τα (κατά «Μοντ») παιδάκια!